Η ανάπτυξη της δορυφορικής τεχνολογίας πλοήγησης τα τελευταία 30χρόνια, χρόνια, έχει ανοίξει νέους ορίζοντες στην πλοήγηση και εντοπισμό, τόσο στον
ιδιωτικό, όσο και στον στρατιωτικό τομέα και έχει προσθέσει μια νέα διάσταση σε
πολλούς τομείς λαμβάνοντας υπόψη τις ποικιλόμορφες εφαρμογές του. Αυτές οι
εξελίξεις προσφέρουν στους στρατιωτικούς αλλά και πολιτικούς χρήστες μια
ποικιλία δελεαστικών επιλογών για υιοθέτηση τέτοιων δορυφορικών συστημάτων.
Χάρη στην ύπαρξη των σημερινών και μελλοντικών τεχνολογικών δυνατοτήτων,
που παρέχονται από αυτά τα συστήματα, οι πόλεμοι, η ειρήνη, η ανάπτυξη, η
οικονομία και η σταθερότητα στον 21ου αιώνα θα εξαρτώνται ακόμα περισσότερο
από την τεχνολογία, που θα επιδρά ως ο κύριος πολλαπλασιαστής και
ισορροπιστής των δυνάμεων.
Ο ρόλος αυτών των δορυφόρων είναι πολλαπλός τόσο στο πολιτικό όσο και
στο στρατιωτικό επίπεδο: σε πολεμικές περιόδους αποτελούν παράγοντα
‘’πολλαπλασιαστή ισχύος’’, σε ειρηνικές περιόδους παίζουν σταθεροποιητικό και
αναπτυξιακό ρόλο.
Ένα από τα μέσα που λαμβάνει σοβαρά υπόψη της η υψηλή στρατηγική για
την πραγματοποίηση των στόχων της είναι η εκμετάλλευση του διαστήματος μέσω
των δορυφορικών συστημάτων πλοήγησης. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο που η Ε.Ε.
έχει ήδη μετατοπίσει εδώ και πολλά χρόνια την σημαντικότητα των τεχνολογικών
καινοτομιών στον συγκεκριμένο τομέα, αναπτύσσοντας το πρόγραμμα GALILEO.
Η παγκόσμια πληροφορία αποτελεί πλέον το νευραλγικό σύστημα της
κοινωνίας μας. Το σύστημα αυτό έχοντας τη δυνατότητα να καλύπτει και να
συνδέει εικονικά κάθε σημείο του πλανήτη μας είναι κρίσιμο στην εξασφάλιση της
αποτελεσματικής λειτουργίας της πλοήγησης, εμπορίου, ασφάλειας, κ.α. ανά τον
κόσμο προσφέροντας επιπλέον λύσεις για περιοχές του πλανήτη μας που δεν
διαθέτουν επαρκείς υποδομές και έχει γίνει πλέον αναπόσπαστο μέρος της
γενικότερης επιστημονικής προόδου στην κοινωνία του σήμερα και του αύριο.
Επίσης οι πληροφορίες που προέρχονται από τους δορυφόρους πλοήγησης
αποτελούν σημαντικότατη σταθεροποιητική συνεισφορά για την αποκατάσταση
του κλίματος εμπιστοσύνης μεταξύ των εθνών, για την αντιμετώπιση των νέων
απειλών, καθώς και για την παρεμπόδιση κλιμάκωσης των κρίσεων.
Το διάστημα και κυρίως το εν λόγω δορυφορικό σύστημα προσθέτει λοιπόν
μία νέα διάσταση σε πολλά πεδία της επιστήμης και της τεχνολογίας
συνεισφέροντας σε μία καλύτερη κατανόηση του κόσμου στον οποίο ζούμε και
δραστηριοποιούμαστε.
(GPS- GLONASS- GNSS) ΣΗΜΕΡΙΝΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΘΕΣΗΣ
1. Ιστορικό.
Ο εντοπισμός και ο ακριβής καθαρισμός της θέσης ενός τόπου πάνω
στην επιφάνεια της γης, αποτελούσε ανέκαθεν ένα από τα μεγάλα πρακτικά
προβλήματα. Που βρίσκομαι; Ποια είναι η σωστή διαδρομή για τον προορισμό
μου; Οι ερωτήσεις αυτές είναι τόσο παλαιές όσο και ο άνθρωπος. Οι απαντήσεις ,
όμως, δεν είναι καθόλου απλές. Τα σημεία του ορίζοντα 1 ή ακόμη και τα αστέρια,
χρησιμοποιούνταν από την αρχαιότητα για τον προσανατολισμό των ανθρώπων.
Ένα στάσιμο αστέρι στον ουρανό, με γνωστή γεωγραφική θέση ως προς το σημείο
παρατήρησης αποτελούσε σημείο αναφοράς και βοηθούσε τους ανθρώπους στο
να βρουν τη σωστή πορεία τους. Σε αυτό συνέβαλλαν αργότερα και άλλα μέσα,
όπως ήταν η πυξίδα και ο εξάντας. Ωστόσο ο εξάντας στην πρώιμη μορφή του είχε
τη δυνατότητα να μας πληροφορήσει μόνο για το γεωγραφικό πλάτος και όχι για το
γεωγραφικό μήκος, κάτι που αποτελούσε ένα σημαντικό πρόβλημα ειδικά για τους
ναυτικούς. Τον 17ο αιώνα το Ηνωμένο Βασίλειο συνέταξε ένα συμβούλιο
επιστημόνων, το οποίο θα επιβράβευε χρηματικά όποιον εφεύρε κάποιο όργανο
που θα επέτρεπε τον ακριβή υπολογισμό και των δύο αυτών γεωγραφικών
συντεταγμένων, δηλαδή μήκους και πλάτους.
1 http://el.wikipedia.org/wiki/GPS
Το 1761, ο Άγγλος ωρολογοποιός John Harrison, μετά από δωδεκαετή
μελέτη, δημιούργησε ένα όργανο το οποίο δεν ήταν άλλο από το γνωστό μας
σημερινό χρονόμετρο. Σε συνδυασμό με τον εξάντα, το χρονόμετρο επέτρεπε τον
υπολογιστή του στίγματος των πλοίων με εξαιρετική ακρίβεια για τα δεδομένα της
εποχής. Πέρασαν αρκετά χρόνια μέχρι να φτάσουμε στις αρχές του 20ού αιώνα,
οπότε και δημιουργήθηκαν τα πρώτα συστήματα εντοπισμού θέσης που
βασίζονταν στα ηλεκτρομαγνητικά κύματα. Αυτά μάλιστα χρησιμοποιήθηκαν
ευρέως κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Τα συστήματα
εντοπισμού θέσης εκείνης της εποχής αποτελούνταν από ένα δίκτυο σταθμών
βάσης και κατάλληλους δέκτες.
Ανάλογα με την ισχύ του σήματος που λάμβανε κάθε δέκτης από
σταθμούς γνωστής γεωγραφικής θέσης, σχηματίζονταν δύο ή περισσότερες
συντεταγμένες, μέσω των οποίων προσδιοριζόταν η θέση των στρατιωτών πάνω
στον χάρτη. Εδώ όμως συνέβαιναν δύο τινά: Η πρώτη περίπτωση ήταν η χρήση
σταθμών βάσης που θα εξέπεμπαν το σήμα τους σε υψηλή συχνότητα,
διαθέτοντας μεν υψηλή ακρίβεια εντοπισμού, αλλά μικρή εμβέλεια. Στην δεύτερη
περίπτωση συνέβαινε το ακριβώς αντίθετο, δηλαδή ο σταθμός βάσης
χρησιμοποιούσε χαμηλή συχνότητα εκπομπής σήματος, προσφέροντας έτσι
υψηλότερη εμβέλεια, αλλά και χαμηλή ακρίβεια.
Το μόνο σίγουρο πάντως ήταν ότι η αρχή της χρήσης ραδιοκυμάτων για
τον εντοπισμό θέσης είχε ήδη γίνει.
2. GPS (Global Positioning System ). 2
α. Γενικά
Το Global Positioning System στη σημερινή του μορφή βασίζεται
σε παρεμφερή τεχνολογία. Συνδυάζει όλες τις μεθόδους που είχαν χρησιμοποιηθεί
στον ουρανό, δηλαδή την τεχνολογία των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων καθώς και
την παρατήρηση ενός –τεχνητού αυτή τη φορά- ουράνιου σώματος. Οι σταθμοί
βάσης που λαμβάνουν και δέχονται τα απαραίτητα ηλεκτρομαγνητικά κύματα
πλέον βρίσκονται... στον ουρανό και δεν είναι άλλοι από τους δορυφόρους.
Ένα δίκτυο πολυάριθμων δορυφόρων που βρίσκεται σε σταθερή θέση γύρω
από τον πλανήτη μας, βοηθά τους δέκτες GPS να μας δώσουν το ακριβές μας
στίγμα οπουδήποτε στον κόσμο. Όταν το 1957 πραγματοποιήθηκε η εκτόξευση
του δορυφόρου Σπούτνικ, οι άνθρωποι είχαν ήδη αντιληφθεί ότι ένα τεχνητό
2 http://el.wikipedia.org/wiki/GPS
ουράνιο σώμα κοντά στη Γη δύναται κάλλιστα να χρησιμοποιηθεί για να εντοπιστεί
η θέση μας πάνω στον πλανήτη. Αμέσως μετά την εκτόξευσή του οι ερευνητές του
Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης, διαπίστωσαν ότι το σήμα που
λαμβανόταν από τον δορυφόρο αυξανόταν καθώς αυτός πλησίαζε προς το επίγειο
σημείο παρατήρησης και μειωνόταν όταν ο δορυφόρος απομακρυνόταν από αυτό.
Αυτό ήταν και το πρώτο βήμα για την υλοποίηση της τεχνολογίας που ακούει στο
όνομα Global Positioning System. Με τον ίδιο τρόπο που η θέση ενός δορυφόρου
μπορούσε να εντοπιστεί ανάλογα με την ισχύ του σήματος που λαμβάνεται από
αυτόν, υπήρχε και η δυνατότητα να συμβεί το ακριβώς αντίστροφο. Δηλαδή ο
δορυφόρος να εντοπίσει την θέση μας με ιδιαίτερη ακρίβεια. Στην πραγματικότητα
ένας δορυφόρος δεν είναι αρκετός για να έχουμε ακριβή αποτελέσματα, αλλά
απαιτούνται τουλάχιστον τρεις όπως θα δούμε και στη συνέχεια.
Το GPS αρχικά δημιουργήθηκε αυστηρά για στρατιωτική χρήση και
ανήκε στη δικαιοδοσία του αμερικανικού υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Στα μέσα
της δεκαετίας του 1960 το σύστημα δορυφορικής πλοήγησης, γνωστό τότε με την
ονομασία Transit System, χρησιμοποιήθηκε ευρέως από το αμερικανικό ναυτικό.
Χρειάστηκε ορισμένες δεκαετίες, μέχρι δηλαδή τα μέσα της δεκαετίας του 1990
ώστε το σύστημα GPS να εξελιχθεί, να γίνει ακριβέστατο και να αρχίσει να
διατίθεται για ελεύθερη χρήση από το ευρύ κοινό. Η σημερινή ακρίβεια του
συστήματος είναι μεταξύ 5 και 10 μέτρα.
Β. Λειτουργικά μέρη
Το σύστημα εντοπισμού θέσης GPS σχηματίζει ένα παγκόσμιο
δίκτυο, με εμβέλεια που καλύπτει στεριά, θάλασσα και ουρανό. Εξαιτίας αυτής της
έκτασής του, είναι απαραίτητος ο διαχωρισμός του σε επιμέρους τμήματα όπου
πραγματοποιούνται όλες οι λειτουργίες του αλλά και ο συντονισμός του. Ποια είναι
όμως αυτά; Ας τα δούμε αναλυτικά.
Διαστημικό τμήμα: Αποτελείται από το δίκτυο 24 δορυφόρων που ήδη
αναφέραμε. Οι δορυφόροι αυτοί «σκεπάζουν» ομοιόμορφα με το σήμα τους
ολόκληρο τον πλανήτη, γεγονός που αποδεικνύει τη φιλοσοφία που κρύβεται πίσω
από τη λειτουργία του συστήματος GPS. Δηλαδή τη διαθεσιμότητά του σε κάθε
γωνιά της Γης, ώστε να μην υπάρχει περίπτωση να αποπροσανατολιστεί κανείς
ποτέ και πουθενά.
Όλοι οι δορυφόροι βρίσκονται σε ύψος περίπου 12.700 μιλίων πάνω από
την επιφάνεια της θάλασσας και εκτελούν δύο περιστροφές γύρω από τη Γη κάθε
24ωρο. Η κατασκευάστρια εταιρεία είναι η Rockwell International, η εκτόξευσή τους
πραγματοποιήθηκε από το ακρωτήριο Canaveral, ενώ η ηλεκτρική τους
τροφοδοσία πραγματοποιείται μέσω των ηλιακών στοιχείων που διαθέτουν.
Επίγειο τμήμα ελέγχου: Οι δορυφόροι, όπως είναι αναμενόμενο άλλωστε,
είναι πολύ πιθανό να αντιμετωπίσουν ανά πάσα στιγμή προβλήματα στη σωστή
λειτουργία τους. Οι έλεγχοι που πραγματοποιούνται σε αυτούς αφορούν τη σωστή
τους ταχύτητα και υψόμετρο και την κατάσταση της επάρκειάς τους σε ηλεκτρική
ενέργεια. Παράλληλα εφαρμόζονται όλες τις διορθωτικές ενέργειες που αφορούν
το σύστημα χρονομέτρησης των δορυφόρων, ώστε να αποτρέπεται η παροχή
λανθασμένων πληροφοριών στους χρήστες του συστήματος. Το τμήμα επίγειου
ελέγχου αποτελείται από 1 επανδρωμένο και 4 μη-επανδρωμένα κέντρα,
εγκατεστημένα σε ισάριθμες περιοχές του πλανήτη.
Αυτές είναι οι εξής: α) Κολοράντο (Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής) β)
Χαβάη (Ανατολικός Ειρηνικός Ωκεανός) γ) Ascension Island (Ατλαντικός Ωκεανός)
δ) Diego Garcia (Ινδικός Ωκεανός) ε) Kwajalein (Δυτικός Ειρηνικός Ωκεανός)
Ο κυριότερος σταθμός βάσης είναι αυτός του Κολοράντο, ο οποίος είναι
μάλιστα και ο μοναδικός που βρίσκεται στην ξηρά. Αναλαμβάνει δε τον έλεγχο της
σωστής λειτουργίας των εναπομεινάντων τεσσάρων σταθμών, καθώς και τον
συντονισμό τους. Σημειώνοντας τη θέση των σταθμών αυτών πάνω σε έναν
παγκόσμιο χάρτη, παρατηρεί κανείς ότι η διάταξή τους δεν είναι τυχαία, αλλά
ακολουθούν μια γραμμή παράλληλη με τα γεωγραφικά μήκη της Γης.
γ. Εφαρμογές.
(1) Χρήση του GPS σε πολιτικές εφαρμογές.
Το τμήμα τελικού χρήστη: Απαρτίζεται από τους χιλιάδες χρήστες
των δεκτών GPS ανά την υφήλιο. Οι δέκτες αυτοί μπορούν να χρησιμοποιηθούν
τόσο κατά τη διάρκεια μιας πεζοπορίας, όσο και σε οχήματα ή θαλάσσια σκάφη και
κατά κανόνα διαθέτουν αρκετά μικρές διαστάσεις. Για να προσφέρουν όσο το
δυνατόν περισσότερες πληροφορίες, οι δέκτες συνδυάζονται και με ειδικό software
που προβάλλει έναν χάρτη στην οθόνη του. Πρόκειται δηλαδή για λογισμικό που
λαμβάνει από τους δορυφόρους τις πληροφορίες για το στίγμα μας και τις
μετατρέπει σε κατανοητή «ανθρώπινη» μορφή, πληροφορώντας μας για την
ακριβή γεωγραφική μας θέση. Από το 1993 οι ΗΠΑ άφησαν το GPS ελεύθερο για
εμπορική χρήση, υποσχόμενες να παρέχουν την υπηρεσία δωρεάν για πάντα.
(2) Χρήση του GPS σε στρατιωτικές εφαρμογές3.
Το GPS μπορεί να χρησιμοποιηθεί ευρύτατα τόσο σε τακτικές
επιχειρήσεις όσο και σε στρατηγικές. Κατά τις στρατηγικές επιχειρήσεις το μεγάλο
του πλεονέκτημα είναι η αύξηση της ακρίβειας προσβολής και ταχύτητας του
στόχου, αυξάνοντας σε μεγάλο βαθμό την ευελιξία εκτέλεσης των στρατηγικών
αποστολών4. Πολλαπλασιάζει τις δυνατότητες και την αποτελεσματικότητα μιας
συγκεκριμένης δύναμης και μειώνει τη δυνατότητα εντοπισμού του χρήστη αφού
το σύστημα είναι παθητικό. Σε τακτικό επίπεδο τα αποτελέσματα της χρήσης του
στον πόλεμο του Κόλπου αποδεικνύουν την χρησιμότητά του 5.
3. GLONASS.
α. Γενικά.
Ο Ψυχρός Πόλεμος μπορεί να τελείωσε 6, αλλά ο ανταγωνισμός των
ΗΠΑ και της Ρωσίας συνεχίζεται - αυτή τη φορά το επίμαχο θέμα είναι ο
δορυφορικός εντοπισμός στίγματος. Οι Ρώσοι έχουν βαλθεί να σπάσουν το
αμερικανικό μονοπώλιο του συστήματος εντοπισμού γεωγραφικού στίγματος GPS,
με το δικό τους σύστημα που λέγεται Glonass (Global Navigation Satelite System -
Παγκόσμιο Σύστημα Δορυφορικής Πλοήγησης).
Η μάχη δίνεται τόσο για τις εμπορικές δυνατότητες των συστημάτων αυτών
όσο και λόγω του φόβου ότι οι ΗΠΑ μπορούν να χρησιμοποιήσουν το μονοπώλιό
τους για να διακόψουν το δορυφορικό σήμα σε περιόδους κρίσης. Σε τελική
ανάλυση, το GPS αναπτύχθηκε από τον αμερικανικό στρατό και από αυτόν
ελέγχεται.
«Σε μερικά χρόνια, κάθε τι που κινείται θα χρησιμοποιεί σύστημα
δορυφορικής πλοήγησης - αεροπλάνα, τρένα, βάρκες, άνθρωποι, πύραυλοι,
πολύτιμα ζώα και αγαπημένα κατοικίδια» είπε ο Αντρέι Γκ. Ιόνιν, αναλυτής στο
Κέντρο Στρατηγικής και Τεχνολογίας που σχετίζεται με τον ρωσικό στρατό. Αυτό
3 «Civil and Military Applications of GPS», στο Agard Lecture Series No. 161, The NAVSTAR/GPS, σσ.
9-3.
4 «On the Road with GPS», Defense Electronics, September 1994.
5 «FAA Gears up for GPS Approaches», Aviation Week & Space Technology, September 19, 1994.
6 http://news.kathimerini.gr/4dcgi
σημαίνει ότι οι χώρες που θα εξαρτώνται μόνο από το GPS θα έχουν πέσει στη
«γεωπολιτική παγίδα» των ΗΠΑ.
Το ρωσικό σύστημα έχει προφανώς μεγάλη σημασία για τους στρατούς ανά
τον κόσμο, καθώς τους παρέχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν υπηρεσίες που
δεν ελέγχονται από το Πεντάγωνο. Στις αρχές Δεκεμβρίου 7 2006 διέθετε 12
δορυφόρους σε λειτουργία, ενώ τρείς επιπλέον επρόκειτο να εκτοξευθούν μέχρι το
τέλος του 2006. Το σύστημα αναμένεται να είναι σε πλήρη λειτουργία το 2009, με
24 δορυφόρους σε τροχιά παρέχοντας ακρίβεια σε πραγματικό χρόνο αντίστοιχη
με αυτή του G.P.S . Ηδη από το 2004, οι ΗΠΑ και οι Ρωσία, δεσμεύτηκαν να
συνεργαστούν για να διατηρήσουν και να επεκτείνουν την συνεργασία ανάμεσα
στα δύο συστήματα.
β. Ενίσχυση από επίγειους πομπούς
Στις ΗΠΑ, τη Δυτική Ευρώπη και την Ιαπωνία, το σήμα των δορυφόρων
του GPS ενισχύεται και από επίγειους πομπούς. Ετσι, όταν το Glonass
λειτουργήσει, δεν θα είναι πιο ακριβές στις περιοχές αυτές. Ομως, σε άλλα μέρη
του κόσμου, το Glonass θα είναι πιο αξιόπιστο από το GPS και ελαφρώς πιο
ακριβές. Οι Αμερικανοί κατασκευαστές συσκευών GPS, που τώρα κυριαρχούν
στην αγορά, ίσως πιεστούν να προσφέρουν στους χρήστες τους τα πλεονεκτήματα
αυτά, καθιστώντας τις συσκευές τους συμβατές και με το ρωσικό σύστημα.
Ο Τζαβάντ Αστζι, πρόεδρος της εταιρείας Τζάβαντ, που φτιάχνει συσκευές
συμβατές και με τα δύο συστήματα, ισχυρίζεται ότι το ρωσικό σύστημα θα
καθιερωθεί, γιατί όσο περισσότερους δορυφόρους «βλέπει» μια συσκευή, τόσο πιο
ακριβές είναι το στίγμα. «Αν έχεις GPS έχεις το 90% αυτών που χρειάζεσαι» λέει.
Το ρωσικό σύστημα θα επιτύχει «για το υπόλοιπο 10%».
4. GNSS- INMARSAT.
α. Γενικά.
1. Στα πλαίσια της ανάπτυξης ενιαίας πολιτικής στον τομέα των
δορυφορικών εφαρμογών η Ε.Ε. αναπτύσσει ένα παγκόσμιο δορυφορικό σύστημα
προσδιορισμού θέσης και ναυτιλίας που είναι γνωστό ως GNSS8 (Global Naviga-
tion Satellite System).
7 http://www.geotech.gr
8 «GNSS Moves a Step Closer to Reality» Aviation Week & Space Technology, June 1998, σ. 40.
2. Στο πρώτο στάδιο του προγράμματος το GNSS-1 ενισχύει τα
υφιστάμενα σήματα θέσης των δορυφορικών συστημάτων GPS και GLONASS
ώστε αυτά να πληρούν απαιτήσεις ιδιαίτερης ακρίβειας για αεροναυτιλιακή χρήση
και συμμετέχει με το δορυφορικό σύστημα EGNOS.Στο δεύτερο στάδιο του
προγράμματος, το GNSS-2, θα βασίζεται σ’ έναν Ευρωπαϊκό δορυφορικό
«αστερισμό» γνωστό ως GALILEO.
β. Το EGNOS.
1. Γενικά.
(α) Η ιδέα ανάπτυξης του EGNOS βασίζεται στην συγκέντρωση
ανεπεξέργαστων στοιχείων από τα συστήματα GPS και GLONASS καθώς και από
άλλους γεωστατικούς δορυφόρους INMARSAT III AOR(F) και IOR, ARTEMIS, στη
δημιουργία ενός ενισχυμένου μηνύματος και στη μετάδοση των πληροφοριών.
(β) Παρέχει καλύτερη ακρίβεια από τα υφιστάμενα συστήματα GPS
και GLONASS, εγγυημένη διαθεσιμότητα του συστήματος σε κάθε χρήστη σε
παγκόσμιο επίπεδο και συνέχεια στην παροχή των υπηρεσιών.
(γ)Το τελικό όφελος του προγράμματος είναι η ανάπτυξη εμπειρίας
και τεχνογνωσίας καθώς και της υποδομής σε υλικά και μέσα 9. Το EGNOS θα
αποτελέσει τη βάση πάνω στην οποία θα οικοδομηθούν οι μελλοντικές υπηρεσίες
δορυφορικής ναυτιλίας και το δορυφορικό σύστημα GALILEO.
2. Τα πεδία εφαρμογών του είναι η αεροναυτιλία, η ναυτιλία και η
πλοήγηση στην ξηρά.
3. Μειονεκτήματα.
α. Οι παρεχόμενες πληροφορίες για απομονωμένες περιοχές
είναι λιγότερο ακριβείς.
β. Τα σήματα επηρεάζονται από άλλα ισχυρότερα.
γ. Είναι ευάλωτο σε επίθεση λόγο του μεγάλου αριθμού
δορυφόρων10.
9 Γ. Κακαβιάτος, Τεχνική Εκλογή, Δορυφορική Πλοήγηση και Εντοπισμός Στίγματος, τ. 452, Σεπ
2004.
10 http://www.rssi.ru/SFCSIC/english.html.
δ. Χρειάζεται περιοδικά ανανέωση γιατί είναι δέσμιο της διάρκειας
ζωής των διαστημικών στοιχείων11.
ε. Πιθανή βλάβη σε κάποιο από τα στοιχεία του διαστήματος
επηρεάζουν όλο το σύστημα και τους χρήστες.
ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ GALILEO
1. Παρουσίαση.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναπτύσσει ένα παγκόσμιο δορυφορικό σύστημα
πλοήγησης (GNSS), το οποίο εμπεριέχει το GALILEO και το Egnos και θα παρέχει
υπηρεσίες εντοπισμού θέσης, πλοήγησης και χρονισμού ακριβείας.
Tα πλεονεκτήματα της τεχνολογίας αυτής έχουν ήδη αποδειχθεί από τη
χρήση του παγκοσμίου συστήματος προσδιορισμού θέσης (GPS) των ΗΠΑ.
Αναπτύσσονται συνεχώς εφαρμογές, οι οποίες καλύπτουν παγκοσμίως όλες τις
δραστηριότητες του ανθρώπου και όλους τους οικονομικούς κλάδους. Η αγορά
προϊόντων και υπηρεσιών προβλέπεται ότι θα φθάσει το ύψος των 400
δισεκατομμυρίων ευρώ κατά το 2025.
Tο GALILEO12 θα παρέχει υπηρεσίες ακριβέστατου εντοπισμού θέσης και
χρονισμού παγκοσμίως για πολιτικές εφαρμογές. Η αξιοπιστία του θα επιτρέψει
στη συνέχεια την απρόσκοπτη ανάπτυξη τεχνολογιών και εφαρμογών όσον αφορά
τους δέκτες. Το Egnos, ευρωπαϊκό σύστημα που συμπληρώνει και βελτιώνει τις
επιδόσεις του GPS κυρίως στην Ευρώπη, παρέχει ήδη υπηρεσίες σε πειραματική
βάση.
Η εκτόξευση του πρώτου δοκιμαστικού δορυφόρου GALILEO
πραγματοποιήθηκε το 2005. Από αυτόν το δορυφόρο λήφθησαν τα πρώτα σήματα
δοκιμής τον Ιανουάριο του 2006 . Οι πρώτοι τέσσερις δορυφόροι επιχειρησιακού
σχηματισμού θα εκτοξευθούν το 2008. Στη συνέχεια, μια ιδιωτική κοινοπραξία θα
εγκαταστήσει τον πλήρη σχηματισμό δορυφόρων με τη σύναψη σύμβασης
σύμπραξης δημοσίου-ιδιωτικού τομέα. Οι υπηρεσίες θα είναι διαθέσιμες από το
2011.
Το GALILEO θα βασίζεται σε ένα σχηματισμό 30 δορυφόρων, οι οποίοι θα
εκπέμπουν σειρά σημάτων πολύ υψηλής ποιότητας. Τα σήματα αυτά θα
υποβάλλονται σε επεξεργασία από δέκτες, προκειμένου να καθορισθεί η θέση
11 http://www.rssi.ru/SFCSIC/english.html.
12 http://ec.europa.eu/dgs/energy_transport/galileo/greenpaper/index en.htm
τους. Όλες οι άλλες λειτουργίες, όπως η χωροθέτησή τους σε ψηφιακό χάρτη ή η
μετάδοση των πληροφοριών εντοπισμού για άλλους σκοπούς, θα εκτελούνται από
τη συσκευή του χρήστη. Η ίδια η υποδομή δορυφορικής πλοήγησης είναι από το
σχεδιασμό της "παθητική", δηλαδή δεν γνωρίζει τη θέση του χρήστη.
Το GALILEO έχει σημαντική διεθνή διάσταση. Επειδή διάφορα κράτη ανά τον
κόσμο εκδηλώνουν ενδιαφέρον, έχουν συναφθεί συμφωνίες συνεργασίας,
προκειμένου να προωθηθεί και να αναπτυχθεί η χρήση του GALILEO σε όλο τον
κόσμο. Η συμβατότητα με το αμερικανικό GPS είναι επίσης εξασφαλισμένη και
είναι δυνατή επομένως η συνδυασμένη χρήση των δύο συστημάτων.
2. Εφαρμογές και Υπηρεσίες.
α. Γενικά
Οι τεχνολογίες δορυφορικής πλοήγησης αφορούν όλους τους
κλάδους της σύγχρονης οικονομίας. Η αγορά προϊόντων και υπηρεσιών αυξάνεται
με ρυθμό 25% ετησίως. Κατά το 2020 θα λειτουργούν περίπου 3 δισεκατομμύρια
δέκτες δορυφορικής πλοήγησης. Η δορυφορική πλοήγηση εισέρχεται όλο και
περισσότερο στην καθημερινή ζωή των Ευρωπαίων πολιτών, όχι μόνον στα
αυτοκίνητα και τα κινητά τηλέφωνά τους αλλά και στα δίκτυα διανομής ενέργειας ή
τα τραπεζικά συστήματα.
Οι εφαρμογές αφορούν ευρύ φάσμα τομέων, όχι μόνον τις μεταφορές και τις
επικοινωνίες αλλά και άλλες αγορές όπως η τοπογραφία, η γεωργία, η
επιστημονική έρευνα, ο τουρισμός και άλλα. ∆έκτες υπάρχουν πλέον σε όλα τα
είδη ηλεκτρονικών συσκευών καθημερινής χρήσης όπως κινητά τηλέφωνα,
προσωπικοί ψηφιακοί βοηθοί, εικονοληπτικές συσκευές, φορητοί προσωπικοί
υπολογιστές ή ρολόγια χειρός. Η κινητή τηλεφωνία είναι μια αναπτυσσόμενη
αγορά με περισσότερους από 2 δισεκατομμύρια συνδρομητές. Κάθε χρόνο
πωλείται μισό δισεκατομμύριο κινητά τηλέφωνα, αναμένεται δε ότι οι πωλήσεις θα
φθάσουν το 1 δισεκατομμύριο έως το 2020 και ότι έτσι θα επιτραπεί η γρήγορη
διείσδυση στην αγορά υπηρεσιών βασιζόμενων στον δορυφορικό εντοπισμό
θέσης.
Τα οχήματα είναι όλο και περισσότερο εξοπλισμένα με συσκευές πλοήγησης.
Συντηρητικές προβλέψεις αναφέρουν ότι οι πωλήσεις θα φθάσουν τα 50
εκατομμύρια συσκευές έως το 2020.
Η διαχείριση των μεταφορών πρόκειται να γνωρίσει επαναστατικές αλλαγές:
ήδη, μερικές εκατοντάδες χιλιάδες εμπορευματοκιβώτια είναι εξοπλισμένα με
συσκευές ιχνηλάτησης και εντοπισμού GNSS. Χάρη στις συσκευές αυτές, οι
εταιρείες εφοδιαστικής μπορούν να προσφέρουν ταχύτερες και καλύτερες
υπηρεσίες στους πελάτες τους. Οι κινήσεις των εμπορευματοκιβωτίων
παρακολουθούνται επίσης και για λόγους ασφάλειας.
Για την πλοήγηση στη θάλασσα και στις εσωτερικές πλωτές οδούς, η
δορυφορική τεχνολογία αποτελεί προφανή επιλογή. Αυτό επιβεβαιώνεται τόσο
από τα τρέχοντα στοιχεία πωλήσεων ναυτιλιακών δεκτών (άνω του 1
δισεκατομμυρίου ευρώ) όσο και από τη θέσπιση ανάλογης νομοθεσίας. Το ίδιο
ισχύει για την αεροπορική πλοήγηση, όπου χρειάζεται ένα αξιόπιστο μέσο για την
αύξηση της χωρητικότητας του συστήματος μεταφοράς εκατομμυρίων πολιτων.
β. Παρεχόμενες υπηρεσίες13:
(1) Η γενική- ανοικτή υπηρεσία( Open Service), θα απευθύνεται
στο ευρύ κοινό, θα παρέχεται δωρεάν και με την χρήση ενός δέκτη, σαν τους
υπάρχοντες του GPS, θα λαμβάνει σήμα για συγχρονισμό και προσδιορισμό
θέσης. Οι χαμηλού κόστους δέκτες που θα διατίθενται στην αγορά, θα
χρησιμοποιούν και τα σήματα των αμερικανικών δορυφόρων, καθιστώντας την
υπηρεσία ιδιαίτερα αξιόπιστη. Η ακρίβεια του στίγματος προβλέπεται να είναι εντός
4 μέτρων οριζόντια και 8 μέτρων καθ ́υψος, εάν ο δέκτης λαμβάνει και τις δύο
συχνότητες.
(2) Η εμπορική χρήση (commercial service) στην οποία
προστίθενται 2 ακόμη σήματα, κρυπτογραφημένα που θα ξεκλειδώνουν στο δέκτη.
Έτσι θα γίνεται δυνατός ο ακριβέστερος συγχρονισμός, πολύ πιο ακριβής
προσδιορισμός θέσης, περίπου στο 1μ, ενώ με την χρήση επιγείων διορθωτικών
σημάτων σε τοπικό επίπεδο η ακρίβεια μπορεί να φτάνει και τα 10 εκατοστά. Η
υπηρεσία αυτή θα χρεώνεται από την εταιρία που θα αναλάβει τη διαχείριση της
στην ελεύθερη αγορά.
(3) Η υπηρεσία Ασφαλείας (safety of life service-sol) δεν διαφέρει
στα χαρακτηριστικά από την ανοικτή υπηρεσία. Διαφέρει όμως στην αξιοπιστία,
13 Δημ. Ρούσος, «Digital TV Sat», GALILEO η Ευρωπαϊκή απάντηση, Νο. 71.
αφού επειδή απευθύνεται για χρήση στις μεταφορές, ναυτιλία, ασφάλεια πτήσεων κ.λ.π. , με την χρήση εξειδικευμένων πιστοποιημένων δεκτών, εξασφαλίζεται η
ακρίβεια, ακόμη και χωρίς επίγεια βοήθεια.
(4) Η κρατική χρήση (public regulated service) απευθύνεται σε
κυβερνητικές χρήσεις. Η διαχείριση θα γίνεται από κρατικό φορέα, θα είναι
κλειστής πρόσβασης με αξιοπιστία που θα φτάνει το 99.9%. Θα
διασφαλίζεται η λειτουργία του ακόμη και σε περιόδους κρίσης και θα
προστατεύεται από παρεμβολές και παραποιήσεις.
(5) Η τελευταία υπηρεσία αφορά την έρευνα και διάσωση (search
and rescue service), που είναι μία συνεισφορά της Ευρώπης στο παγκόσμιο
δίκτυο SAR, με δυνατότητα ακριβέστερου εντοπισμού της πηγής του σήματος
κινδύνου- μερικά μέτρα σε σύγκριση με τη σημερινή ακτίνα 5χλμ. Αν λάβουμε
υπόψη ότι το σημερινό σύστημα SARSAT χρησιμοποιεί 7 δορυφόρους, τότε η
προσθήκη των 30 θα προσφέρει σχεδόν απόλυτη αξιοπιστία σε όλα τα μήκη και
πλάτη του κόσμου, ξεπερνώντας πολλά εμπόδια στη λήψη σημάτων από δύσκολα
σημεία.
γ. Πολιτικές Εφαρμογές14.
(1) Υπηρεσίες βασιζόμενες στον εντοπισμό θέσης και
κλήσεις έκτακτης ανάγκης
Με την ενσωμάτωση των δεκτών δορυφορικής πλοήγησης
στα κινητά τηλέφωνα και άλλα μέσα επικοινωνίας, οι υπηρεσίες που βασίζονται
στον εντοπισμό θέσης και η κινητικότητα των προσώπων αποτελεί τη μεγαλύτερη
μαζική αγορά για τη δορυφορική πλοήγηση. Η προοπτική παροχής " κατά
παραγγελία " δεδομένων στους χρήστες ανοίγει νέους δρόμους για
τις εταιρείες κινητών τηλεπικοινωνιών και τους παρόχους υπηρεσιών: οι πελάτες
μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ειδικές πληροφορίες "εγγύτητας", όπως πού
βρίσκεται το πλησιέστερο νοσοκομείο, ποια είναι η συντομότερη διαδρομή σε
πρατήριο καυσίμων ή πού βρίσκεται το πλησιέστερο εστιατόριο.
14 Πράσινη βίβλος για τις εφαρμογές της δορυφορικής πλοήγησης.
Μπορούν να ωφεληθούν επίσης οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης: κάθε
χρόνο πραγματοποιούνται περίπου 180 εκατομμύρια κλήσεις έκτακτης ανάγκης
στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το 60 με 70% μάλιστα από αυτές γίνονται από κινητά
τηλέφωνα. Σε περισσότερες από ένα εκατομμύριο περιπτώσεις, δεν είναι δυνατόν
να σταλεί ασθενοφόρο εξαιτίας της έλλειψης επαρκών στοιχείων για το ακριβές
σημείο όπου χρειάζεται. Έχουν κινηθεί ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες με τη σύμπραξη
δημοσίου και ιδιωτικού τομέα για να καθορισθούν το πλαίσιο και οι τεχνικές λύσεις
στην εφαρμογή αποτελεσματικής διαχείρισης
της κλήσης έκτακτης ανάγκης.
Το GALILEO μπορεί να βελτιώσει ριζικά την ακρίβεια των υπηρεσιών που
βασίζονται στον εντοπισμό θέσης, ορισμένες μάλιστα αρχές πολιτικής προστασίας
έχουν ήδη επισημάνει ότι η χρήση των υπηρεσιών αυτών θα καταστήσει ταχύτερες
τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης.
(2) Οδικές μεταφορές
Οι εφαρμογές GNSS στον τομέα των οδικών μεταφορών
περικλείουν μια σειρά λειτουργιών, οι οποίες κυμαίνονται από τις τηλεματικές
υπηρεσίες και τις συσκευές πλοήγησης έως την ηλεκτρονική είσπραξη τελών
(EFC) στους σταθμούς διοδίων αυτοκινητοδρόμων ή πόλεων, όπως επίσης οι
εφαρμογές ασφαλείας και η ασφάλιση βάσει χρέωσης ανά χρήση. Θεωρητικά, το
σύνολο των 240 εκατομμυρίων οχημάτων που κυκλοφορούν στην ΕΕ θα
μπορούσαν να ωφεληθούν από τα σύγχρονα συστήματα πλοήγησης, αναμένεται
δε ότι είναι δυνατόν να υπερβληθούν πολλοί περιορισμοί των πρωτοβουλιών για
ένα "έξυπνο σύστημα μεταφορών" με το GALILEO.
Τα συστήματα οδικών διοδίων αναπτύχθηκαν γρήγορα κατά τα πρόσφατα
χρόνια. Ορισμένες χώρες έχουν ήδη εφαρμόσει συστήματα χρέωσης βάσει
διανυθέντων χιλιομέτρων, τα οποία στηρίζονται στο GNSS, ειδικά για τα βαρέα
φορτηγά οχήματα που κινούνται σε υπεραστικούς αυτοκινητοδρόμους. Τα
συστήματα χρέωσης για την αποσυμφόρηση των πόλεων χρησιμοποιούνται ήδη.
Η οδηγία 2004/52 απαιτεί να χρησιμοποιούνται σε όλα τα νέα συστήματα EFC μια
ή περισσότερες από τις εξής τεχνολογίες: δορυφορική πλοήγηση, δίκτυα κινητής
τηλεφωνίας, συστήματα τηλεπικοινωνιών μικρού βεληνεκούς ή συνδυασμός τους.
Η δορυφορική πλοήγηση συνιστάται επειδή είναι ευέλικτη και αρμόζει κάλλιστα
στην ευρωπαϊκή πολιτική χρέωσης, διότι δεν χρειάζεται υποδομή και μπορεί εκ
φύσεως να επεκταθεί εύκολα. Επιτρέπει την ποικιλία συστημάτων τιμολόγησης,
διαλειτουργικότητα και υπηρεσίες συστήματος έξυπνων μεταφορών. Τα συστήματα
διαχείρισης της κυκλοφορίας, πληροφοριών για την κίνηση και τις διαδρομές σε
πραγματικό χρόνο μπορούν επίσης να βελτιώσουν την απόδοση των μεταφορών.
Η πρωτοβουλία “eSafety”, η οποία περιλαμβάνει σειρά εφαρμογών με τη
χρήση ακριβούς εντοπισμού του οχήματος, θέτει ως προτεραιότητα την καθιέρωση
ενός πανευρωπαϊκού προτύπου κλήσης έκτακτης ανάγκης από το όχημα για τη
μείωση του χρόνου παρέμβασης έκτακτης ανάγκης κατά 40 έως 50%, με τη
δυνατότητα διάσωσης 2500 ζωών. Παρέχοντας κατευθύνσεις για την οδήγηση και
καθιστώντας δυνατό τον εντοπισμό του σημείου του αυτοκινητοδρόμου όπου
σημειώνεται ένα ατύχημα, πληροφορίες που είναι πρωταρχικής σημασίας για
ασθενοφόρα και σωστικά συνεργεία, είναι σαφές το συμπληρωματικό όφελος που
μπορεί να προσφέρει το GALILEO.
Οι εμπορικές υπηρεσίες ασφάλισης με χρέωση ανά χρήση διατίθενται
ήδη στην αγορά. Οι υπηρεσίες αυτές βασίζονται στη δορυφορική πλοήγηση σε
συνδυασμό με την κινητή τηλεφωνία. Οι ασφαλιστικές εταιρείες που προσφέρουν
την υπηρεσία αυτή εφαρμόζουν τιμές ανάλογα με τις υπολογιζόμενες αποστάσεις ή
παρέχουν οικονομικά κίνητρα για περιορισμό της χρήση των οχημάτων.
(3) Σιδηροδρομικές μεταφορές
Οι σιδηροδρομικές υποδομές ανέκαθεν συνεπάγονταν τη χρήση
συστημάτων σηματοδότησης και εντοπισμού των τρένων, εγκατεστημένων κυρίως
κατά μήκος των γραμμών. Τα συστήματα αυτά απαιτούν δαπανηρό εξοπλισμό και
εκτενή συντήρηση. Για να βελτιωθεί η διαλειτουργικότητα και να μειωθεί το κόστος,
τα συστήματα αυτά αντικαθίστανται τώρα από νέα πρότυπα: το Ευρωπαϊκό
Σύστημα ∆ιαχείρισης της Σιδηροδρομικής Κυκλοφορίας (ERTMS) και το
Ευρωπαϊκό Σύστημα Ελέγχου των Τρένων (ETCS).
Η σκοπιμότητα των συστημάτων ελέγχων των τρένων με τα πρότυπα
ασφάλειας των σιδηροδρόμων που χρησιμοποιούν το GNSS είναι αποδεδειγμένη.
Η δορυφορική πλοήγηση έχει ήδη εισαχθεί σε διάφορες εφαρμογές μη
σχετιζόμενες με την ασφάλεια, όπως τα βοηθήματα ελέγχου της κυκλοφορίας, η
διαχείριση των σιδηροδρομικών πόρων ή η υποστήριξη του πελάτη, αλλά και στον
"θετικό έλεγχο των τρένων" όπως έχει αποδειχθεί στις
ΗΠΑ. Η αναβάθμιση της ασφάλειας για τα αυτόματα συστήματα προστασίας και
ελέγχου των τρένων μπορεί επίσης να επιτευχθεί με το GALILEO.
(4) Θαλάσσιες μεταφορές, αλιεία, εσωτερική ναυσιπλοΐα
Οι μεταφορές μέσω ανοικτής θάλασσας και η εσωτερική
ναυσιπλοΐα είναι οι πλέον ευρέως χρησιμοποιούμενοι τρόποι για τη μεταφορά
εμπορευμάτων παγκοσμίως. Κάθε μέρα διάφορα είδη πλοίων κινούνται ανά την
υφήλιο. Η αποτελεσματικότητα, η ασφάλεια και η βελτιστοποίηση των θαλάσσιων
μεταφορών είναι καίρια θέματα στα οποία μπορεί να συμβάλει το GNSS. Αρμόδιος
για τον καθορισμό των απαιτήσεων του εξοπλισμού εντοπισμού θέσης του
παγκόσμιου συστήματος ραδιοπλοήγησης είναι ο ∆ιεθνής
Ναυτιλιακός Οργανισμός (∆ΝΟ), όσον αφορά την ακρίβεια, την ακεραιότητα, τη
συνέχεια τη δυνατότητα διάθεσης και την κάλυψη των διαφόρων φάσεων
πλοήγησης. Για τη ναυσιπλοΐα σε ανοικτή θάλασσα και την ακτοπλοΐα, ο ∆ΝΟ
καθορίζει απαιτήσεις και πρότυπα πλοήγησης για εξοπλισμό εντός των πλοίων.
Σήμερα, τα επιχειρησιακά συστήματα δορυφορικής πλοήγησης δεν
ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις και χρειάζονται επομένως ακόμη συστήματα
επέκτασης8 για να βελτιώνεται η απόδοση του GNSS, μολονότι αυτά δεν
αναγνωρίζονται ακόμη. Ωστόσο, το GALILEO μπορεί να ωφελήσει τις εφαρμογές
ασφάλειας της ζωής, τη βελτίωση της ασφάλειας ή "αυτόματα συστήματα
αναγνώρισης".
Για την προσέγγιση σε λιμένες, τον ελλιμενισμό και την πλοήγηση σε
περιορισμένα ύδατα, ο ∆ΝΟ συνιστά τη χρήση του GNSS. Τα υπάρχοντα και τα
σχεδιαζόμενα συστήματα που παρέχουν υπηρεσίες σε πλοία στη θάλασσα (όπως
οι "υπηρεσίες εξυπηρέτησης κυκλοφορίας πλοίων" και το "Aυτόματο σύστημα
Αναγνώρισης") στηρίζονται επίσης στη μετάδοση πληροφοριών σχετικών με τον
εντοπισμό θέσης, τις οποίες μπορεί οπωσδήποτε να παρέχει το GNSS. Η
Ευρωπαϊκή Ένωση, ακολουθώντας την κοινοτική οδηγία 2002/59/EΚ για τη
δημιουργία κοινοτικού συστήματος παρακολούθησης της κυκλοφορίας των πλοίων
και ενημέρωσης, η οποία τονίζει την ασφάλεια στη θάλασσα και την ετοιμότητα σε
περίπτωση ρύπανσης, έχει αναλάβει να καταρτίσει έως το 2008 σύστημα
παρακολούθησης της παράκτιας κυκλοφορίας των πλοίων για όλη την ΕΕ.
Το GNSS θεωρείται επίσης καίριο εργαλείο για το "Παγκόσμιο Ναυτιλιακό
Σύστημα Κινδύνου και Ασφάλειας", το οποίο έχει καταρτίσει ο ∆ΝΟ ως
ολοκληρωμένο σύστημα επικοινωνίας, στο οποίο χρησιμοποιούνται δορυφόροι και
επίγειες ραδιοεπικοινωνίες για να εξασφαλίζεται η αποστολή βοήθειας
οπουδήποτε θα μπορούσε να βρεθεί σε κίνδυνο ένα πλοίο. Στο εγγύς μέλλον, το
σύστημα "Ταυτοποίησης και Παρακολούθησης Μεγάλης Ακτίνας", το οποίο
εγκρίθηκε το 2006, θα προωθήσει ακόμη περισσότερο την ασφάλεια στη θάλασσα:
θα επιτρέπει την ιχνηλάτηση των πλοίων πέραν της κάλυψης των παράκτιων
σταθμών ραδιοεπικοινωνιών, με ταυτοποίηση και εντοπισμό του πλοίου, την
ημέρα και ώρα μετάδοσης της θέσης του σε τακτικά χρονικά διαστήματα ή
αναλόγως πώς ζητείται. Ακόμη, το SafeSeaNet10 επιτρέπει ταχεία πρόσβαση των
κρατών μελών της ΕΕ σε όλες τις σημαντικές πληροφορίες που σχετίζονται με τα
πλοία που μεταφέρουν επικίνδυνα εμπορεύματα. Πολλές εφαρμογές στις
θαλάσσιες μεταφορές πρέπει να πιστοποιηθούν, διότι η πιστοποίηση είναι
σημαντική για τον κοινό θαλάσσιο χώρο και την ανάπτυξη επιχειρηματικών
δράσεων.
Η διαχείριση της αλιείας βασίζεται σε νομοθετήματα που καθορίζουν την
πρόσβαση των πλοίων σε θαλάσσιες περιοχές, περιορισμό των τύπων αλιευτικών
εργαλείων και των ωρών αλιείας, και ποσοστώσεις για συγκεκριμένα αλιεύματα.
Εφαρμόζονται καθεστώτα αποτελεσματικής παρακολούθησης, ελέγχου και
επιτήρησης για να εξασφαλιστεί συμμόρφωση με τα νομοθετήματα αυτά. Τα
συνήθη μέσα ελέγχου υποβοηθούνται από τη δεκαετία του ’90 με τεχνολογία
δορυφορικής ιχνηλάτησης, γνωστής ως "σύστημα παρακολούθησης σκαφών", ένα
σύστημα που χρησιμοποιείται από περίπου 8000 αλιευτικά σκάφη. Η γνώση της
ακριβούς θέσης των σκαφών είναι άκρως απαραίτητη.
Η εσωτερική ναυσιπλοΐα αντιπροσωπεύει μόνον το 6% της κίνησης έναντι
76% των οδικών μεταφορών: για να αποκτήσει η εσωτερική ναυσιπλοΐα πιο
εξέχοντα ρόλο, λαμβάνονται μέτρα εκσυγχρονισμού του τομέα. Η οδηγία
2005/44/EΚ, σχετικά με τις εναρμονισμένες υπηρεσίες πληροφοριών εσωτερικής
ναυσιπλοΐας, ενθαρρύνει τη χρήση της τεχνολογίας των πληροφοριών και
επικοινωνιών με σκοπό να αυξηθεί η απόδοση και η ασφάλεια των
δραστηριοτήτων εφοδιαστικής και να βελτιωθεί η προστασία του περιβάλλοντος. Η
οδηγία συνιστά επίσης τη χρήση των τεχνολογιών εντοπισμού θέσης μέσω
δορυφόρου και την κατάρτιση προδιαγραφών για τον εντοπισμό και την
ιχνηλάτηση των πλοίων.
(5) Aεροπορικές μεταφορές
Στον τομέα της αεροναυτιίας, οι υπηρεσίες GNSS είναι προ
πολλού συμπληρωματικό μέσο πλοήγησης. Παρέχουν ήδη συμπληρωματικές
υπηρεσίες για πολλές φάσεις των πτήσεων, τόσο για τις πτήσεις αναψυχής όσο
και τις εμπορικές αεροπορικές μεταφορές. Η ∆ιεθνής Οργάνωση Πολιτικής
Αεροπορίας είναι ο φορέας που καθορίζει τις δεξιότητες που απαιτούνται για να
πετά ένα αεροσκάφος μέσα σε ένα συγκεκριμένο τμήμα του εναερίου χώρου και
επιτρέπει στον χειριστή του αεροσκάφους να επιλέξει τον ειδικό εξοπλισμό για να
επιτύχει τις δεξιότητες αυτές. Οι αναλυτές προβλέπουν μεγάλη ανάπτυξη έως το
2025 και ότι θα χρειάζονται περισσότερα από 17 300 νέα επιβατικά και
εμπορευματικά αεροσκάφη λόγω του τριπλασιαμού της ανάπτυξης της επιβατικής
κίνησης και της ακόμη ταχύτερης ανάπτυξης των εμπορευματικών αεροπορικών
μεταφορών. Η ακρίβεια και η ακεραιότητα που προσφέρει το GALILEO θα
επιτρέψει μεγαλύτερη χρήση των υπαρχόντων αερολιμένων που σήμερα δεν
χρησιμοποιούνται με κακές καιρικές συνθήκες ή με χαμηλή ορατότητα.
Στην Ευρώπη, η κοινή επιχείρηση "SESAR", η οποία εφαρμόζει το νομικό
πλαίσιο της παροχής αεροναυτιλιακών υπηρεσιών, όπως καθορίζουν οι τέσσερις
κανονισμοί για τον ενιαίο ευρωπαϊκό ουρανό, θα στηρίζεται και αυτή στο GNSS.
(6) Πολιτική προστασία, διαχείριση έκτακτων καταστάσεων και
ανθρωπιστική βοήθεια
Η παροχή βοήθειας μετά από σεισμούς, πλημμύρες, τσουνάμι και
άλλα φυσικές ή ανθρωπογενείς καταστροφές απασχολούσαν πάντοτε τις δημόσιες
αρχές. Ο εντοπισμός περιουσιών, ανθρώπων και πόρων είναι εξαιρετικής
σημασίας για την παροχή συνδρομής.
Η πολιτική προστασία παρέχεται με διάφορα οργανωτικά σχήματα στα
διάφορα κράτη μέλη, με κάποια αυτονομία σε περιφερειακό και δημοτικό επίπεδο.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ιδρύθηκε Κέντρο Παρακολούθησης και Πληροφοριών και
Βάση Αντιμετώπισης Κρίσεων ως όργανο για την προώθηση της κοινοτικής
συνεργασίας σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών, έκτακτης ανάγκης λόγω
θαλάσσιας ρύπανσης, χημικών ατυχημάτων και έγκαιρης αντιμετώπισης πολιτικών
κρίσεων.
Με βάση την ευρωπαϊκή πολιτική διαστήματος, οι ευρωπαϊκές αρχές
σκιαγραφούν σήμερα δέσμη απαιτήσεων που θα διέπουν τις διαστημικές
υποδομές για μη στρατιωτικού σκοπού δραστηριότητες διαχείρισης των κρίσεων,
μεταξύ των οποίων είναι η δορυφορική πλοήγηση, η γεωσκόπηση, οι
τηλεπικοινωνίες και οι πληροφορίες σημάτων.
Το GNSS επιτρέπει την ιχνηλάτηση πόρων και εργατικού δυναμικού,
βελτιώνει το σχεδιασμό και τη βελτιστοποίηση της διάθεσης πόρων και επιτρέπει
την έγκαιρη επέμβαση σε απομακρυσμένες περιοχές με δύσκολη πρόσβαση.
Το GNNS θα επιτρέψει επίσης την παρακολούθηση των κινήσεων
ανθρωπιστικών παραγόντων και άλλων στο έδαφος και τον τόπο της κρίσης, την
ενίσχυση των ανθρωπιστικών αναγκών και την εκτίμηση των επιπτώσεων, την
παροχή ακριβών πληροφοριών για τα προβλήματα πρόσβασης σε πληγέντες
πληθυσμούς σε απομακρυσμένες και δύσβατες περιοχές, την άμεση ιχνηλάτηση
των κινήσεων πληθυσμών, τον προσδιορισμό ασφαλών περιοχών για τη
δημιουργία στρατοπέδων προσφύγων/την εκκένωση πληθυσμών από πληγείσες
περιοχές, τη βελτίωση της διάθεσης χρηματοδότησης, υλικών και ανθρωπίνων
πόρων, την βελτίωση της άμεσης ανταπόκρισης και την ενίσχυση της
ανταπόκρισης σε ανθρωπιστική βοήθεια εν γένει.
(7) Επικίνδυνα εμπορεύματα
Για τα επικίνδυνα εμπορεύματα έχουν καθορισθεί ορισμένες
τεχνικές και διοικητικές απαιτήσεις. Λόγω του δυνητικά καταστροφικού χαρακτήρα
τους, τα επικίνδυνα εμπορεύματα πρέπει να εξετασθούν επίσης με βάση το νέο
πλαίσιο για την ασφάλεια. Το νομικό πλαίσιο πρέπει να επικαιροποιηθεί έτσι ώστε
να ληφθούν υπόψη πολλές δυνατότητες που θα μπορούσε να προσφέρει το
GALILEO.
Σε περίπτωση διαπίστωσης ανωμαλίας ή παρέκκλισης από
προκαθορισμένες διαδρομές, το GNSS επιτρέπει την ιχνηλάτηση και τον
εντοπισμό, καθώς και την προειδοποίηση και τη σήμανση συναγερμού. Η λήψη
μέτρων έκτακτης ανάγκης έχει επίσης βελτιωθεί με τη χρήση αυτής της
τεχνολογίας.
(8) Μεταφορά ζωικού κεφαλαίου
Κάθε χρόνο, μεταφέρονται εκατομμύρια ζώα στην Ευρωπαϊκή
Ένωση. Η ιχνηλασιμότητα του ζωικού κεφαλαίου είναι εξαιρετικής σημασίας για την
πρόληψη υγειονομικής απάτης, την ασφάλεια της διατροφής και την εξασφάλιση
καλής μεταχείρισης των ζώων.
Ο κανονισμός (EΚ) 1/2005 του Συμβουλίου θεσπίζει απαιτήσεις για τη
μεταφορά ζώων. Μεταξύ των διαφόρων μέτρων, επιβάλλει τη χρήση του GNSS σε
όλα τα φορτηγά που εκτελούν μεγάλες διαδρομές. Αυτό αποτελεί σημαντική
καινοτομία, η οποία διευκολύνει την εφαρμογή άλλων σχετικών πολιτικών στο
πεδίο της δημόσιας υγείας και της υγείας των ζώων, όπως η εφαρμογή της
αναγνώρισης των ζώων. Θα ληφθούν υπόψη υπάρχοντα συστήματα για την
ιχνηλάτηση ζώων, όπως το "TRACES" που υπάρχει στον ιστό και έχει ως
αντικείμενο τις αποστολές και τις εισαγωγές ζώων.
Το GNSS, σε συνδυασμό με τις επικοινωνίες, παρέχει τη δυνατότητα
εντοπισμού σε πραγματικό χρόνο, με αποτέλεσμα να μειώνεται ο διοικητικός
φόρτος για κτηνιάτρους και μεταφορείς και να τους επιτρέπεται να λαμβάνουν
διορθωτικά μέτρα όταν αυτό είναι αναγκαίο.
Η εναρμόνιση των τεχνικών προδιαγραφών θα διευκολύνει την ταχύτερη
εφαρμογή και ιδίως τη συγκέντρωση στοιχείων σε κοινοτικό επίπεδο.
(9) Γεωργία, μέτρηση αγροτεμαχίων, γεωδαισία και
κτηματογράφηση
Στην ΕΕ, 11 εκατομμύρια γεωργοί καλλιεργούν 110 εκατομμύρια
εκτάρια γης. Ο χώρος και το μέγεθος των αγροτεμαχίων αποτελούν καίρια στοιχεία
προς χρήση για την ανταλλαγή εμπορικών πληροφοριών και για τις δημόσιες
αρχές στην περίπτωση χορήγησης επιδοτήσεων. Η μέτρηση των αγροτεμαχίων
από το GNSS πραγματοποιείται κάθε χρόνο προκειμένου να επαληθεύεται η
επιλεξιμότητα των αιτήσεων επιδότησης. Πληροφορίες για περίπου 50
εκατομμύρια αγρούς έχουν ήδη αποθηκευθεί στο ψηφιακό σύστημα γεωγραφικών
πληροφοριών του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου της
Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2005.
Ο έλεγχος των πληρωμών με βάση την κοινή γεωργική πολιτική απαιτεί
συνεχώς λεπτομερή και έγκαιρη πληροφόρηση. Επίσης, οι γεωργοί χρησιμοποιούν
τις γεωγραφικές πληροφορίες και το GNSS για τη βελτίωση της συγκομιδής τους,
τη μείωση θρεπτικών ουσιών και φυτοφαρμάκων και για την καλύτερη χρήση
εδάφους και νερού.
Η χρήση του GNSS μπορεί να απλουστεύσει και να βελτιώσει κατά πολύ τα
δεδομένα γεωδαισίας και τις κτηματογραφικές μετρήσεις και να βοηθήσει τις
διοικητικές αρχές στη δημιουργία βάσεων χαρτογραφικών δεδομένων, όπου
υπάρχει έλλειψη ή χαμηλή ποιότητα.
(10) Eνέργεια, πετρέλαιο και φυσικό αέριο
Η βιομηχανία πετρελαιοειδών και φυσικού αερίου κάνει εκτεταμένη
χρήση του GNSS για τις χερσαίες και τις υπεράκτιες δραστηριότητες εξερεύνησης
και εκμετάλλευσης, για τις οποίες η ακρίβεια και η εγγύηση των υπηρεσιών
εντοπισμού είναι καφαλαιώδους σημασίας. Η ασφάλεια και η προστασία της
μεταφοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου εξασφαλίζονται με τη συνδρομή των
λειτουργιών εντοπισμού θέσης του GNSS.
Στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας, στα δίκτυα διανομής χρησιμοποιούνται
οι ακριβείς και σαφείς λειτουργίες χρονισμού του GNSS για τον συγχρονισμό τους.
(11) Έρευνα και διάσωση
Η λειτουργία έρευνας και διάσωσης του GALILEO είναι η
συνδρομή της Ευρώπης στη διεθνή συνεργασία στον τομέα της ανθρωπιστικής
έρευνας και διάσωσης, κυρίως στις θαλάσσιες και τις αεροπορικές μεταφορές. Με
την παραλαβή των μηνυμάτων κινδύνου σε πραγματικό χρόνο σχεδόν από
οπουδήποτε στη Γη που θα περιέχουν ακριβείς πληροφορίες χωροθέτησης και με
την επαφή από τα κέντρα διάσωσης προς όσους κινδυνεύουν, το σύστημα θα
διευκολύνει τις ενέργειες και θα μειώσει το ποσοστό των εσφαλμένων
συναγερμών, με αποτέλεσμα τη διάσωση περισσότερων ανθρώπινων ζωών. Αυτό
έχει επίσης επιπτώσεις στην καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης από
θαλάσσης και στην ικανότητα των εκτελεστικών φορέων να διασώζουν μετανάστες
που κινδυνεύουν στη θάλασσα.
(12) Άλλες εφαρμογές: εφοδιαστική, περιβάλλον, επιστήμη,
επιβολή του νόμου και λοιπά
Το GNSS παρέχει επίσης μέσα ώστε να επέλθουν βελτιώσεις στον
τομέα της εφοδιαστικής. Με την ακριβή και συνεχή ιχνηλάτηση και τον εντοπισμό
κιβωτίων, εμπορευματοκιβωτίων ή παλετών, το GNSS, σε συνδυασμό με άλλες
τεχνολογίες όπως οι διατάξεις προσδιορισμού ραδιοσυχνοτήτων, βελτιώνει τη
διαχείριση των αλυσίδων εφοδιαστικής και τη διαχείριση του στόλου u947 για
όλους τους τρόπους μεταφοράς τόσο σε αστικές περιοχές όσο και τις μεταφορές
μεγάλων αποστάσεων. Επίσης, στο πλαίσιο των πολυτροπικών εφαρμογών, η
ασφάλεια μπορεί να ενισχυθεί με τη χρήση ηλεκτρονικών σφραγίδων και άλλων
χωροευαίσθητων διατάξεων.
Οι τεχνολογίες δορυφορικής πλοήγησης παρέχουν χρήσιμες υπηρεσίες σε
ευρύ φάσμα τομέων. π.χ. τα συστήματα δημοσίων συγκοινωνιών, τα δημόσια
έργα και τα έργα πολιτικού μηχανικού, η μετανάστευση και ο συνοριακός έλεγχος,
η αστυνομία, η παρακολούθηση κρατουμένων, η παραγωγή βιομάζας και η
διαχείριση πρώτων υλών, η διαχείριση του περιβάλλοντος, οι ιατρικές εφαρμογές
και τα άτομα με αναπηρίες, η επιστημονική έρευνα, το
κυνήγι, τα σπορ, ο τουρισμός, η διάθεση αποβλήτων και πολλά άλλα.
δ. Στρατιωτικές Εφαρμογές.
Παρά του ότι δεν σχεδιάστηκε για να καλύπτει στρατιωτικές
ανάγκες, έχει πολλά χαρακτηριστικά που το καθιστούν κατάλληλο για τέτοιες
εφαρμογές:
(1) Επιχειρήσεις:
(α) Χερσαίες:
1/ Πλοήγηση και ορθή τήρηση κατεύθυνσης.
2/ Ασφαλής προσανατολισμός δυνάμεων.
3/ Εύρεση συντομότερου και καταλληλότερου
δρομολογίου.
4/ Εντοπισμός ΑΝΣΚ σε κακές καιρικές συνθήκες
5/ Εξαγωγή τοπογραφικού προσδιορισμού με σκοπό
την αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων του εδάφους.
6/ Κατανόηση και δυνατότητα εφαρμογής της αλλαγής
των σχεδίων ανάλογα την τακτική κατάσταση.
7/ Προειδοποίηση για εδαφικό κίνδυνο.
8/ Επιχειρήσεις τμημάτων αναγνώρισης.
9/ Τάξη πυροβολικού.
10/ ΠΑΠ-Συντονισμός και εκτέλεση πυρών υποστήριξης
11/ Παροχή ακριβής ώρας για συντονισμό.
12/ Ραδιογωνιομέτρηση.
13/ Εγγύς υποστήριξη από αέρα.
14/ Εντοπισμό και διάσωση φίλιου προσωπικού.
15/ Ακριβής χαρτογράφηση και άρση ναρκοπεδίων.
16/ Επιτήρηση UAV’S.
17/ Ακριβής καθορισμός Ζ/Ρ - Ζ/Π.
18/ Αποστολές εφοδιασμού κατά την νύκτα και ημέρα
ακόμα και σε κακές καιρικές συνθήκες.
19/ Χωροθέτηση μονάδων εφοδιασμού ώστε να
εξυπηρετούν καλύτερα ασφαλέστερα και ταχύτερα τις ανάγκες των σχηματισμών.
(β) Αεροπορικές:
1/ Πλοήγηση Α/Φ.
2/ Προσέγγιση ακριβείας αεροδρομίων από τα Α/Φ-Ε/Π.
3/ Εκτέλεση αποστολών έρευνας και διάσωσης.
4/ Ακριβής εντοπισμός στόχων.
5/ Ασφαλής προσανατολισμός κατά τις πτήσεις.
6/ Ανεφοδιασμός στον αέρα.
7/ Υποβοήθηση των Α/Φ βομβαρδισμού.
8/ Εγγύς υποστήριξη από αέρα χερσαίων δυνάμεων.
9/ Πλοήγηση των μεταφορικών Α/Φ και προσέγγιση
ακριβείας των Ζ/Ρ.
10/ Εκτέλεση έργου των Α/Φ ΝΣ.
(γ) Ναυτικές:
1/ Ναυσιπλοΐα.
2/ Έρευνα και διάσωση.
3/ Παροχή συντεταγμένων στόχων.
4/ Ακριβής χαρτογράφηση, σήμανση, πόντιση και άρση
ναρκοπεδίων, παρακολούθηση ναυτικών έργων / οχυρώσεων ακτογραμμής.
5/ Προσέγγιση Ε/Π σε φρεγάτες.
6/ Υποβρύχιες καταστροφές.
7/ Υδρογραφική υπηρεσία (κατασκευή ανάγλυφου
εχθρικών ακτών).
8/ Ενλιμενισμός πλοίων.
9/ Έλεγχος πλοίων στόλου.
10/ Πόντιση κωλυμάτων.
(δ) Ανθρωπιστικές.
ΑΝΑΠΤΥΞΗ - ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ-ΘΕΣΕΙΣ
1. Ιστορικό.
Το GALILEO προορίζεται να είναι το ευρωπαϊκό σύστημα δορυφορικής
πλοήγησης νέας γενιάς, με εφαρμογές που θα καλύπτουν όλα τα συστήματα
μεταφορών (οδικές, αεροπορικές, θαλάσσιες, κ.λ.π.), αλλά και άλλους τομείς της
οικονομίας (Ανακοίνωση της Ε. Επιτροπής, 10/02/99). Το Συμβούλιο Μεταφορών,
στις 17/06/99, ενέκρινε Ψήφισμα σχετικά με την φάση ορισμού του συστήματος
GALILEO. Στο ίδιο Ψήφισμα προβλέπεται, επίσης, η ίδρυση και λειτουργία μιας
Διευθύνουσας Επιτροπής (Steering Committee)15, με τη συμμετοχή εθνικών
εμπειρογνωμόνων από όλα τα κράτη-μέλη.
2. Σκοπός Ανάπτυξης.
Το σύστημα GALILEO είναι εμβληματικό για την ευρωπαϊκή πολιτική
διαστήματος. Στόχοι του, μεταξύ άλλων, είναι να ικανοποιηθούν οι ανάγκες των
χρηστών, να εξυπηρετηθούν άλλες κοινοτικές πολιτικές, να τεθούν στο επίκεντρο
οι διαστημικές εφαρμογές και να βελτιωθεί η ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα. Το
Galileo είναι το τέλειο εργαλείο για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι. Το GALILEO
εξετάζεται επίσης μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο του κοινοτικού θεματολογίου
3. Οι προκλήσεις
Στον τομέα της δορυφορικής πλοήγησης, οι προκλήσεις είναι
σημαντικές και πολλαπλές. Δύο είναι τα ανταγωνιστικά συστήματα σήμερα: το
αμερικανικό GPS, που δεσπόζει στην αγορά, και το ρωσικό GLONASS.
15 Ο ρόλος της Διευθύνουσας Επιτροπής είναι η διερεύνηση και επίλυση όλων των τεχνικών θεμάτων
που συνδέονται με τη λειτουργία του GALILEO. Οι εργασίες προχωρούν με ταχύτατους ρυθμούς
(περίπου δύο συναντήσεις το μήνα), ενώ παίρνονται αρκετά σημαντικές αποφάσεις για το σχεδιασμό του
GALILEO. Στο πλαίσιο της εν λόγω Επιτροπής αποφασίστηκε επίσης η ίδρυσης μιας υπο-επιτροπής
ασφάλειας, η οποία άρχισε να συνεδριάζει στις 27/09/99.
Η σημερινή εξάρτηση, ιδίως έναντι του GPS, εγείρει ζητήματα στρατηγικού
χαρακτήρα, δεδομένου ότι τα χρησιμοποιούμενα συστήματα δεν τελούν υπό
ευρωπαϊκό έλεγχο. Επομένως, το ζητούμενο είναι να καλυφθούν οι ευρωπαϊκές
στρατηγικές ανάγκες, λ.χ. όσον αφορά την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική
ασφαλείας, χωρίς κίνδυνο ούτε υπερβολικό κόστος.
Η δορυφορική πλοήγηση προσφέρει προφανή πλεονεκτήματα για τη
διαχείριση των μεταφορών. Επιτρέπει την ενίσχυση της ασφάλειας, τη βελτίωση
της ροής της κυκλοφορίας, τη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης και των
οχλήσεων του περιβάλλοντος, καθώς και την ενίσχυση της διατροπικότητας στις
μεταφορές.
Τα σημερινά συστήματα16 GPS και GLONASS, απ'ό,τι φαίνεται, δεν
προσφέρουν την αξιοπιστία και τη διαθεσιμότητα που είναι αναγκαίες για τη
μεταφορά κυρίως των προσώπων. Τα μειονεκτήματα αυτά μπορεί να
αντιμετωπισθούν με την εφαρμογή του ευρωπαϊκού συστήματος Galileo.
Οι προκλήσεις είναι επίσης οικονομικές και βιομηχανικές. Πράγματι, σε μια
δυνητική παγκόσμια αγορά εκτιμώμενη σε 40 δισ. ευρώ μέχρι το 2005, το
ζητούμενο είναι η κατάκτηση ενός δίκαιου μεριδίου της αγοράς της δορυφορικής
πλοήγησης και των αντίστοιχων θέσεων εργασίας. Οι σημερινές εκτιμήσεις είναι οι
ακόλουθες: η ανάπτυξη της υποδομής Galileo αναμένεται να δημιουργήσει 20.000
θέσεις εργασίας, ενώ η εκμετάλλευσή της αναμένεται να δημιουργήσει 2.000
μόνιμες θέσεις εργασίας, χωρίς να συνυπολογίζονται οι δυνατότητες στον τομέα
των εφαρμογών.
Τέλος, δεν είναι αμελητέες οι κανονιστικές πτυχές. Η προσφυγή σε
συστήματα πληροφοριών που στηρίζονται σε σήματα εντοπισμού και
συγχρονισμού μπορεί να επιτρέψει την παρακολούθηση της τήρησης ορισμένων
κοινοτικών κανονιστικών διατάξεων σε θέματα αλιείας, λ.χ., ή και προστασίας του
περιβάλλοντος.
Ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες προηγούνται σταθερά, είναι απαραίτητο, με βάση
τα όσα διακυβεύονται, να ληφθεί τάχιστα μια απόφαση από την Ευρώπη όσον
αφορά τη συμμετοχή της στην προσεχή γενεά συστημάτων εντοπισμού,
πλοήγησης και χρονομέτρησης μέσω δορυφόρων.
4. Οι στρατηγικές επιλογές
16 http://europa.eu/scadplus/leg/el/lvb/l24205.htm
Η ανάπτυξη ενός GNSS (global navigation satellite system -
παγκόσμιου δορυφορικού συστήματος πλοήγησης) πρέπει να είναι συντονισμένη.
Μετά την εντολή του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Μαρτίου του 1998 προς την
Επιτροπή, για τη διερεύνηση των δυνατοτήτων ανάπτυξης ενός κοινού
συστήματος με τις Ηνωμένες Πολιτείες, διεξήχθησαν συζητήσεις οι οποίες
επέτρεψαν την αποσαφήνιση των υφισταμένων δυνατοτήτων. Δεδομένου ότι οι
Αμερικανοί δεν είναι έτοιμοι, για στρατιωτικούς λόγους, να εξετάσουν το
ενδεχόμενο από κοινού ιδιοκτησίας ούτε ουσιαστικής συμμετοχής της Ευρώπης
στον έλεγχο του συστήματος GPS, η συνεργασία με τις ΗΠΑ θα πρέπει να
στηρίζεται:
είτε στο υφιστάμενο σύστημα GPS, υπό τον έλεγχο των ΗΠΑ·
είτε στην ανάπτυξη ενός GNSS βασιζόμενου σε δύο συμπληρωματικά
και διαλειτουργικά δορυφορικά συστήματα πλοήγησης: το GPS και το Galileo.
Η τελευταία αυτή λύση είναι και αυτή που προέκρινε η Επιτροπή,
απορρίπτοντας, κατ' αυτό τον τρόπο, την λύση «0» που συνίστατο στην άρνηση
κάθε ευρωπαϊκής συμμετοχής στην κύρια διαστημική συνιστώσα του μελλοντικού
GNSS.
Η Επιτροπή θεωρεί ότι το σύστημα Galileo πρέπει να είναι ανοικτό και
στη συμμετοχή άλλων εταίρων, με τους οποίους έχουν ήδη πραγματοποιηθεί
επαφές, όπως είναι:
η Ρωσική Ομοσπονδία: το σύστημα GLONASS θα μπορούσε να
ενσωματωθεί σταδιακά στο σύστημα Galileo·
η Ιαπωνία, η οποία θα μπορούσε, ιδίως, να συμμετάσχει χρηματοδοτικά
στην ανάπτυξη του Galileo·
άλλες χώρες ή περιφέρειες (ΧΚΑΕ, ΕΖΕΣ, Τουρκία κ.λπ.), στις οποίες η
Επιτροπή οφείλει να προαγάγει το GNSS.
Τέλος, το Galileo θα πρέπει να αξιοποιήσει τις δυνατότητες που προσφέρει η
εφαρμογή ενός δορυφορικού συστήματος πλοήγησης στις μη στρατιωτικές
ανάγκες, καλύπτοντας τα κενά του GPS και ενισχύοντας την αξιοπιστία του GNSS.
Θα πρέπει, ευθύς εξ αρχής, να παρέχει παγκόσμια κάλυψη.
5. Τεχνικές απαιτήσεις και χαρακτηριστικά
Το σύστημα πρέπει να είναι σχεδιασμένο κατά τρόπον ώστε να
εξασφαλίζει πλανητικής κλίμακας κάλυψη και να επιτρέπει ευρείες εφαρμογές, με
υψηλά επίπεδα ασφαλείας για τις ευρωπαϊκές μεταφορές, καθώς και με την
ελάχιστη δυνατή διαστημική υποδομή. Από την άλλη πλευρά, το σύστημα Galileo
πρέπει να είναι σε θέση να εξασφαλίζει οριζόντια ακρίβεια μικρότερη των 10
μέτρων.
Από πλευράς ασφαλείας, το σύστημα πρέπει να εξασφαλίζει την υλική
προστασία των ζωτικών υποδομών, καθώς και την αποστολή σημάτων μεγάλης
ακριβείας σε περίπτωση κρίσεως ή πολέμου. Κάθε μη προβλεπόμενη χρήση ή
υποκλοπή σήματος, ή, ακόμη, η πρόσβαση στο σύστημα, σε περίοδο πολέμου,
από τον εκάστοτε εχθρό, πρέπει να καταστεί απολύτως αδύνατη. Για την κάλυψη
των εν λόγω απαιτήσεων ασφαλείας, οι εμπειρογνώμονες συνιστούν τη θέσπιση
ελεγχόμενης πρόσβασης.
6. Χρηματοδοτικές πτυχές17
Το συνολικό κόστος του συστήματος Galileo για την περίοδο 1999-
2008 υπολογίζεται σε 2,2 έως 2,95 δισ. ευρώ, ανάλογα με την έκταση της
συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες και της χρήσης επίγειων συστημάτων.
Η σημερινή αμερικανική πολιτική συνίσταται στη δωρεάν χορήγηση του
βασικού σήματος GPS. Η υιοθέτηση της προσέγγισης αυτής για το σύστημα
Galileo θα δημιουργήσει ανάγκες σημαντικής δημόσιας χρηματοδότησης,
δεδομένου ότι ο ιδιωτικός τομέας δεν είναι σε θέση να αντέξει, από μόνος του, το
κόστος που συνεπάγεται η δωρεάν παροχή υπηρεσίας για τους χρήστες.
Δεδομένου ότι το σύστημα Galileo θεωρείται ως ζωτικής σημασίας στοιχείο
του διευρωπαϊκού δικτύου και της κοινής πολιτικής μεταφορών, είναι
δικαιολογημένη μια ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Η χρηματοδότηση αυτή θα
καταστεί δυνατή χάρις ιδίως στον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης και,
ειδικότερα, στον προϋπολογισμό για τα διευρωπαϊκά δίκτυα, τον προϋπολογισμό
της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος και του 5ου προγράμματος πλαισίου
Ε&Α.
Επιπλέον, μπορούν να δημιουργηθούν ειδικά έσοδα, μέσω κανονιστικών
διατάξεων, όπως η καθιέρωση ορισμένων υπηρεσιών ελεγχόμενης προσβάσεως
για τους συνδρομητές ή η φορολόγηση των αποδεκτών σήματος. Τέλος, θα πρέπει
να ενθαρρυνθεί η συνεργασία δημοσίου-ιδιωτικού τομέα.
17 http://europa.eu/scadplus/leg/el/lvb/l24205.htm
7. ΖΗΤΗΜΑΤΑ ∆ΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ Ι∆ΙΩΤΙΚΗΣ ΖΩΗΣ
Η ικανότητα της τεχνολογίας δορυφορικής πλοήγησης να εντοπίζει
και να ιχνηλατεί τη θέση ανθρώπων και εμπορευμάτων έχει συνέπειες σε θέματα
ιδιωτικής ζωής. Η προστασία των προσωπικών δεδομένων και η ιδιωτική ζωή είναι
κοινό μέλημα όλων των πολιτών.
Το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή αποτελεί θέμα ευρέως ανεπτυγμένο από
νομική άποψη στην Ευρώπη. Όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν
υπογράψει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων ∆ικαιωμάτων, η οποία εγγυάται
σεβασμό της "ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής, της κατοικίας και της
αλληλογραφίας".
Τα περισσότερα θέματα ιδιωτικής ζωής που συνδέονται με τη δορυφορική
πλοήγηση καλύπτονται από το υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο: η οδηγία 95/46/EΚ
ρυθμίζει την επεξεργασία και χρήση “προσωπικών δεδομένων” όσον αφορά τη
"διαφάνεια, το νομότυπο σκοπό και την αναλογικότητα" και η οδηγία 2002/58/EΚ
έχει ως αντικείμενο τη χρήση των προσωπικών δεδομένων και την προστασία της
ιδιωτικής ζωής στον τομέα των τηλεπικοινωνιών.
8. ∆ΡΑΣΗ ΤΟΥ ∆ΗΜΟΣΙΟΥ ΤΟΜΕΑ18
Παράλληλα με την ανάπτυξη των υποδομών δορυφορικής
πλοήγησης, οι αρχές του δημοσίου τομέα σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο
υποστηρίζουν την ανάπτυξη των τεχνολογιών δορυφορικής πλοήγησης.
Οι δημόσιες αρχές έχουν αναλάβει δράση σε ορισμένα πεδία, στα οποία
συμπεριλαμβάνεται η στήριξη της έρευνας, η θέσπιση κατάλληλου κανονιστικού
πλαισίου κλπ. Το δυνητικό φάσμα των δημοσίων δράσεων περιγράφεται στη
συνέχεια.
8.1. Έρευνα και καινοτομία
Όπως τονίζεται στην στρατηγική της Λισαβόνας, η έρευνα
αναγνωρίζεται ως θεμελιώδες εργαλείο για την προώθηση της καινοτομίας και τη
δημιουργία οικονομικής ευημερίας. Μολονότι η ΕΕ απέχει ακόμη από το στόχο της
18 Πράσινη βίβλος για τις εφαρμογές της δορυφορικής πλοήγησης.
να επενδύσει το 3% του ΑΕΠ στην έρευνα και την ανάπτυξη έως το 2010 – τα
τελευταία στοιχεία παρουσιάζουν επένδυση 1,9% του ΑΕΠ υπάρχουν .πάντως
κάποια ενθαρρυντικά σημάδια διότι επιχειρήσεις και κυβερνήσεις αυξάνουν τις
δαπάνες τους στην έρευνα.
Μέχρι σήμερα, στην Ευρώπη οι συνολικές ετήσιες δαπάνες του
δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα για την έρευνα στις εφαρμογές δορυφορικής
πλοήγησης έχουν ανέλθει σε 100 εκατομμύρια ευρώ. Το ποσό αυτό είναι πιθανόν
να πενταπλασιασθεί όταν το GALILEO τεθεί σε πλήρη λειτουργία.
8.2. Μικρομεσαίες επιχειρήσεις – κέντρα αριστείας
Ο ρόλος των ΜΜΕ θεωρείται καίριος για την επίτευξη των στόχων της
στρατηγικής της Λισαβόνας να καταστεί η ΕΕ η πλέον ανταγωνιστική οικονομία της
γνώσης.
Η συνεργασία και η δικτύωση των ΜΜΕ σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχει
προωθηθεί μέσω του 6ου προγράμματος πλαισίου της ΕΕ για την έρευνα, με τη
διάθεση τουλάχιστον του 8% της χρηματοδότησης προς το σκοπό αυτό.
Εκπονήθηκαν μελέτες για τους δέκτες χαμηλής κατανάλωσης ενέργειας, τις
μεθόδους εντοπισμού σε εσωτερικούς χώρους, το σχεδιασμό κεραιών πολλαπλών
συχνοτήτων, την παρακολούθηση της πανίδας και άλλα.
Σε πολλές περιφέρειες της Ευρώπης έχουν αναγνωρισθεί τα οφέλη από την
απόκτηση γνώσεων μέσω της δορυφορικής πλοήγησης. Η συνεγκατάσταση
εταιρειών, ερευνητικών εργαστηρίων και ιδρυμάτων, όπως και η σύμπραξη
πανεπιστημίων, σχολών και σχολείων, έχουν παραγάγει κοινούς πόρους
δεξιοτήτων στην δορυφορική πλοήγηση, . Η ευρωπαϊκή πολιτική συνοχής το
διάστημα 2007-2013 θα ενθαρρύνει τις περιφέρειες να ανταλλάσσουν μεθόδους
βέλτιστης πρακτικής στην ανάπτυξη εφαρμογών Galileo μέσω της πρωτοβουλίας
'Περιφέρειες για την οικονομική αλλαγή.
8.3. ∆ιεθνής συνεργασία
Το GALILEO προσφέρει ασυναγώνιστης ποιότητας διεθνή δημόσια
υπηρεσία, όπως αποδείχθηκε σε ορισμένες χώρες που επιθυμούν τη συνεργασία.
Η συνεργασία με χώρες μη μέλη της ΕΕ, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και οι
αναπτυσσόμενες χώρες, είναι ουσιαστικής σημασίας για να υλοποιηθούν όλα τα
οφέλη του GALILEO, να προωθηθεί η βιομηχανική τεχνογνωσία, να τονωθούν οι
κοινοτικές και μη εφαρμογές, να υιοθετηθούν παγκόσμια πρότυπα, να υπάρξει
παρουσία στις διεθνείς αγορές και να προωθηθεί το GALILEO σε διεθνείς φορείς.
Τα σχήματα συνεργασίας καλύπτουν τις κανονιστικές πτυχές, την πιστοποίηση και
τις συχνότητες, όπως επίσης τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, την
επιστημονική έρευνα και τη βιομηχανική δράση.
Η συμβατότητα μεταξύ GALILEO και GPS θα εξασφαλίσει τη διάθεση δεκτών
εξαιρετικών επιδόσεων. Η εν λόγω συμβατότητα θα μπορούσε να αποκατασταθεί
με έναν τρίτο σχηματισμό δορυφόρων, μόλις ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις
μεταξύ Ευρώπης και Ρωσίας για ένα εξελιγμένο πρόγραμμα GLONASS.
8.4. Πρότυπα, πιστοποίηση και αστική ευθύνη
Για να διευκολυνθεί η πλήρης διείσδυση των υπηρεσιών του
GALILEO στην αγορά, ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας επιδίδονται ήδη σε
δραστηριότητες τυποποίησης ειδικά για το GALILEO. Έχουν καταρτισθεί πρότυπα
επιδόσεων για τους δέκτες και έχουν αναληφθεί συγκεκριμένες ενέργειες στον
αεροναυτικό και τον ναυτιλιακό τομέα στο πλαίσιο της ∆ιεθνούς Οργάνωσης
Πολιτικής Αεροπορίας και του ∆ιεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού. Οι αρμόδιοι
σιδηροδρομικών και οδικών μεταφορών επιτελούν έργο προκειμένου να
ανταποκριθούν σε ειδικές ανάγκες τυποποίησης. Άλλοι φορείς παροχής
υπηρεσιών που βασίζονται στον προσδιορισμό θέσης συμμετέχουν επίσης στην
ανάπτυξη προτύπων του GALILEO.
Για εφαρμογές στις οποίες υπεισέρχονται πτυχές ασφάλειας και αστικής
ευθύνης, η πιστοποίηση εξοπλισμού και υπηρεσιών αποτελεί προϋπόθεση.
Πρέπει να πραγματοποιηθούν εκτιμήσεις όσον αφορά τα συστήματα εντοπισμού
θέσης και u964 τις επιδόσεις των εφαρμογών με μεθοδολογίες "αξιολόγησης της
ασφάλειας". Τόσο ο σχεδιασμός συστημάτων όσο και η επιχειρησιακή λειτουργία
τους πρέπει να πιστοποιηθούν ώστε να βεβαιώνεται η συμμόρφωση με τις
απαιτήσεις ασφάλειας για τις εφαρμογές.
Το σύστημα Egnos θα πιστοποιηθεί σύμφωνα με τους κανονισμούς για τον
ενιαίο ευρωπαϊκό ουρανό. Για το GALILEO, η ευρωπαϊκή εποπτική αρχή του
GNSS θα ορίσει οργανισμό πιστοποίησης, ο οποίος θα συμβουλεύεται τις
διάφορες ρυθμιστικές αρχές που ασχολούνται με τις χρήσεις ασφάλειας της
ανθρώπινης ζωής, όπως είναι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της
Αεροπορίας.
8.5. Συχνότητες
Η κατανομή του διεθνούς φάσματος ραδιοσυχνοτήτων είναι σε
πλήρη συμφωνία με τους κανονισμούς της ∆ιεθνούς Ένωσης Τηλεπικοινωνιών και,
στην Ευρώπη, με την απόφαση για το ραδιοφάσμα. Η διαφύλαξη του φάσματος
ραδιοσυχνοτήτων και η προώθηση κατανομής νέων ζωνών ραδιοσυχνοτήτων είναι
ο πρωταρχικός στόχος για να εξασφαλισθούν επιδόσεις εξυπηρέτησης ασφαλείς
και εγγυημένες για όλους τους χρήστες. Επισημαίνεται ότι τα θέματα αυτά είναι
αντικείμενο ευρύτερης συζήτησης με αφορφή την επανεξέταση του κοινοτικού
κανονιστικού πλαισίου για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες16. Η συνεχής βελτίωση
των επιδόσεων εξαρτάται από την κατανομή του φάσματος ραδιοσυχνοτήτων.
8.6. ∆ικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας
Οι δυνατότητες δημιουργίας εσόδων από τη δορυφορική
πλοήγηση εξαρτάται από το τμήμα χρηστών, προβλέπεται μάλιστα ότι ο αριθμός
των χρηστών θα αυξηθεί ουσιαστικά. Τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας θα καλύπτουν
ενδεχομένως εφευρέσεις σχετιζόμενες με τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται
στους δέκτες GNSS για τη λήψη και την αποδιαμόρφωση των σημάτων και στους
σχετικούς αλγορίθμους επεξεργασίας. Μπορούν επίσης να καλύπτουν το
περιεχόμενο σήματος και τα πλινθιοσύνολα για την κατασκευή των δεκτών GNSS.
Η προστασία που παρέχουν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας μπορεί να
αποδειχθεί μεγάλης σημασίας σε ορισμένα πεδία, ιδιαίτερα στην επεξεργασία και
το περιεχόμενο σημάτων.
8.7. Εθνικές νομοθεσίες και συστήματα, οδηγίες και κανονισμοί της
ΕΕ
Οι νέες τεχνολογίες και η καινοτομία είναι καίρια στοιχεία της σύγχρονης
κοινωνίας. Οι νομοθέτες χρειάζεται να εξασφαλίσουν ότι τα παραγόμενα οφέλη
έχουν κατάλληλη ανταπόκριση στην κοινωνία και ότι οι πληροφορίες διατίθενται
προς χρήση και ότι αξιοποιείται πλήρως η καινοτομία.
Για τη χρήση της δορυφορικής πλοήγησης έχει ήδη δοθεί εντολή σε τοπικό,
περιφερειακό ή εθνικό επίπεδο. Ευρωπαϊκή νομοθεσία έχει εκδοθεί σε διάφορους
τομείς τα τελευταία χρόνια, στη βάση του γεγονότος ότι το GNSS διευκολύνει και
εξορθολογεί τις δραστηριότητες, αναβαθμίζει το επίπεδο εξυπηρέτησης του πολίτη
και μειώνει το κόστος.
Με τον όρο “ασφάλεια” του συστήματος νοείται η διασφάλιση της
απρόσκοπτης και συνεχούς λειτουργίας του, καθώς και η προστασία του από
ενδεχόμενες καταχρήσεις, εκ μέρους των διαφόρων κατηγοριών χρηστών 19. Οι
χρήστες, σύμφωνα με τις προδιαγραφόμενες λειτουργίες του συστήματος θα είναι
μεμονωμένα άτομα, επιχειρήσεις, κυβερνητικοί φορείς κ.λ.π. Είναι αυτονόητο ότι οι
υπηρεσίες που θα απευθύνονται σε κυβερνητικούς φορείς θα να είναι οι πλέον
προστατευμένες.
9. Οργανωτικό πλαίσιο
Για τον σχεδιασμό, την ανάπτυξη και την εκμετάλλευση του
συστήματος Galileo, η Επιτροπή προτείνει ένα οργανωτικό σχήμα στο οποίο
συμμετέχουν, κατά κύριο λόγο, η ομάδα υψηλού επιπέδου GNSS, η Επιτροπή, η
Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος και το σύνολο των επενδυτών. Θα μπορούσε
επίσης να συσταθεί μια μικρή διοίκηση .
Πρωτίστως, είναι απαραίτητη η πολιτική στράτευση, ούτως ώστε να δοθεί η
αναγκαία ώθηση για τις βιομηχανικές επενδύσεις, για την διαπραγμάτευση των
χαρακτηριστικών του συστήματος με τους διεθνείς εταίρους και για την ενίσχυση
της επιρροής της Ευρώπης στον στρατηγικό αυτόν τομέα. Το Ευρωπαϊκό
Συμβούλιο θα μπορούσε να χαράξει εν προκειμένω κατευθυντήριες γραμμές.
10. Πλαίσιο19
19 http://europa.eu/scadplus/leg/el/lvb/l24205.htm
Μετά από μια πρώτη ανακοίνωση, τον Ιανουάριο του 1998, το
Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (Μάρτιος 1998) κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει
συστάσεις για μια ευρωπαϊκή προσέγγιση του ζητήματος της παγκόσμιας
δορυφορικής πλοήγησης. Η ανακοίνωση αυτή αποτελεί την απόκριση στο αίτημα
του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Την ανακοίνωση αυτή ακολούθησαν, το 2002, η
δημιουργία της κοινής επιχείρησης Galileo και ο κανονισμός περί της
εγκατάστασης και εκμετάλλευσης του προγράμματος.
Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του
Συμβουλίου, της 14ης Ιουλίου 2004, για τη θέση σε εφαρμογή των φάσεων
εγκατάστασης και εκμετάλλευσης του ευρωπαϊκού προγράμματος
ραδιοναυσιπλοΐας μέσω δορυφόρου .
Το πρόγραμμα Galileo έχει φτάσει σε προχωρημένο στάδιο ωριμότητας
και υπερβαίνει σήμερα κατά πολύ το πλαίσιο ενός απλού ερευνητικού έργου. Ο
προτεινόμενος κανονισμός έχει στόχο να στηρίξει το πρόγραμμα Galileo σε ένα
ειδικό νομικό κείμενο, το οποίο μπορεί να ικανοποιήσει καλύτερα τις βιομηχανικές
και εμπορικές ανάγκες του και να ανταποκριθεί καλύτερα στην απαίτηση της
χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης.
Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 876/2002 του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου
2002, για τη δημιουργία της κοινής επιχείρησης Galileo.
Με τον κανονισμό αυτό δημιουργήθηκε κοινή επιχείρηση επιφορτισμένη
με τη διαχείριση της φάσης ανάπτυξης (2002-2005) του προγράμματος Galileo. Η
εν λόγω κοινή επιχείρηση θα αναλάβει, πέραν της διαχείρισης της φάσης
ανάπτυξης μέχρι το 2005, και την προετοιμασία των μεταγενέστερων φάσεων του
προγράμματος (εγκατάσταση και εκμετάλλευση).
Ψήφισμα του Συμβουλίου της 3ης Αυγούστου 1999 [Επίσημη
Εφημερίδα C 221 της 3ης Αυγούστου 1999]
Στις 19 Ιουλίου 1999, το Συμβούλιο εξέδωσε ψήφισμα σχετικά με τη
συμμετοχή της Ευρώπης σε μία νέα γενιά υπηρεσιών δορυφορικής πλοήγησης -
Galileo - Φάση ορισμού, στο οποίο καλεί την Επιτροπή να του υποβάλει σχέδια
εντολών διαπραγμάτευσης που καθιστούν δυνατή τη διερεύνηση όλων των
δυνατοτήτων συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Ρωσική Ομοσπονδία.
Την καλεί επίσης να του υποβάλει εις βάθος ανάλυση
κόστους/πλεονεκτημάτων, με τη μελέτη, ιδίως, των πιθανών πηγών εσόδων, των
προβλεπομένων εταιρικών σχέσεων μεταξύ του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και
των δυνατοτήτων χρηματοδότησης από πλευράς ιδιωτικού τομέα.
11. Προβλήματα20
«Ακόμα 2,6 δισ. Ευρώ Νέα κονδύλια ζητά η Κομισιόν για το
σύστημα πλοήγησης Galileo».
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάλεσε την Τετάρτη τις χώρες-μέλη της
ΕΕ να χρηματοδοτήσουν εξ' ολοκλήρου το δορυφορικό σύστημα προσδιορισμού
στίγματος Galileo».
Το έργο φαίνεται να βαλτώνει εδώ και πέντε χρόνια, καθώς η ιδιωτική
κοινοπραξία που το είχε αναλάβει αδρανεί και βρίσκεται σε εσωτερική διαμάχη για
την κατανομή των αρμοδιοτήτων.
«Εχουν υπάρξει καθυστερήσεις και δεν πρέπει να υπάρξουν άλλες»
δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο επίτροπος Μεταφορών Ζακ Μπαρό».
Σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό, οι Ευρωπαίοι
φορολογούμενοι θα κάλυπταν μόνο το ένα τρίτο του κόστους του Galileo, γύρω
στα 2,5 δισ. ευρώ. Αν η νέα πρόταση γίνει τελικά δεκτή, η κοινοτική δαπάνη θα
αυξηθεί κατά 2,4-2,6 δισ. ευρώ, εκτιμά η Επιτροπή.
Οι 30 δορυφόροι του Galileo θα πρέπει να έχουν ξεκινήσει τη λειτουργία τους
έως το 2012. Το σύστημα προορίζεται να ανταγωνιστεί το αμερικανικό GPS, ένα
δορυφορικό δίκτυο που χρησιμοποιείται δωρεάν σε αυτοκίνητα, πλοία και
αεροσκάφη, καθώς και για επιστημονικές έρευνες.
20 http://www.in.gr/news/article.asp?lngEntityID=802239&lngDtrID=252
Η ΕΕ ανησυχεί τώρα ότι το Galileo δεν θα είναι έτοιμο όταν ξεκινήσει τη
λειτουργία του το αντίστοιχο κινεζικό σύστημα Beidou, το οποίο θα καλύπτει χώρες
της Ασίας από το 2008 και αργότερα όλο τον κόσμο. Ανταγωνισμός αναμένεται και
από το ρωσικό Glonass καθώς και από το GPS III, που προγραμματίζεται να
ενεργοποιηθεί το 2013.
Αν οι «27» της ΕΕ δεν δεχθούν να καλύψουν ολόκληρο το κόστος, η
Επιτροπή προτείνει ως εναλλακτική λύση τη δημόσια χρηματοδότηση των πρώτων
18 από τους 30 δορυφόρους του Galileo, ενώ η κοινοπραξία θα αναλάβει
αργότερα τους υπόλοιπους.
12. Θέσεις
α. ΗΠΑ
(1) Το ζήτημα της ανάπτυξης από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσων
ικανών να υποστηρίξουν τον νέο ρόλο που διεκδικεί στη διεθνή σκηνή φαίνεται να
προκαλεί τουλάχιστον σοβαρές διαφωνίες τόσο μεταξύ της Ευρώπης και των ΗΠΑ
όσο και μεταξύ των ευρωπαίων εταίρων. Η προσπάθεια αυτή της Ευρώπης
προβληματίζει τις ΗΠΑ, οι οποίες διαθέτουν ήδη το GPS21.
(2) Το αμερικανικό Υπουργείο Άμυνας εξέφρασε τις ανησυχίες
του για θέματα ασφαλείας που σχετίζονται με την μελλοντική χρήση του, τον
έλεγχο του , την διαθεσιμότητά του την σκοπιμότητα του εγχειρήματος όσο και για
τις επιπτώσεις που μπορεί να υπάρξουν από την ταυτόχρονη χρήση κοινών
συχνοτήτων από τα δύο συστήματα (GALILEO και GPS). Ήδη ο σχετικός
προβληματισμός βρήκε εύφορο έδαφος σε ορισμένες χώρες του ΝΑΤΟ, οι οποίες
βασίζουν μέχρι σήμερα την υποστήριξη των δυνάμεών τους στην χρήση του GPS.
Η αμερικανική αυτή κίνηση θεωρήθηκε ότι είχε ως στόχο να αποτρέψει την
ανάπτυξη του. Ειδικότερα:
(3) Εφόσον το σύστημα είναι πολιτικό, οι ΗΠΑ συμπεραίνουν ότι
τα υψηλής ακριβείας σήματά του θα μπορεί να χρησιμοποιηθούν για εχθρικές
ενέργειες κατά των ΗΠΑ, ακόμα δε να εκμεταλλευτούν και από τρομοκράτες 22.
Σημειώνεται ότι με την χρήση τέτοιων συντεταγμένων ακριβείας, είναι δυνατή η
21 Κ. Χατζηαντωνίου, ΙΑΑ Ενημερωτικό Έντυπο, τ. 465, GALILEO vs GPS , Φεβ 2002.
22 JED, The Journal of Electronic Defense, February 2005.
προσβολή στόχων από αποστάσεις της τάξης των 3.000 χλμ 23. Συνεπώς οι ΗΠΑ
επιθυμούν να έχουν τη δυνατότητα παρεμβολών στα σήματα αυτά.
(4) Ο περιορισμένος αριθμός των διαθέσιμων συχνοτήτων έχει
οδηγήσει την Ευρώπη να επιδιώξει την κοινή χρήση των συχνοτήτων με το GPS.
Οι διεθνείς κανονισμοί επιτρέπουν την χρήση από το GALILEO των ιδίων
συχνοτήτων με αυτές που χρησιμοποιεί το στρατιωτικό σήμα του GPS, εφόσον δεν
προκαλεί προβλήματα24.
Προσπαθώντας να βρουν μια κοινά αποδεκτή λύση οι Η.Π.Α. και Ε.Ε.
υπέγραψαν συμφωνία συνεργασίας (Ιρλανδία, 27-6-04) με την οποία
εξασφαλίζεται ότι τα συστήματα θα είναι συμβατά. Η συμφωνία προσδιορίζει κοινές
προδιαγραφές για τα δύο συστήματα, αυξάνει την ακρίβεια τους και εξασφαλίζει ότι
τα σήματα του GALILEO δεν θα παρεμβάλλονται στις συχνότητες του GPS που
χρησιμοποιούνται από τον στρατό καθώς και δίνει την δυνατότητα σε κάθε πλευρά
να εμποδίζει στις εχθρικές δυνάμεις να έχουν πρόσβαση σ’αυτά.
(5) Οι ΗΠΑ έχουν ζητήσει διευκρινήσεις για το εάν θα έχει
στρατιωτικές δυνατότητες. Αν δεν είναι στρατιωτικό και εμπλέκεται ο ιδιωτικός
τομέας, οι ΗΠΑ ανησυχούν για το ποιος θα χειρίζεται τα θέματα ασφαλείας. Εδώ η
Ε.Ε. απαντά ότι αν και το σύστημα θα είναι πολιτικό και θα λειτουργήσει από τον
ιδιωτικό τομέα, θα υπάρξουν οι κατάλληλες διευθετήσεις για κρατικό έλεγχο του.
(6) Η έτοιμη λύση του εμπορικά αναβαθμισμένου GPS θα
δυσχεράνει την ανταγωνιστικότητα του GALILEΟ, κυρίως αν το πρώτο συνεχίσει
να διατίθεται δωρεάν. Το γεγονός αυτό από μόνο του αναιρεί στην πράξη πολλά
από τα επιχειρήματα ανάπτυξης του, το οποίο θα προσφέρει 5-10 μέτρα ακρίβεια,
έναντι όμως ακαθορίστου μέχρι στιγμής τιμήματος. Μάλιστα οι ΗΠΑ εκτιμούν ότι το
νέο βελτιωμένο GPS, το οποίο θα να είναι έτοιμο το 2008, θα είναι ίδιο ή και
καλύτερο από το GALILEO, οπότε οι ΗΠΑ αναρωτιούνται γιατί χρειάζεται να
αναπτύσσονται μέσα, οι λειτουργίες των οποίων επικαλύπτονται. Η Ευρώπη
απαντά ότι δεν θέλει να μείνει πίσω σε μία τέτοια βασική τεχνολογία, εξαρτώμενη
από τις ΗΠΑ.
(7) Τέλος η Αμερικανική πλευρά ισχυρίζεται ότι η πολυπόθητη
αποκόμιση κερδών θα επιτευχθεί μετά από 20 χρόνια και όχι από την στιγμή της
23 Κ. Χατζηαντωνίου, ΙΑΑ Ενημερωτικό Έντυπο, τ. 465, GALILEO vs GPS , Φεβ 2002.
24 Κ. Χατζηαντωνίου, ΙΑΑ Ενημερωτικό Έντυπο, τ. 465, GALILEO vs GPS , Φεβ 2002
επιχειρησιακής του λειτουργίας25. Η Ευρώπη απαντά με μελέτες διεθνών οίκων οι
οποίες δείχνούν το αντίθετο.
Συγκριτικός Πίνακας Μελλοντικών Εσόδων26 (σε εκατομμύρια € )
Μελέτη PwC GEMINUS Study GALA Study
Έτη 2010 2015 2020 2010 2015 2020 2010 2015 2020
Έσοδα
6 70 200 65 125 165 25 80 305
Υπηρεσιών*
Έσοδα
60 300 315 10 60 215 30 75 109
Αγορών*
Σύνολο 66 370 515 75 185 380 55 155 414
* τιμές 2001
β. Θέσεις Κρατών-Μελών.
1. Η Γαλλία είναι το μόνο επισπεύδον κράτος-μέλος για την
πραγματοποίηση του GALILEO, γιατί έχουν εμπλακεί, εταιρείες γαλλικών
συμφερόντων ( Alcatel, Matra). Παράλληλα, διαισθανόμενη ίσως, τις δυσκολίες στο
εμπορικό επίπεδο του προτεινόμενου συστήματος, προσπαθεί να προσδώσει και
έναν υπολανθάνοντα πολιτικο-στρατιωτικό χαρακτήρα, υποστηρίζοντας ότι οι
αμυντικές εφαρμογές του δεν μπορούν να αποκλεισθούν και εξυπηρετώντας
ταυτόχρονα και φιλοδοξίες της να ελέγξει αυτή την πλευρά της Ε.Ε., όταν
διαμορφωθεί. Για τους παραπάνω λόγους, η Γαλλία δίνει μεγάλη προτεραιότητα
στο θέμα και πιέζει τα κράτη-μέλη για πολιτική δέσμευση, παρά τις σημαντικές
εκκρεμότητες. Όμως η γαλλική αυτή στάση είναι συνεπής με την αρχική αιτιολογία
δημιουργίας του συστήματος, αλλά και συμβατή με το status της κορυφαίας
διαστημικής δύναμης στην Ευρώπη.
2. Η πλειοψηφία των περισσοτέρων χωρών, με προεξέχουσες
την Βρετανία και την Ολλανδία , υποστηρίζουν ότι το σύστημα θα πρέπει να είναι
αμιγώς πολιτικό και ο έλεγχός του να ασκείται από πολιτικό φορέα. Επίσης η
Αγγλία ισχυρίζεται ότι το σύστημα δεν έχει την δυνατότητα να αυτουποστηριχθεί
οικονομικά και ότι στο μέλλον θα μπορέσει να αποδώσει μόνο το 40% των
υπολογιζόμενων κερδών27.
25 JED, The Journal of Electronic Defense, February 2005.
26 Inception study to support the development of a business for the Galileo programme, PWC, Nov
2001.
27 JED, The Journal of Electronic Defense, February 2005.
3. Επιφυλάξεις διατυπώνουν επίσης η Γερμανία και η Αυστρία,
ως προς το χρηματοδοτικό σκέλος. Οι βόρειες χώρες (Σουηδία, Φινλανδία) έχουν
εκφράσει έντονα το αίτημα για πλήρη κάλυψη των εδαφών τους από το
σχεδιαζόμενο σύστημα, χωρίς πρόσθετες επενδύσεις και για τον ίδιο λόγο
υποστηρίζουν την τήρηση διαφορετικών συστημάτων οικονομικής διαχείρισης των
EGNOS / GALILEO.
4. Η ενδεχόμενη αποκλειστική πολιτική / εμπορική χρήση του
GALILEO αναιρεί τον σκοπό ανάπτυξης του συστήματος αφού διατηρεί την
υφιστάμενη κατάσταση εξάρτησης από στρατιωτικά συστήματα άλλων χωρών.
Επειδή όπως σημειώθηκε ανωτέρω, ένας κύριος λόγος δημιουργίας του είναι και η
υποστήριξη της Ευρωπαϊκής αεροδιαστημικής βιομηχανίας, πιθανά οι όποιες
εθνικές αντιρρήσεις για τις στρατιωτικές χρήσεις του, πέραν των πολιτικών τους
διαστάσεων, ίσως να σχετίζονται και στον περιορισμό των οικονομικών
ωφελημάτων του συστήματος λόγω των ιδιαίτερων απαιτήσεων που αναμφίβολα
έχει η στρατιωτική χρήση του συστήματος.
γ. Θέσεις ΝΑΤΟ.
Το GALILEO παρουσιάζει πολλές δυνατότητες κατά την άποψη
του ΝΑΤΟ. Από την μία πλευρά ο συνδυασμός με το GPS θα παρέχει μεγαλύτερη
αξιοπιστία και ακρίβεια στους στρατιωτικούς χρήστες δίνοντας την δυνατότητα στα
κράτη μέλη του και κυρίως αυτά της Ε.Ε., να έχουν ένα πιο αποτελεσματικό ρόλο
στην διεξαγωγή των επιχειρήσεων του, κυρίως σε αστικές περιοχές ή κάτω από
ισχυρό φύλλωμα, ενώ από την άλλη πλευρά εγείρει ανησυχίες, όμοιες με αυτές
των ΗΠΑ, σχετικά με τον έλεγχο, την ασφάλεια, την υποκλοπή και παρεμβολή από
τους αντιπάλους. Θα πρέπει να επιλυθούν τα θέματα αυτά ώστε να επιτευχθεί η
υποστήριξη των μελών του ΝΑΤΟ.
δ. Θέσεις άλλων Χωρών.
Η Ρωσία επιθυμεί να αναπτύξει τον συνδυασμό GLONASS/GA-
LILEO και γι’ αυτό συνομιλεί με την Ε.Ε. και επενδύει στο πρόγραμμα ενώ η Κίνα
επενδύει $260εκατ. και επιθυμεί την απόκτηση του M-code. Ισραήλ και Ινδία έχουν
συνάψει συμφωνίες και επενδύουν με σκοπό την μελλοντική εκμετάλλευση του
προγράμματος ενώ η Ε.Ε. διεξάγει συζητήσεις με τις Ιαπωνία, Β. Κορέα, Βραζιλία,
Μαρόκο και Αργεντινή. Οι συνεργασίες που μπορεί να προκύψουν θα δώσουν νέα
πνοή ανάπτυξης στο πρόγραμμα αλλά θα προσφέρουν στα κράτη μέλη του
προγράμματος, νέα στρατηγική προοπτική28.
ε. Προοπτικές.
α. Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη στα θέματα
άμυνας και ασφάλειας, σε συνάρτηση με τις πολλαπλές δυνατότητες χρήσης του
διαστήματος, έχουν δημιουργήσει την ανάγκη επανεκτίμησης του ρόλου της Ε.Ε.
σε σχέση με την εκμετάλλευση του. Το γεγονός ότι τόσο κατά την διάρκεια
συνεδρίου τον Ιούνιο του 2002 με θέμα ‘’European Space Security Policy- Defense
and opportunities ‘’ παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το κείμενο με τίτλο ‘’ Com-
mon Operational Requirements for Global European Earth Observation System by
Satellites29‘’ που προορίζεται για σκοπούς ασφαλείας και άμυνας 30 όσο και το
σχέδιο δράσης εκδόθηκε από την Ε. Επιτροπή το 2003 με τη μορφή μιας Λευκής
Βίβλου31 δείχνουν ότι υπάρχουν σκέψεις, προβληματισμοί και διεργασίες ώστε το
σύστημα να έχει και στρατιωτική χρήση.
β. Το σύστημα, ύστερα από μελέτες μπορεί να προσφέρει
έσοδα κυμαινόμενα από 66εκατ. € το 2010 έως πάνω από 500 εκατ. € το 2020 32
όπως απεικονίζετε στον πίνακα πρόβλεψης της PwC33
28 Communication from the Commission to the European Parliament and Council-State of progress of the
Galileo. Official Journal C248, 15 October 2002, p. 11.
29 Πρόκειται για μια πολυεθνική στρατιωτική πρωτοβουλία που αναφέρεται στα κοινά επιχειρησιακά
χαρακτηριστικά και απαιτήσεις, που αποτελούν προϋπόθεση για την ανάπτυξη ενός στρατιωτικού
δορυφορικού συστήματος παγκόσμιας παρατήρησης
30 Το κείμενο συντάχθηκε με βάση τις αποφάσεις που ελήφθησαν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον
Ιούνιο 1999 και το Δεκέμβριο 1999 και υπογράφηκε από τα ΓΕΕΘΑ των Γαλλία, Γερμανία Ισπανία,
Βέλγιο και Ελλάδα. Σκοπός είναι η ανάπτυξη ενός ευρωπαϊκού συστήματος παγκόσμιας ανίχνευσης και
αναγνώρισης, το οποίο θα παρέχει αυτονομία στην λήψη αποφάσεων και στη δυνατότητα δράσεων που
απαιτούν απόκτηση στον κατάλληλο χρόνο και εκμετάλλευση αξιόπιστων πληροφοριών, καθώς και
συνεισφορά στους σκοπούς άμυνας και ασφάλειας.
31 COMMISSION OF THE EUROPEAN UNION, 11 Nov 2003, Πρόκειται για ένα κείμενο το οποίο
αναφέρεται στο σύνολο της διαστημικής πολιτικής της Ε.Ε. και ειδικά στον τομέα της άμυνας και
ασφάλειας και στην συμβολή του διαστήματος στην ΚΕΠΠΑ και ΕΠΠΑ καθώς και στην πρόληψη και
παρακολούθηση ανθρωπιστικής φύσεως κρίσεων.
32 http:// www.pwcglobal.com/uk/eng/about/svcs/pfp/pwc-Galileo-Information.pdf.
33 PricewaterhouseCoopers
γ. Ο τομέας της Ευρωπαϊκής διαστημικής βιομηχανίας
απασχολεί περί τους 30.000 εξειδικευμένους υπαλλήλους και πάνω από 2.000
εταιρίες οι οποίες καλύπτουν τις ανάγκες κατασκευής του προγράμματος 34.
Υπολογίζεται ότι θα δημιουργηθούν περίπου τις 100.000 θέσεις εργασίας,
δημιουργώντας μια, αγορά της τάξεως των 10 δις € ανά έτος. Εκτιμάται ότι το
κέρδος των $13 δις ανά έτος σε αυτόν τον τομέα της αγοράς θα ανέβει στα $390
δις το 202035.Επίσης θα προσφέρει βιομηχανικές ευκαιρίες, θα εντατικοποιήσει και
αναπτύξει την έρευνα.
δ. Υπάρχει μια ομάδα κρατών-μελών (Αγγλία, Ελλάδα,
Γερμανία, Πορτογαλία, Ολλανδία, Αυστρία) που υποστηρίζει ότι θα χρειαστεί
αργότερα μια πολιτική επαναβεβαίωση εκ μέρους του Συμβουλίου, όταν τα
δεδομένα θα είναι ξεκάθαρα, ενώ η Προεδρία, το Βέλγιο και η Ε. Επιτροπή
επιθυμούν να δεσμεύσουν οριστικά τα κράτη-μέλη. Τα παραπάνω κράτη-μέλη
θεωρούν ότι η προτεινόμενη ενδιάμεση δομή δίνει πολλές αρμοδιότητες στην Ε.
Επιτροπή και την ESA, σε βάρος των κρατών-μελών. Αντιπρόταση είναι είτε το
σχήμα να προβλέπει πιο αποφασιστική συμμετοχή των κρατών-μελών, είτε να
παίξει το ρόλο αυτό η σημερινή Διευθύνουσα Επιτροπή, με αναβαθμισμένο το
καθεστώς λειτουργίας της.
ε. Το συνολικό κόστος ανάπτυξης του συστήματος είναι
τεράστιο και ίσως αποτελέσει εμπόδιο στην τελική ανάπτυξη του. Πάντως αυτή τη
στιγμή οι Ευρωπαίοι αρμόδιοι είναι αισιόδοξοι για την τελική έκβαση του μεγάλου
εγχειρήματος και εκτιμούν ότι θα επιφέρει τεχνολογική επανάσταση, ανάλογη προς
εκείνη της κινητής τηλεφωνίας.
Υπόσχεται, επίσης, την ανάπτυξη μιας νέας γενεάς προηγμένων υπηρεσιών
στους τομείς μεταφορών, της γεωργίας και της αλιείας. Περισσότεροι από 6εκ
Ευρωπαίοι ήταν χρήστες συστήματος δορυφορικής πλοήγησης το 2001, ενώ
34 Green Paper, European Space Policy, p. 11, 21 January 2003.
35 JED, The Journal of Electronic Defense, February 2005.
ραγδαία αύξηση προβλέπεται μέχρι το 2020, φτάνοντας τα 250εκ., αριθμό που
ίσως φαντάζει υπερβολικός, όχι όμως αν σκεφτούμε ότι τότε , όλα σχεδόν τα
αυτοκίνητα στην Ευρώπη θα είναι εφοδιασμένα με μια τέτοια συσκευή. Η
Ευρωπαϊκή νομοθεσία θα μπορεί να κάνει χρήση της νέας αυτής δυνατότητας,
επιβάλλοντας μέτρα στην αυστηρότερη μεταφορά επικινδύνων φορτίων, θέτοντας
υποχρεωτικό τον εξοπλισμό με δέκτη GALILEO, ώστε να παρακολουθούνται ανά
πάσα στιγμή.
στ. Ελληνικές Θέσεις.
Σε οποιαδήποτε φάση εξέτασης ή πραγματοποίησης του
συστήματος θεωρούμε ότι οι πολιτικές αποφάσεις θα πρέπει να συζητιούνται και
να παίρνονται μόνο στο επίπεδο της Ε.Ε., επειδή η εμπλοκή της ESA θα στερήσει
την Ελλάδα από συμμετοχή στις πολιτικές αποφάσεις. Χρειαζόμαστε
ικανοποιητικές λύσεις στα εκκρεμή ζητήματα, όπως η τεχνική λύση με αντίστοιχη
οικονομική ανάλυση του κόστους της ενσωμάτωσης του EGNOS στο GALILEO
καθώς και ολοκληρωμένη πρόταση για την επίλυση των θεσμικών και νομικών
ζητημάτων. Αποδίδουμε ιδιαίτερη σημασία στη διεθνή συνεργασία, με Η.Π.Α. και
κυρίως με τη Ρωσία, όχι μόνο με την προοπτική της μείωσης του τεράστιου
κόστους που συνεπάγεται η πραγματοποίηση του συστήματος, αλλά και γιατί το
θέμα των συχνοτήτων ρυθμίζεται με τρόπο που να εγγυάται ένα αξιόπιστο
σύστημα. Χρειαζόμαστε ολοκληρωμένες και ρεαλιστικές χρηματοδοτικές
προτάσεις, κυρίως όσον αφορά τη συμμετοχή ιδιωτικών κεφαλαίων και τις
αντίστοιχες δεσμεύσεις που θα πάρει ο ιδιωτικός τομέας.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Βιβλία
Κολοβός Αλεξ.«Διάστημα και Εθνική Ασφάλεια» (Αθήνα, Ποιότητα, 2003)
Τζανέτος Γ. , «Η Στρατικοποίηση του Διαστήματος σε Σχέση με το Δικαίωμα της Άμυνας» (Αθήνα, Σάκκουλας,1995).
Κολοβός Αλεξ. «Η ανάγκη για μια εθνική διαστημική πολιτική» (Αθήνα,
Εναλλακτικές Εκδόσεις, 1995).
Άρθρα.
JED, The Journal of Electronic Defense, February 2005.
Κ. Χατζηαντωνίου, ΙΑΑ Ενημερωτικό Έντυπο, τ. 465, GALILEO vs GPS ,
Φεβρουάριος 2002.
Δ. Σιμόπουλος, Γεωτρόπιο, Δορυφόροι Ερευνητές, Απρίλιος 2005.
Ιωάννης Δαγκλής, Popular Science, Στρατηγικές Επιλογές της Ευρώπης στο
Διάστημα, Οκτώβριος 2004.
Β. Παγώτσης, Στρατηγική, Ο Γαλιλαίος της Ευρώπης στο Διάστημα, τ.91.
Michael Rosenwald, Popular Science, τ. 262.
Γεωτρόπιο, ESA Η Ευρώπη στο Διάστημα, Μάρτιος 2005
Γ. Κακαβιάτος, Τεχνική Εκλογή, Δορυφορική Πλοήγηση και Εντοπισμός Στίγματος,
τ. 452, Σεπτέμβριος 2004.
Δ. Ρούσος, «Digital TV Sat», GALILEO η Ευρωπαϊκή απάντηση, Νο. 71.
Διαδίκτυο.
html://europa.eu.int/comm./space/doc-pdf/greenpaper-en.pdf
http://www.pwcglobal.com/uk/eng/about/svcs/pfp/pwc-Galileo-Information.pdf.
www.strategy.gr
http://el.wikipedia.org/wiki/GPS
http://news.kathimerini.gr/4dcgi
http://www.geotech.gr
http://www.rssi.r4/SFCSIS/english.html
http://ec.europa.eu/dgs/energy transport/galileo/greenpaper/index eu.htm
http://europa.en/scadplus/leg/el/lub/124205.htm
http://www.in.gr/news/article.asp?lngEntitylD=802239 and lng DtrlD=252
1. Ιστορικό.
Ο εντοπισμός και ο ακριβής καθαρισμός της θέσης ενός τόπου πάνω
στην επιφάνεια της γης, αποτελούσε ανέκαθεν ένα από τα μεγάλα πρακτικά
προβλήματα. Που βρίσκομαι; Ποια είναι η σωστή διαδρομή για τον προορισμό
μου; Οι ερωτήσεις αυτές είναι τόσο παλαιές όσο και ο άνθρωπος. Οι απαντήσεις ,
όμως, δεν είναι καθόλου απλές. Τα σημεία του ορίζοντα 1 ή ακόμη και τα αστέρια,
χρησιμοποιούνταν από την αρχαιότητα για τον προσανατολισμό των ανθρώπων.
Ένα στάσιμο αστέρι στον ουρανό, με γνωστή γεωγραφική θέση ως προς το σημείο
παρατήρησης αποτελούσε σημείο αναφοράς και βοηθούσε τους ανθρώπους στο
να βρουν τη σωστή πορεία τους. Σε αυτό συνέβαλλαν αργότερα και άλλα μέσα,
όπως ήταν η πυξίδα και ο εξάντας. Ωστόσο ο εξάντας στην πρώιμη μορφή του είχε
τη δυνατότητα να μας πληροφορήσει μόνο για το γεωγραφικό πλάτος και όχι για το
γεωγραφικό μήκος, κάτι που αποτελούσε ένα σημαντικό πρόβλημα ειδικά για τους
ναυτικούς. Τον 17ο αιώνα το Ηνωμένο Βασίλειο συνέταξε ένα συμβούλιο
επιστημόνων, το οποίο θα επιβράβευε χρηματικά όποιον εφεύρε κάποιο όργανο
που θα επέτρεπε τον ακριβή υπολογισμό και των δύο αυτών γεωγραφικών
συντεταγμένων, δηλαδή μήκους και πλάτους.
1 http://el.wikipedia.org/wiki/GPS
Το 1761, ο Άγγλος ωρολογοποιός John Harrison, μετά από δωδεκαετή
μελέτη, δημιούργησε ένα όργανο το οποίο δεν ήταν άλλο από το γνωστό μας
σημερινό χρονόμετρο. Σε συνδυασμό με τον εξάντα, το χρονόμετρο επέτρεπε τον
υπολογιστή του στίγματος των πλοίων με εξαιρετική ακρίβεια για τα δεδομένα της
εποχής. Πέρασαν αρκετά χρόνια μέχρι να φτάσουμε στις αρχές του 20ού αιώνα,
οπότε και δημιουργήθηκαν τα πρώτα συστήματα εντοπισμού θέσης που
βασίζονταν στα ηλεκτρομαγνητικά κύματα. Αυτά μάλιστα χρησιμοποιήθηκαν
ευρέως κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Τα συστήματα
εντοπισμού θέσης εκείνης της εποχής αποτελούνταν από ένα δίκτυο σταθμών
βάσης και κατάλληλους δέκτες.
Ανάλογα με την ισχύ του σήματος που λάμβανε κάθε δέκτης από
σταθμούς γνωστής γεωγραφικής θέσης, σχηματίζονταν δύο ή περισσότερες
συντεταγμένες, μέσω των οποίων προσδιοριζόταν η θέση των στρατιωτών πάνω
στον χάρτη. Εδώ όμως συνέβαιναν δύο τινά: Η πρώτη περίπτωση ήταν η χρήση
σταθμών βάσης που θα εξέπεμπαν το σήμα τους σε υψηλή συχνότητα,
διαθέτοντας μεν υψηλή ακρίβεια εντοπισμού, αλλά μικρή εμβέλεια. Στην δεύτερη
περίπτωση συνέβαινε το ακριβώς αντίθετο, δηλαδή ο σταθμός βάσης
χρησιμοποιούσε χαμηλή συχνότητα εκπομπής σήματος, προσφέροντας έτσι
υψηλότερη εμβέλεια, αλλά και χαμηλή ακρίβεια.
Το μόνο σίγουρο πάντως ήταν ότι η αρχή της χρήσης ραδιοκυμάτων για
τον εντοπισμό θέσης είχε ήδη γίνει.
2. GPS (Global Positioning System ). 2
α. Γενικά
Το Global Positioning System στη σημερινή του μορφή βασίζεται
σε παρεμφερή τεχνολογία. Συνδυάζει όλες τις μεθόδους που είχαν χρησιμοποιηθεί
στον ουρανό, δηλαδή την τεχνολογία των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων καθώς και
την παρατήρηση ενός –τεχνητού αυτή τη φορά- ουράνιου σώματος. Οι σταθμοί
βάσης που λαμβάνουν και δέχονται τα απαραίτητα ηλεκτρομαγνητικά κύματα
πλέον βρίσκονται... στον ουρανό και δεν είναι άλλοι από τους δορυφόρους.
Ένα δίκτυο πολυάριθμων δορυφόρων που βρίσκεται σε σταθερή θέση γύρω
από τον πλανήτη μας, βοηθά τους δέκτες GPS να μας δώσουν το ακριβές μας
στίγμα οπουδήποτε στον κόσμο. Όταν το 1957 πραγματοποιήθηκε η εκτόξευση
του δορυφόρου Σπούτνικ, οι άνθρωποι είχαν ήδη αντιληφθεί ότι ένα τεχνητό
2 http://el.wikipedia.org/wiki/GPS
ουράνιο σώμα κοντά στη Γη δύναται κάλλιστα να χρησιμοποιηθεί για να εντοπιστεί
η θέση μας πάνω στον πλανήτη. Αμέσως μετά την εκτόξευσή του οι ερευνητές του
Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης, διαπίστωσαν ότι το σήμα που
λαμβανόταν από τον δορυφόρο αυξανόταν καθώς αυτός πλησίαζε προς το επίγειο
σημείο παρατήρησης και μειωνόταν όταν ο δορυφόρος απομακρυνόταν από αυτό.
Αυτό ήταν και το πρώτο βήμα για την υλοποίηση της τεχνολογίας που ακούει στο
όνομα Global Positioning System. Με τον ίδιο τρόπο που η θέση ενός δορυφόρου
μπορούσε να εντοπιστεί ανάλογα με την ισχύ του σήματος που λαμβάνεται από
αυτόν, υπήρχε και η δυνατότητα να συμβεί το ακριβώς αντίστροφο. Δηλαδή ο
δορυφόρος να εντοπίσει την θέση μας με ιδιαίτερη ακρίβεια. Στην πραγματικότητα
ένας δορυφόρος δεν είναι αρκετός για να έχουμε ακριβή αποτελέσματα, αλλά
απαιτούνται τουλάχιστον τρεις όπως θα δούμε και στη συνέχεια.
Το GPS αρχικά δημιουργήθηκε αυστηρά για στρατιωτική χρήση και
ανήκε στη δικαιοδοσία του αμερικανικού υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Στα μέσα
της δεκαετίας του 1960 το σύστημα δορυφορικής πλοήγησης, γνωστό τότε με την
ονομασία Transit System, χρησιμοποιήθηκε ευρέως από το αμερικανικό ναυτικό.
Χρειάστηκε ορισμένες δεκαετίες, μέχρι δηλαδή τα μέσα της δεκαετίας του 1990
ώστε το σύστημα GPS να εξελιχθεί, να γίνει ακριβέστατο και να αρχίσει να
διατίθεται για ελεύθερη χρήση από το ευρύ κοινό. Η σημερινή ακρίβεια του
συστήματος είναι μεταξύ 5 και 10 μέτρα.
Β. Λειτουργικά μέρη
Το σύστημα εντοπισμού θέσης GPS σχηματίζει ένα παγκόσμιο
δίκτυο, με εμβέλεια που καλύπτει στεριά, θάλασσα και ουρανό. Εξαιτίας αυτής της
έκτασής του, είναι απαραίτητος ο διαχωρισμός του σε επιμέρους τμήματα όπου
πραγματοποιούνται όλες οι λειτουργίες του αλλά και ο συντονισμός του. Ποια είναι
όμως αυτά; Ας τα δούμε αναλυτικά.
Διαστημικό τμήμα: Αποτελείται από το δίκτυο 24 δορυφόρων που ήδη
αναφέραμε. Οι δορυφόροι αυτοί «σκεπάζουν» ομοιόμορφα με το σήμα τους
ολόκληρο τον πλανήτη, γεγονός που αποδεικνύει τη φιλοσοφία που κρύβεται πίσω
από τη λειτουργία του συστήματος GPS. Δηλαδή τη διαθεσιμότητά του σε κάθε
γωνιά της Γης, ώστε να μην υπάρχει περίπτωση να αποπροσανατολιστεί κανείς
ποτέ και πουθενά.
Όλοι οι δορυφόροι βρίσκονται σε ύψος περίπου 12.700 μιλίων πάνω από
την επιφάνεια της θάλασσας και εκτελούν δύο περιστροφές γύρω από τη Γη κάθε
24ωρο. Η κατασκευάστρια εταιρεία είναι η Rockwell International, η εκτόξευσή τους
πραγματοποιήθηκε από το ακρωτήριο Canaveral, ενώ η ηλεκτρική τους
τροφοδοσία πραγματοποιείται μέσω των ηλιακών στοιχείων που διαθέτουν.
Επίγειο τμήμα ελέγχου: Οι δορυφόροι, όπως είναι αναμενόμενο άλλωστε,
είναι πολύ πιθανό να αντιμετωπίσουν ανά πάσα στιγμή προβλήματα στη σωστή
λειτουργία τους. Οι έλεγχοι που πραγματοποιούνται σε αυτούς αφορούν τη σωστή
τους ταχύτητα και υψόμετρο και την κατάσταση της επάρκειάς τους σε ηλεκτρική
ενέργεια. Παράλληλα εφαρμόζονται όλες τις διορθωτικές ενέργειες που αφορούν
το σύστημα χρονομέτρησης των δορυφόρων, ώστε να αποτρέπεται η παροχή
λανθασμένων πληροφοριών στους χρήστες του συστήματος. Το τμήμα επίγειου
ελέγχου αποτελείται από 1 επανδρωμένο και 4 μη-επανδρωμένα κέντρα,
εγκατεστημένα σε ισάριθμες περιοχές του πλανήτη.
Αυτές είναι οι εξής: α) Κολοράντο (Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής) β)
Χαβάη (Ανατολικός Ειρηνικός Ωκεανός) γ) Ascension Island (Ατλαντικός Ωκεανός)
δ) Diego Garcia (Ινδικός Ωκεανός) ε) Kwajalein (Δυτικός Ειρηνικός Ωκεανός)
Ο κυριότερος σταθμός βάσης είναι αυτός του Κολοράντο, ο οποίος είναι
μάλιστα και ο μοναδικός που βρίσκεται στην ξηρά. Αναλαμβάνει δε τον έλεγχο της
σωστής λειτουργίας των εναπομεινάντων τεσσάρων σταθμών, καθώς και τον
συντονισμό τους. Σημειώνοντας τη θέση των σταθμών αυτών πάνω σε έναν
παγκόσμιο χάρτη, παρατηρεί κανείς ότι η διάταξή τους δεν είναι τυχαία, αλλά
ακολουθούν μια γραμμή παράλληλη με τα γεωγραφικά μήκη της Γης.
γ. Εφαρμογές.
(1) Χρήση του GPS σε πολιτικές εφαρμογές.
Το τμήμα τελικού χρήστη: Απαρτίζεται από τους χιλιάδες χρήστες
των δεκτών GPS ανά την υφήλιο. Οι δέκτες αυτοί μπορούν να χρησιμοποιηθούν
τόσο κατά τη διάρκεια μιας πεζοπορίας, όσο και σε οχήματα ή θαλάσσια σκάφη και
κατά κανόνα διαθέτουν αρκετά μικρές διαστάσεις. Για να προσφέρουν όσο το
δυνατόν περισσότερες πληροφορίες, οι δέκτες συνδυάζονται και με ειδικό software
που προβάλλει έναν χάρτη στην οθόνη του. Πρόκειται δηλαδή για λογισμικό που
λαμβάνει από τους δορυφόρους τις πληροφορίες για το στίγμα μας και τις
μετατρέπει σε κατανοητή «ανθρώπινη» μορφή, πληροφορώντας μας για την
ακριβή γεωγραφική μας θέση. Από το 1993 οι ΗΠΑ άφησαν το GPS ελεύθερο για
εμπορική χρήση, υποσχόμενες να παρέχουν την υπηρεσία δωρεάν για πάντα.
(2) Χρήση του GPS σε στρατιωτικές εφαρμογές3.
Το GPS μπορεί να χρησιμοποιηθεί ευρύτατα τόσο σε τακτικές
επιχειρήσεις όσο και σε στρατηγικές. Κατά τις στρατηγικές επιχειρήσεις το μεγάλο
του πλεονέκτημα είναι η αύξηση της ακρίβειας προσβολής και ταχύτητας του
στόχου, αυξάνοντας σε μεγάλο βαθμό την ευελιξία εκτέλεσης των στρατηγικών
αποστολών4. Πολλαπλασιάζει τις δυνατότητες και την αποτελεσματικότητα μιας
συγκεκριμένης δύναμης και μειώνει τη δυνατότητα εντοπισμού του χρήστη αφού
το σύστημα είναι παθητικό. Σε τακτικό επίπεδο τα αποτελέσματα της χρήσης του
στον πόλεμο του Κόλπου αποδεικνύουν την χρησιμότητά του 5.
3. GLONASS.
α. Γενικά.
Ο Ψυχρός Πόλεμος μπορεί να τελείωσε 6, αλλά ο ανταγωνισμός των
ΗΠΑ και της Ρωσίας συνεχίζεται - αυτή τη φορά το επίμαχο θέμα είναι ο
δορυφορικός εντοπισμός στίγματος. Οι Ρώσοι έχουν βαλθεί να σπάσουν το
αμερικανικό μονοπώλιο του συστήματος εντοπισμού γεωγραφικού στίγματος GPS,
με το δικό τους σύστημα που λέγεται Glonass (Global Navigation Satelite System -
Παγκόσμιο Σύστημα Δορυφορικής Πλοήγησης).
Η μάχη δίνεται τόσο για τις εμπορικές δυνατότητες των συστημάτων αυτών
όσο και λόγω του φόβου ότι οι ΗΠΑ μπορούν να χρησιμοποιήσουν το μονοπώλιό
τους για να διακόψουν το δορυφορικό σήμα σε περιόδους κρίσης. Σε τελική
ανάλυση, το GPS αναπτύχθηκε από τον αμερικανικό στρατό και από αυτόν
ελέγχεται.
«Σε μερικά χρόνια, κάθε τι που κινείται θα χρησιμοποιεί σύστημα
δορυφορικής πλοήγησης - αεροπλάνα, τρένα, βάρκες, άνθρωποι, πύραυλοι,
πολύτιμα ζώα και αγαπημένα κατοικίδια» είπε ο Αντρέι Γκ. Ιόνιν, αναλυτής στο
Κέντρο Στρατηγικής και Τεχνολογίας που σχετίζεται με τον ρωσικό στρατό. Αυτό
3 «Civil and Military Applications of GPS», στο Agard Lecture Series No. 161, The NAVSTAR/GPS, σσ.
9-3.
4 «On the Road with GPS», Defense Electronics, September 1994.
5 «FAA Gears up for GPS Approaches», Aviation Week & Space Technology, September 19, 1994.
6 http://news.kathimerini.gr/4dcgi
σημαίνει ότι οι χώρες που θα εξαρτώνται μόνο από το GPS θα έχουν πέσει στη
«γεωπολιτική παγίδα» των ΗΠΑ.
Το ρωσικό σύστημα έχει προφανώς μεγάλη σημασία για τους στρατούς ανά
τον κόσμο, καθώς τους παρέχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν υπηρεσίες που
δεν ελέγχονται από το Πεντάγωνο. Στις αρχές Δεκεμβρίου 7 2006 διέθετε 12
δορυφόρους σε λειτουργία, ενώ τρείς επιπλέον επρόκειτο να εκτοξευθούν μέχρι το
τέλος του 2006. Το σύστημα αναμένεται να είναι σε πλήρη λειτουργία το 2009, με
24 δορυφόρους σε τροχιά παρέχοντας ακρίβεια σε πραγματικό χρόνο αντίστοιχη
με αυτή του G.P.S . Ηδη από το 2004, οι ΗΠΑ και οι Ρωσία, δεσμεύτηκαν να
συνεργαστούν για να διατηρήσουν και να επεκτείνουν την συνεργασία ανάμεσα
στα δύο συστήματα.
β. Ενίσχυση από επίγειους πομπούς
Στις ΗΠΑ, τη Δυτική Ευρώπη και την Ιαπωνία, το σήμα των δορυφόρων
του GPS ενισχύεται και από επίγειους πομπούς. Ετσι, όταν το Glonass
λειτουργήσει, δεν θα είναι πιο ακριβές στις περιοχές αυτές. Ομως, σε άλλα μέρη
του κόσμου, το Glonass θα είναι πιο αξιόπιστο από το GPS και ελαφρώς πιο
ακριβές. Οι Αμερικανοί κατασκευαστές συσκευών GPS, που τώρα κυριαρχούν
στην αγορά, ίσως πιεστούν να προσφέρουν στους χρήστες τους τα πλεονεκτήματα
αυτά, καθιστώντας τις συσκευές τους συμβατές και με το ρωσικό σύστημα.
Ο Τζαβάντ Αστζι, πρόεδρος της εταιρείας Τζάβαντ, που φτιάχνει συσκευές
συμβατές και με τα δύο συστήματα, ισχυρίζεται ότι το ρωσικό σύστημα θα
καθιερωθεί, γιατί όσο περισσότερους δορυφόρους «βλέπει» μια συσκευή, τόσο πιο
ακριβές είναι το στίγμα. «Αν έχεις GPS έχεις το 90% αυτών που χρειάζεσαι» λέει.
Το ρωσικό σύστημα θα επιτύχει «για το υπόλοιπο 10%».
4. GNSS- INMARSAT.
α. Γενικά.
1. Στα πλαίσια της ανάπτυξης ενιαίας πολιτικής στον τομέα των
δορυφορικών εφαρμογών η Ε.Ε. αναπτύσσει ένα παγκόσμιο δορυφορικό σύστημα
προσδιορισμού θέσης και ναυτιλίας που είναι γνωστό ως GNSS8 (Global Naviga-
tion Satellite System).
7 http://www.geotech.gr
8 «GNSS Moves a Step Closer to Reality» Aviation Week & Space Technology, June 1998, σ. 40.
2. Στο πρώτο στάδιο του προγράμματος το GNSS-1 ενισχύει τα
υφιστάμενα σήματα θέσης των δορυφορικών συστημάτων GPS και GLONASS
ώστε αυτά να πληρούν απαιτήσεις ιδιαίτερης ακρίβειας για αεροναυτιλιακή χρήση
και συμμετέχει με το δορυφορικό σύστημα EGNOS.Στο δεύτερο στάδιο του
προγράμματος, το GNSS-2, θα βασίζεται σ’ έναν Ευρωπαϊκό δορυφορικό
«αστερισμό» γνωστό ως GALILEO.
β. Το EGNOS.
1. Γενικά.
(α) Η ιδέα ανάπτυξης του EGNOS βασίζεται στην συγκέντρωση
ανεπεξέργαστων στοιχείων από τα συστήματα GPS και GLONASS καθώς και από
άλλους γεωστατικούς δορυφόρους INMARSAT III AOR(F) και IOR, ARTEMIS, στη
δημιουργία ενός ενισχυμένου μηνύματος και στη μετάδοση των πληροφοριών.
(β) Παρέχει καλύτερη ακρίβεια από τα υφιστάμενα συστήματα GPS
και GLONASS, εγγυημένη διαθεσιμότητα του συστήματος σε κάθε χρήστη σε
παγκόσμιο επίπεδο και συνέχεια στην παροχή των υπηρεσιών.
(γ)Το τελικό όφελος του προγράμματος είναι η ανάπτυξη εμπειρίας
και τεχνογνωσίας καθώς και της υποδομής σε υλικά και μέσα 9. Το EGNOS θα
αποτελέσει τη βάση πάνω στην οποία θα οικοδομηθούν οι μελλοντικές υπηρεσίες
δορυφορικής ναυτιλίας και το δορυφορικό σύστημα GALILEO.
2. Τα πεδία εφαρμογών του είναι η αεροναυτιλία, η ναυτιλία και η
πλοήγηση στην ξηρά.
3. Μειονεκτήματα.
α. Οι παρεχόμενες πληροφορίες για απομονωμένες περιοχές
είναι λιγότερο ακριβείς.
β. Τα σήματα επηρεάζονται από άλλα ισχυρότερα.
γ. Είναι ευάλωτο σε επίθεση λόγο του μεγάλου αριθμού
δορυφόρων10.
9 Γ. Κακαβιάτος, Τεχνική Εκλογή, Δορυφορική Πλοήγηση και Εντοπισμός Στίγματος, τ. 452, Σεπ
2004.
10 http://www.rssi.ru/SFCSIC/english.html.
δ. Χρειάζεται περιοδικά ανανέωση γιατί είναι δέσμιο της διάρκειας
ζωής των διαστημικών στοιχείων11.
ε. Πιθανή βλάβη σε κάποιο από τα στοιχεία του διαστήματος
επηρεάζουν όλο το σύστημα και τους χρήστες.
ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ GALILEO
1. Παρουσίαση.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναπτύσσει ένα παγκόσμιο δορυφορικό σύστημα
πλοήγησης (GNSS), το οποίο εμπεριέχει το GALILEO και το Egnos και θα παρέχει
υπηρεσίες εντοπισμού θέσης, πλοήγησης και χρονισμού ακριβείας.
Tα πλεονεκτήματα της τεχνολογίας αυτής έχουν ήδη αποδειχθεί από τη
χρήση του παγκοσμίου συστήματος προσδιορισμού θέσης (GPS) των ΗΠΑ.
Αναπτύσσονται συνεχώς εφαρμογές, οι οποίες καλύπτουν παγκοσμίως όλες τις
δραστηριότητες του ανθρώπου και όλους τους οικονομικούς κλάδους. Η αγορά
προϊόντων και υπηρεσιών προβλέπεται ότι θα φθάσει το ύψος των 400
δισεκατομμυρίων ευρώ κατά το 2025.
Tο GALILEO12 θα παρέχει υπηρεσίες ακριβέστατου εντοπισμού θέσης και
χρονισμού παγκοσμίως για πολιτικές εφαρμογές. Η αξιοπιστία του θα επιτρέψει
στη συνέχεια την απρόσκοπτη ανάπτυξη τεχνολογιών και εφαρμογών όσον αφορά
τους δέκτες. Το Egnos, ευρωπαϊκό σύστημα που συμπληρώνει και βελτιώνει τις
επιδόσεις του GPS κυρίως στην Ευρώπη, παρέχει ήδη υπηρεσίες σε πειραματική
βάση.
Η εκτόξευση του πρώτου δοκιμαστικού δορυφόρου GALILEO
πραγματοποιήθηκε το 2005. Από αυτόν το δορυφόρο λήφθησαν τα πρώτα σήματα
δοκιμής τον Ιανουάριο του 2006 . Οι πρώτοι τέσσερις δορυφόροι επιχειρησιακού
σχηματισμού θα εκτοξευθούν το 2008. Στη συνέχεια, μια ιδιωτική κοινοπραξία θα
εγκαταστήσει τον πλήρη σχηματισμό δορυφόρων με τη σύναψη σύμβασης
σύμπραξης δημοσίου-ιδιωτικού τομέα. Οι υπηρεσίες θα είναι διαθέσιμες από το
2011.
Το GALILEO θα βασίζεται σε ένα σχηματισμό 30 δορυφόρων, οι οποίοι θα
εκπέμπουν σειρά σημάτων πολύ υψηλής ποιότητας. Τα σήματα αυτά θα
υποβάλλονται σε επεξεργασία από δέκτες, προκειμένου να καθορισθεί η θέση
11 http://www.rssi.ru/SFCSIC/english.html.
12 http://ec.europa.eu/dgs/energy_transport/galileo/greenpaper/index en.htm
τους. Όλες οι άλλες λειτουργίες, όπως η χωροθέτησή τους σε ψηφιακό χάρτη ή η
μετάδοση των πληροφοριών εντοπισμού για άλλους σκοπούς, θα εκτελούνται από
τη συσκευή του χρήστη. Η ίδια η υποδομή δορυφορικής πλοήγησης είναι από το
σχεδιασμό της "παθητική", δηλαδή δεν γνωρίζει τη θέση του χρήστη.
Το GALILEO έχει σημαντική διεθνή διάσταση. Επειδή διάφορα κράτη ανά τον
κόσμο εκδηλώνουν ενδιαφέρον, έχουν συναφθεί συμφωνίες συνεργασίας,
προκειμένου να προωθηθεί και να αναπτυχθεί η χρήση του GALILEO σε όλο τον
κόσμο. Η συμβατότητα με το αμερικανικό GPS είναι επίσης εξασφαλισμένη και
είναι δυνατή επομένως η συνδυασμένη χρήση των δύο συστημάτων.
2. Εφαρμογές και Υπηρεσίες.
α. Γενικά
Οι τεχνολογίες δορυφορικής πλοήγησης αφορούν όλους τους
κλάδους της σύγχρονης οικονομίας. Η αγορά προϊόντων και υπηρεσιών αυξάνεται
με ρυθμό 25% ετησίως. Κατά το 2020 θα λειτουργούν περίπου 3 δισεκατομμύρια
δέκτες δορυφορικής πλοήγησης. Η δορυφορική πλοήγηση εισέρχεται όλο και
περισσότερο στην καθημερινή ζωή των Ευρωπαίων πολιτών, όχι μόνον στα
αυτοκίνητα και τα κινητά τηλέφωνά τους αλλά και στα δίκτυα διανομής ενέργειας ή
τα τραπεζικά συστήματα.
Οι εφαρμογές αφορούν ευρύ φάσμα τομέων, όχι μόνον τις μεταφορές και τις
επικοινωνίες αλλά και άλλες αγορές όπως η τοπογραφία, η γεωργία, η
επιστημονική έρευνα, ο τουρισμός και άλλα. ∆έκτες υπάρχουν πλέον σε όλα τα
είδη ηλεκτρονικών συσκευών καθημερινής χρήσης όπως κινητά τηλέφωνα,
προσωπικοί ψηφιακοί βοηθοί, εικονοληπτικές συσκευές, φορητοί προσωπικοί
υπολογιστές ή ρολόγια χειρός. Η κινητή τηλεφωνία είναι μια αναπτυσσόμενη
αγορά με περισσότερους από 2 δισεκατομμύρια συνδρομητές. Κάθε χρόνο
πωλείται μισό δισεκατομμύριο κινητά τηλέφωνα, αναμένεται δε ότι οι πωλήσεις θα
φθάσουν το 1 δισεκατομμύριο έως το 2020 και ότι έτσι θα επιτραπεί η γρήγορη
διείσδυση στην αγορά υπηρεσιών βασιζόμενων στον δορυφορικό εντοπισμό
θέσης.
Τα οχήματα είναι όλο και περισσότερο εξοπλισμένα με συσκευές πλοήγησης.
Συντηρητικές προβλέψεις αναφέρουν ότι οι πωλήσεις θα φθάσουν τα 50
εκατομμύρια συσκευές έως το 2020.
Η διαχείριση των μεταφορών πρόκειται να γνωρίσει επαναστατικές αλλαγές:
ήδη, μερικές εκατοντάδες χιλιάδες εμπορευματοκιβώτια είναι εξοπλισμένα με
συσκευές ιχνηλάτησης και εντοπισμού GNSS. Χάρη στις συσκευές αυτές, οι
εταιρείες εφοδιαστικής μπορούν να προσφέρουν ταχύτερες και καλύτερες
υπηρεσίες στους πελάτες τους. Οι κινήσεις των εμπορευματοκιβωτίων
παρακολουθούνται επίσης και για λόγους ασφάλειας.
Για την πλοήγηση στη θάλασσα και στις εσωτερικές πλωτές οδούς, η
δορυφορική τεχνολογία αποτελεί προφανή επιλογή. Αυτό επιβεβαιώνεται τόσο
από τα τρέχοντα στοιχεία πωλήσεων ναυτιλιακών δεκτών (άνω του 1
δισεκατομμυρίου ευρώ) όσο και από τη θέσπιση ανάλογης νομοθεσίας. Το ίδιο
ισχύει για την αεροπορική πλοήγηση, όπου χρειάζεται ένα αξιόπιστο μέσο για την
αύξηση της χωρητικότητας του συστήματος μεταφοράς εκατομμυρίων πολιτων.
β. Παρεχόμενες υπηρεσίες13:
(1) Η γενική- ανοικτή υπηρεσία( Open Service), θα απευθύνεται
στο ευρύ κοινό, θα παρέχεται δωρεάν και με την χρήση ενός δέκτη, σαν τους
υπάρχοντες του GPS, θα λαμβάνει σήμα για συγχρονισμό και προσδιορισμό
θέσης. Οι χαμηλού κόστους δέκτες που θα διατίθενται στην αγορά, θα
χρησιμοποιούν και τα σήματα των αμερικανικών δορυφόρων, καθιστώντας την
υπηρεσία ιδιαίτερα αξιόπιστη. Η ακρίβεια του στίγματος προβλέπεται να είναι εντός
4 μέτρων οριζόντια και 8 μέτρων καθ ́υψος, εάν ο δέκτης λαμβάνει και τις δύο
συχνότητες.
(2) Η εμπορική χρήση (commercial service) στην οποία
προστίθενται 2 ακόμη σήματα, κρυπτογραφημένα που θα ξεκλειδώνουν στο δέκτη.
Έτσι θα γίνεται δυνατός ο ακριβέστερος συγχρονισμός, πολύ πιο ακριβής
προσδιορισμός θέσης, περίπου στο 1μ, ενώ με την χρήση επιγείων διορθωτικών
σημάτων σε τοπικό επίπεδο η ακρίβεια μπορεί να φτάνει και τα 10 εκατοστά. Η
υπηρεσία αυτή θα χρεώνεται από την εταιρία που θα αναλάβει τη διαχείριση της
στην ελεύθερη αγορά.
(3) Η υπηρεσία Ασφαλείας (safety of life service-sol) δεν διαφέρει
στα χαρακτηριστικά από την ανοικτή υπηρεσία. Διαφέρει όμως στην αξιοπιστία,
13 Δημ. Ρούσος, «Digital TV Sat», GALILEO η Ευρωπαϊκή απάντηση, Νο. 71.
αφού επειδή απευθύνεται για χρήση στις μεταφορές, ναυτιλία, ασφάλεια πτήσεων κ.λ.π. , με την χρήση εξειδικευμένων πιστοποιημένων δεκτών, εξασφαλίζεται η
ακρίβεια, ακόμη και χωρίς επίγεια βοήθεια.
(4) Η κρατική χρήση (public regulated service) απευθύνεται σε
κυβερνητικές χρήσεις. Η διαχείριση θα γίνεται από κρατικό φορέα, θα είναι
κλειστής πρόσβασης με αξιοπιστία που θα φτάνει το 99.9%. Θα
διασφαλίζεται η λειτουργία του ακόμη και σε περιόδους κρίσης και θα
προστατεύεται από παρεμβολές και παραποιήσεις.
(5) Η τελευταία υπηρεσία αφορά την έρευνα και διάσωση (search
and rescue service), που είναι μία συνεισφορά της Ευρώπης στο παγκόσμιο
δίκτυο SAR, με δυνατότητα ακριβέστερου εντοπισμού της πηγής του σήματος
κινδύνου- μερικά μέτρα σε σύγκριση με τη σημερινή ακτίνα 5χλμ. Αν λάβουμε
υπόψη ότι το σημερινό σύστημα SARSAT χρησιμοποιεί 7 δορυφόρους, τότε η
προσθήκη των 30 θα προσφέρει σχεδόν απόλυτη αξιοπιστία σε όλα τα μήκη και
πλάτη του κόσμου, ξεπερνώντας πολλά εμπόδια στη λήψη σημάτων από δύσκολα
σημεία.
γ. Πολιτικές Εφαρμογές14.
(1) Υπηρεσίες βασιζόμενες στον εντοπισμό θέσης και
κλήσεις έκτακτης ανάγκης
Με την ενσωμάτωση των δεκτών δορυφορικής πλοήγησης
στα κινητά τηλέφωνα και άλλα μέσα επικοινωνίας, οι υπηρεσίες που βασίζονται
στον εντοπισμό θέσης και η κινητικότητα των προσώπων αποτελεί τη μεγαλύτερη
μαζική αγορά για τη δορυφορική πλοήγηση. Η προοπτική παροχής " κατά
παραγγελία " δεδομένων στους χρήστες ανοίγει νέους δρόμους για
τις εταιρείες κινητών τηλεπικοινωνιών και τους παρόχους υπηρεσιών: οι πελάτες
μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ειδικές πληροφορίες "εγγύτητας", όπως πού
βρίσκεται το πλησιέστερο νοσοκομείο, ποια είναι η συντομότερη διαδρομή σε
πρατήριο καυσίμων ή πού βρίσκεται το πλησιέστερο εστιατόριο.
14 Πράσινη βίβλος για τις εφαρμογές της δορυφορικής πλοήγησης.
Μπορούν να ωφεληθούν επίσης οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης: κάθε
χρόνο πραγματοποιούνται περίπου 180 εκατομμύρια κλήσεις έκτακτης ανάγκης
στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το 60 με 70% μάλιστα από αυτές γίνονται από κινητά
τηλέφωνα. Σε περισσότερες από ένα εκατομμύριο περιπτώσεις, δεν είναι δυνατόν
να σταλεί ασθενοφόρο εξαιτίας της έλλειψης επαρκών στοιχείων για το ακριβές
σημείο όπου χρειάζεται. Έχουν κινηθεί ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες με τη σύμπραξη
δημοσίου και ιδιωτικού τομέα για να καθορισθούν το πλαίσιο και οι τεχνικές λύσεις
στην εφαρμογή αποτελεσματικής διαχείρισης
της κλήσης έκτακτης ανάγκης.
Το GALILEO μπορεί να βελτιώσει ριζικά την ακρίβεια των υπηρεσιών που
βασίζονται στον εντοπισμό θέσης, ορισμένες μάλιστα αρχές πολιτικής προστασίας
έχουν ήδη επισημάνει ότι η χρήση των υπηρεσιών αυτών θα καταστήσει ταχύτερες
τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης.
(2) Οδικές μεταφορές
Οι εφαρμογές GNSS στον τομέα των οδικών μεταφορών
περικλείουν μια σειρά λειτουργιών, οι οποίες κυμαίνονται από τις τηλεματικές
υπηρεσίες και τις συσκευές πλοήγησης έως την ηλεκτρονική είσπραξη τελών
(EFC) στους σταθμούς διοδίων αυτοκινητοδρόμων ή πόλεων, όπως επίσης οι
εφαρμογές ασφαλείας και η ασφάλιση βάσει χρέωσης ανά χρήση. Θεωρητικά, το
σύνολο των 240 εκατομμυρίων οχημάτων που κυκλοφορούν στην ΕΕ θα
μπορούσαν να ωφεληθούν από τα σύγχρονα συστήματα πλοήγησης, αναμένεται
δε ότι είναι δυνατόν να υπερβληθούν πολλοί περιορισμοί των πρωτοβουλιών για
ένα "έξυπνο σύστημα μεταφορών" με το GALILEO.
Τα συστήματα οδικών διοδίων αναπτύχθηκαν γρήγορα κατά τα πρόσφατα
χρόνια. Ορισμένες χώρες έχουν ήδη εφαρμόσει συστήματα χρέωσης βάσει
διανυθέντων χιλιομέτρων, τα οποία στηρίζονται στο GNSS, ειδικά για τα βαρέα
φορτηγά οχήματα που κινούνται σε υπεραστικούς αυτοκινητοδρόμους. Τα
συστήματα χρέωσης για την αποσυμφόρηση των πόλεων χρησιμοποιούνται ήδη.
Η οδηγία 2004/52 απαιτεί να χρησιμοποιούνται σε όλα τα νέα συστήματα EFC μια
ή περισσότερες από τις εξής τεχνολογίες: δορυφορική πλοήγηση, δίκτυα κινητής
τηλεφωνίας, συστήματα τηλεπικοινωνιών μικρού βεληνεκούς ή συνδυασμός τους.
Η δορυφορική πλοήγηση συνιστάται επειδή είναι ευέλικτη και αρμόζει κάλλιστα
στην ευρωπαϊκή πολιτική χρέωσης, διότι δεν χρειάζεται υποδομή και μπορεί εκ
φύσεως να επεκταθεί εύκολα. Επιτρέπει την ποικιλία συστημάτων τιμολόγησης,
διαλειτουργικότητα και υπηρεσίες συστήματος έξυπνων μεταφορών. Τα συστήματα
διαχείρισης της κυκλοφορίας, πληροφοριών για την κίνηση και τις διαδρομές σε
πραγματικό χρόνο μπορούν επίσης να βελτιώσουν την απόδοση των μεταφορών.
Η πρωτοβουλία “eSafety”, η οποία περιλαμβάνει σειρά εφαρμογών με τη
χρήση ακριβούς εντοπισμού του οχήματος, θέτει ως προτεραιότητα την καθιέρωση
ενός πανευρωπαϊκού προτύπου κλήσης έκτακτης ανάγκης από το όχημα για τη
μείωση του χρόνου παρέμβασης έκτακτης ανάγκης κατά 40 έως 50%, με τη
δυνατότητα διάσωσης 2500 ζωών. Παρέχοντας κατευθύνσεις για την οδήγηση και
καθιστώντας δυνατό τον εντοπισμό του σημείου του αυτοκινητοδρόμου όπου
σημειώνεται ένα ατύχημα, πληροφορίες που είναι πρωταρχικής σημασίας για
ασθενοφόρα και σωστικά συνεργεία, είναι σαφές το συμπληρωματικό όφελος που
μπορεί να προσφέρει το GALILEO.
Οι εμπορικές υπηρεσίες ασφάλισης με χρέωση ανά χρήση διατίθενται
ήδη στην αγορά. Οι υπηρεσίες αυτές βασίζονται στη δορυφορική πλοήγηση σε
συνδυασμό με την κινητή τηλεφωνία. Οι ασφαλιστικές εταιρείες που προσφέρουν
την υπηρεσία αυτή εφαρμόζουν τιμές ανάλογα με τις υπολογιζόμενες αποστάσεις ή
παρέχουν οικονομικά κίνητρα για περιορισμό της χρήση των οχημάτων.
(3) Σιδηροδρομικές μεταφορές
Οι σιδηροδρομικές υποδομές ανέκαθεν συνεπάγονταν τη χρήση
συστημάτων σηματοδότησης και εντοπισμού των τρένων, εγκατεστημένων κυρίως
κατά μήκος των γραμμών. Τα συστήματα αυτά απαιτούν δαπανηρό εξοπλισμό και
εκτενή συντήρηση. Για να βελτιωθεί η διαλειτουργικότητα και να μειωθεί το κόστος,
τα συστήματα αυτά αντικαθίστανται τώρα από νέα πρότυπα: το Ευρωπαϊκό
Σύστημα ∆ιαχείρισης της Σιδηροδρομικής Κυκλοφορίας (ERTMS) και το
Ευρωπαϊκό Σύστημα Ελέγχου των Τρένων (ETCS).
Η σκοπιμότητα των συστημάτων ελέγχων των τρένων με τα πρότυπα
ασφάλειας των σιδηροδρόμων που χρησιμοποιούν το GNSS είναι αποδεδειγμένη.
Η δορυφορική πλοήγηση έχει ήδη εισαχθεί σε διάφορες εφαρμογές μη
σχετιζόμενες με την ασφάλεια, όπως τα βοηθήματα ελέγχου της κυκλοφορίας, η
διαχείριση των σιδηροδρομικών πόρων ή η υποστήριξη του πελάτη, αλλά και στον
"θετικό έλεγχο των τρένων" όπως έχει αποδειχθεί στις
ΗΠΑ. Η αναβάθμιση της ασφάλειας για τα αυτόματα συστήματα προστασίας και
ελέγχου των τρένων μπορεί επίσης να επιτευχθεί με το GALILEO.
(4) Θαλάσσιες μεταφορές, αλιεία, εσωτερική ναυσιπλοΐα
Οι μεταφορές μέσω ανοικτής θάλασσας και η εσωτερική
ναυσιπλοΐα είναι οι πλέον ευρέως χρησιμοποιούμενοι τρόποι για τη μεταφορά
εμπορευμάτων παγκοσμίως. Κάθε μέρα διάφορα είδη πλοίων κινούνται ανά την
υφήλιο. Η αποτελεσματικότητα, η ασφάλεια και η βελτιστοποίηση των θαλάσσιων
μεταφορών είναι καίρια θέματα στα οποία μπορεί να συμβάλει το GNSS. Αρμόδιος
για τον καθορισμό των απαιτήσεων του εξοπλισμού εντοπισμού θέσης του
παγκόσμιου συστήματος ραδιοπλοήγησης είναι ο ∆ιεθνής
Ναυτιλιακός Οργανισμός (∆ΝΟ), όσον αφορά την ακρίβεια, την ακεραιότητα, τη
συνέχεια τη δυνατότητα διάθεσης και την κάλυψη των διαφόρων φάσεων
πλοήγησης. Για τη ναυσιπλοΐα σε ανοικτή θάλασσα και την ακτοπλοΐα, ο ∆ΝΟ
καθορίζει απαιτήσεις και πρότυπα πλοήγησης για εξοπλισμό εντός των πλοίων.
Σήμερα, τα επιχειρησιακά συστήματα δορυφορικής πλοήγησης δεν
ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις και χρειάζονται επομένως ακόμη συστήματα
επέκτασης8 για να βελτιώνεται η απόδοση του GNSS, μολονότι αυτά δεν
αναγνωρίζονται ακόμη. Ωστόσο, το GALILEO μπορεί να ωφελήσει τις εφαρμογές
ασφάλειας της ζωής, τη βελτίωση της ασφάλειας ή "αυτόματα συστήματα
αναγνώρισης".
Για την προσέγγιση σε λιμένες, τον ελλιμενισμό και την πλοήγηση σε
περιορισμένα ύδατα, ο ∆ΝΟ συνιστά τη χρήση του GNSS. Τα υπάρχοντα και τα
σχεδιαζόμενα συστήματα που παρέχουν υπηρεσίες σε πλοία στη θάλασσα (όπως
οι "υπηρεσίες εξυπηρέτησης κυκλοφορίας πλοίων" και το "Aυτόματο σύστημα
Αναγνώρισης") στηρίζονται επίσης στη μετάδοση πληροφοριών σχετικών με τον
εντοπισμό θέσης, τις οποίες μπορεί οπωσδήποτε να παρέχει το GNSS. Η
Ευρωπαϊκή Ένωση, ακολουθώντας την κοινοτική οδηγία 2002/59/EΚ για τη
δημιουργία κοινοτικού συστήματος παρακολούθησης της κυκλοφορίας των πλοίων
και ενημέρωσης, η οποία τονίζει την ασφάλεια στη θάλασσα και την ετοιμότητα σε
περίπτωση ρύπανσης, έχει αναλάβει να καταρτίσει έως το 2008 σύστημα
παρακολούθησης της παράκτιας κυκλοφορίας των πλοίων για όλη την ΕΕ.
Το GNSS θεωρείται επίσης καίριο εργαλείο για το "Παγκόσμιο Ναυτιλιακό
Σύστημα Κινδύνου και Ασφάλειας", το οποίο έχει καταρτίσει ο ∆ΝΟ ως
ολοκληρωμένο σύστημα επικοινωνίας, στο οποίο χρησιμοποιούνται δορυφόροι και
επίγειες ραδιοεπικοινωνίες για να εξασφαλίζεται η αποστολή βοήθειας
οπουδήποτε θα μπορούσε να βρεθεί σε κίνδυνο ένα πλοίο. Στο εγγύς μέλλον, το
σύστημα "Ταυτοποίησης και Παρακολούθησης Μεγάλης Ακτίνας", το οποίο
εγκρίθηκε το 2006, θα προωθήσει ακόμη περισσότερο την ασφάλεια στη θάλασσα:
θα επιτρέπει την ιχνηλάτηση των πλοίων πέραν της κάλυψης των παράκτιων
σταθμών ραδιοεπικοινωνιών, με ταυτοποίηση και εντοπισμό του πλοίου, την
ημέρα και ώρα μετάδοσης της θέσης του σε τακτικά χρονικά διαστήματα ή
αναλόγως πώς ζητείται. Ακόμη, το SafeSeaNet10 επιτρέπει ταχεία πρόσβαση των
κρατών μελών της ΕΕ σε όλες τις σημαντικές πληροφορίες που σχετίζονται με τα
πλοία που μεταφέρουν επικίνδυνα εμπορεύματα. Πολλές εφαρμογές στις
θαλάσσιες μεταφορές πρέπει να πιστοποιηθούν, διότι η πιστοποίηση είναι
σημαντική για τον κοινό θαλάσσιο χώρο και την ανάπτυξη επιχειρηματικών
δράσεων.
Η διαχείριση της αλιείας βασίζεται σε νομοθετήματα που καθορίζουν την
πρόσβαση των πλοίων σε θαλάσσιες περιοχές, περιορισμό των τύπων αλιευτικών
εργαλείων και των ωρών αλιείας, και ποσοστώσεις για συγκεκριμένα αλιεύματα.
Εφαρμόζονται καθεστώτα αποτελεσματικής παρακολούθησης, ελέγχου και
επιτήρησης για να εξασφαλιστεί συμμόρφωση με τα νομοθετήματα αυτά. Τα
συνήθη μέσα ελέγχου υποβοηθούνται από τη δεκαετία του ’90 με τεχνολογία
δορυφορικής ιχνηλάτησης, γνωστής ως "σύστημα παρακολούθησης σκαφών", ένα
σύστημα που χρησιμοποιείται από περίπου 8000 αλιευτικά σκάφη. Η γνώση της
ακριβούς θέσης των σκαφών είναι άκρως απαραίτητη.
Η εσωτερική ναυσιπλοΐα αντιπροσωπεύει μόνον το 6% της κίνησης έναντι
76% των οδικών μεταφορών: για να αποκτήσει η εσωτερική ναυσιπλοΐα πιο
εξέχοντα ρόλο, λαμβάνονται μέτρα εκσυγχρονισμού του τομέα. Η οδηγία
2005/44/EΚ, σχετικά με τις εναρμονισμένες υπηρεσίες πληροφοριών εσωτερικής
ναυσιπλοΐας, ενθαρρύνει τη χρήση της τεχνολογίας των πληροφοριών και
επικοινωνιών με σκοπό να αυξηθεί η απόδοση και η ασφάλεια των
δραστηριοτήτων εφοδιαστικής και να βελτιωθεί η προστασία του περιβάλλοντος. Η
οδηγία συνιστά επίσης τη χρήση των τεχνολογιών εντοπισμού θέσης μέσω
δορυφόρου και την κατάρτιση προδιαγραφών για τον εντοπισμό και την
ιχνηλάτηση των πλοίων.
(5) Aεροπορικές μεταφορές
Στον τομέα της αεροναυτιίας, οι υπηρεσίες GNSS είναι προ
πολλού συμπληρωματικό μέσο πλοήγησης. Παρέχουν ήδη συμπληρωματικές
υπηρεσίες για πολλές φάσεις των πτήσεων, τόσο για τις πτήσεις αναψυχής όσο
και τις εμπορικές αεροπορικές μεταφορές. Η ∆ιεθνής Οργάνωση Πολιτικής
Αεροπορίας είναι ο φορέας που καθορίζει τις δεξιότητες που απαιτούνται για να
πετά ένα αεροσκάφος μέσα σε ένα συγκεκριμένο τμήμα του εναερίου χώρου και
επιτρέπει στον χειριστή του αεροσκάφους να επιλέξει τον ειδικό εξοπλισμό για να
επιτύχει τις δεξιότητες αυτές. Οι αναλυτές προβλέπουν μεγάλη ανάπτυξη έως το
2025 και ότι θα χρειάζονται περισσότερα από 17 300 νέα επιβατικά και
εμπορευματικά αεροσκάφη λόγω του τριπλασιαμού της ανάπτυξης της επιβατικής
κίνησης και της ακόμη ταχύτερης ανάπτυξης των εμπορευματικών αεροπορικών
μεταφορών. Η ακρίβεια και η ακεραιότητα που προσφέρει το GALILEO θα
επιτρέψει μεγαλύτερη χρήση των υπαρχόντων αερολιμένων που σήμερα δεν
χρησιμοποιούνται με κακές καιρικές συνθήκες ή με χαμηλή ορατότητα.
Στην Ευρώπη, η κοινή επιχείρηση "SESAR", η οποία εφαρμόζει το νομικό
πλαίσιο της παροχής αεροναυτιλιακών υπηρεσιών, όπως καθορίζουν οι τέσσερις
κανονισμοί για τον ενιαίο ευρωπαϊκό ουρανό, θα στηρίζεται και αυτή στο GNSS.
(6) Πολιτική προστασία, διαχείριση έκτακτων καταστάσεων και
ανθρωπιστική βοήθεια
Η παροχή βοήθειας μετά από σεισμούς, πλημμύρες, τσουνάμι και
άλλα φυσικές ή ανθρωπογενείς καταστροφές απασχολούσαν πάντοτε τις δημόσιες
αρχές. Ο εντοπισμός περιουσιών, ανθρώπων και πόρων είναι εξαιρετικής
σημασίας για την παροχή συνδρομής.
Η πολιτική προστασία παρέχεται με διάφορα οργανωτικά σχήματα στα
διάφορα κράτη μέλη, με κάποια αυτονομία σε περιφερειακό και δημοτικό επίπεδο.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ιδρύθηκε Κέντρο Παρακολούθησης και Πληροφοριών και
Βάση Αντιμετώπισης Κρίσεων ως όργανο για την προώθηση της κοινοτικής
συνεργασίας σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών, έκτακτης ανάγκης λόγω
θαλάσσιας ρύπανσης, χημικών ατυχημάτων και έγκαιρης αντιμετώπισης πολιτικών
κρίσεων.
Με βάση την ευρωπαϊκή πολιτική διαστήματος, οι ευρωπαϊκές αρχές
σκιαγραφούν σήμερα δέσμη απαιτήσεων που θα διέπουν τις διαστημικές
υποδομές για μη στρατιωτικού σκοπού δραστηριότητες διαχείρισης των κρίσεων,
μεταξύ των οποίων είναι η δορυφορική πλοήγηση, η γεωσκόπηση, οι
τηλεπικοινωνίες και οι πληροφορίες σημάτων.
Το GNSS επιτρέπει την ιχνηλάτηση πόρων και εργατικού δυναμικού,
βελτιώνει το σχεδιασμό και τη βελτιστοποίηση της διάθεσης πόρων και επιτρέπει
την έγκαιρη επέμβαση σε απομακρυσμένες περιοχές με δύσκολη πρόσβαση.
Το GNNS θα επιτρέψει επίσης την παρακολούθηση των κινήσεων
ανθρωπιστικών παραγόντων και άλλων στο έδαφος και τον τόπο της κρίσης, την
ενίσχυση των ανθρωπιστικών αναγκών και την εκτίμηση των επιπτώσεων, την
παροχή ακριβών πληροφοριών για τα προβλήματα πρόσβασης σε πληγέντες
πληθυσμούς σε απομακρυσμένες και δύσβατες περιοχές, την άμεση ιχνηλάτηση
των κινήσεων πληθυσμών, τον προσδιορισμό ασφαλών περιοχών για τη
δημιουργία στρατοπέδων προσφύγων/την εκκένωση πληθυσμών από πληγείσες
περιοχές, τη βελτίωση της διάθεσης χρηματοδότησης, υλικών και ανθρωπίνων
πόρων, την βελτίωση της άμεσης ανταπόκρισης και την ενίσχυση της
ανταπόκρισης σε ανθρωπιστική βοήθεια εν γένει.
(7) Επικίνδυνα εμπορεύματα
Για τα επικίνδυνα εμπορεύματα έχουν καθορισθεί ορισμένες
τεχνικές και διοικητικές απαιτήσεις. Λόγω του δυνητικά καταστροφικού χαρακτήρα
τους, τα επικίνδυνα εμπορεύματα πρέπει να εξετασθούν επίσης με βάση το νέο
πλαίσιο για την ασφάλεια. Το νομικό πλαίσιο πρέπει να επικαιροποιηθεί έτσι ώστε
να ληφθούν υπόψη πολλές δυνατότητες που θα μπορούσε να προσφέρει το
GALILEO.
Σε περίπτωση διαπίστωσης ανωμαλίας ή παρέκκλισης από
προκαθορισμένες διαδρομές, το GNSS επιτρέπει την ιχνηλάτηση και τον
εντοπισμό, καθώς και την προειδοποίηση και τη σήμανση συναγερμού. Η λήψη
μέτρων έκτακτης ανάγκης έχει επίσης βελτιωθεί με τη χρήση αυτής της
τεχνολογίας.
(8) Μεταφορά ζωικού κεφαλαίου
Κάθε χρόνο, μεταφέρονται εκατομμύρια ζώα στην Ευρωπαϊκή
Ένωση. Η ιχνηλασιμότητα του ζωικού κεφαλαίου είναι εξαιρετικής σημασίας για την
πρόληψη υγειονομικής απάτης, την ασφάλεια της διατροφής και την εξασφάλιση
καλής μεταχείρισης των ζώων.
Ο κανονισμός (EΚ) 1/2005 του Συμβουλίου θεσπίζει απαιτήσεις για τη
μεταφορά ζώων. Μεταξύ των διαφόρων μέτρων, επιβάλλει τη χρήση του GNSS σε
όλα τα φορτηγά που εκτελούν μεγάλες διαδρομές. Αυτό αποτελεί σημαντική
καινοτομία, η οποία διευκολύνει την εφαρμογή άλλων σχετικών πολιτικών στο
πεδίο της δημόσιας υγείας και της υγείας των ζώων, όπως η εφαρμογή της
αναγνώρισης των ζώων. Θα ληφθούν υπόψη υπάρχοντα συστήματα για την
ιχνηλάτηση ζώων, όπως το "TRACES" που υπάρχει στον ιστό και έχει ως
αντικείμενο τις αποστολές και τις εισαγωγές ζώων.
Το GNSS, σε συνδυασμό με τις επικοινωνίες, παρέχει τη δυνατότητα
εντοπισμού σε πραγματικό χρόνο, με αποτέλεσμα να μειώνεται ο διοικητικός
φόρτος για κτηνιάτρους και μεταφορείς και να τους επιτρέπεται να λαμβάνουν
διορθωτικά μέτρα όταν αυτό είναι αναγκαίο.
Η εναρμόνιση των τεχνικών προδιαγραφών θα διευκολύνει την ταχύτερη
εφαρμογή και ιδίως τη συγκέντρωση στοιχείων σε κοινοτικό επίπεδο.
(9) Γεωργία, μέτρηση αγροτεμαχίων, γεωδαισία και
κτηματογράφηση
Στην ΕΕ, 11 εκατομμύρια γεωργοί καλλιεργούν 110 εκατομμύρια
εκτάρια γης. Ο χώρος και το μέγεθος των αγροτεμαχίων αποτελούν καίρια στοιχεία
προς χρήση για την ανταλλαγή εμπορικών πληροφοριών και για τις δημόσιες
αρχές στην περίπτωση χορήγησης επιδοτήσεων. Η μέτρηση των αγροτεμαχίων
από το GNSS πραγματοποιείται κάθε χρόνο προκειμένου να επαληθεύεται η
επιλεξιμότητα των αιτήσεων επιδότησης. Πληροφορίες για περίπου 50
εκατομμύρια αγρούς έχουν ήδη αποθηκευθεί στο ψηφιακό σύστημα γεωγραφικών
πληροφοριών του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου της
Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2005.
Ο έλεγχος των πληρωμών με βάση την κοινή γεωργική πολιτική απαιτεί
συνεχώς λεπτομερή και έγκαιρη πληροφόρηση. Επίσης, οι γεωργοί χρησιμοποιούν
τις γεωγραφικές πληροφορίες και το GNSS για τη βελτίωση της συγκομιδής τους,
τη μείωση θρεπτικών ουσιών και φυτοφαρμάκων και για την καλύτερη χρήση
εδάφους και νερού.
Η χρήση του GNSS μπορεί να απλουστεύσει και να βελτιώσει κατά πολύ τα
δεδομένα γεωδαισίας και τις κτηματογραφικές μετρήσεις και να βοηθήσει τις
διοικητικές αρχές στη δημιουργία βάσεων χαρτογραφικών δεδομένων, όπου
υπάρχει έλλειψη ή χαμηλή ποιότητα.
(10) Eνέργεια, πετρέλαιο και φυσικό αέριο
Η βιομηχανία πετρελαιοειδών και φυσικού αερίου κάνει εκτεταμένη
χρήση του GNSS για τις χερσαίες και τις υπεράκτιες δραστηριότητες εξερεύνησης
και εκμετάλλευσης, για τις οποίες η ακρίβεια και η εγγύηση των υπηρεσιών
εντοπισμού είναι καφαλαιώδους σημασίας. Η ασφάλεια και η προστασία της
μεταφοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου εξασφαλίζονται με τη συνδρομή των
λειτουργιών εντοπισμού θέσης του GNSS.
Στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας, στα δίκτυα διανομής χρησιμοποιούνται
οι ακριβείς και σαφείς λειτουργίες χρονισμού του GNSS για τον συγχρονισμό τους.
(11) Έρευνα και διάσωση
Η λειτουργία έρευνας και διάσωσης του GALILEO είναι η
συνδρομή της Ευρώπης στη διεθνή συνεργασία στον τομέα της ανθρωπιστικής
έρευνας και διάσωσης, κυρίως στις θαλάσσιες και τις αεροπορικές μεταφορές. Με
την παραλαβή των μηνυμάτων κινδύνου σε πραγματικό χρόνο σχεδόν από
οπουδήποτε στη Γη που θα περιέχουν ακριβείς πληροφορίες χωροθέτησης και με
την επαφή από τα κέντρα διάσωσης προς όσους κινδυνεύουν, το σύστημα θα
διευκολύνει τις ενέργειες και θα μειώσει το ποσοστό των εσφαλμένων
συναγερμών, με αποτέλεσμα τη διάσωση περισσότερων ανθρώπινων ζωών. Αυτό
έχει επίσης επιπτώσεις στην καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης από
θαλάσσης και στην ικανότητα των εκτελεστικών φορέων να διασώζουν μετανάστες
που κινδυνεύουν στη θάλασσα.
(12) Άλλες εφαρμογές: εφοδιαστική, περιβάλλον, επιστήμη,
επιβολή του νόμου και λοιπά
Το GNSS παρέχει επίσης μέσα ώστε να επέλθουν βελτιώσεις στον
τομέα της εφοδιαστικής. Με την ακριβή και συνεχή ιχνηλάτηση και τον εντοπισμό
κιβωτίων, εμπορευματοκιβωτίων ή παλετών, το GNSS, σε συνδυασμό με άλλες
τεχνολογίες όπως οι διατάξεις προσδιορισμού ραδιοσυχνοτήτων, βελτιώνει τη
διαχείριση των αλυσίδων εφοδιαστικής και τη διαχείριση του στόλου u947 για
όλους τους τρόπους μεταφοράς τόσο σε αστικές περιοχές όσο και τις μεταφορές
μεγάλων αποστάσεων. Επίσης, στο πλαίσιο των πολυτροπικών εφαρμογών, η
ασφάλεια μπορεί να ενισχυθεί με τη χρήση ηλεκτρονικών σφραγίδων και άλλων
χωροευαίσθητων διατάξεων.
Οι τεχνολογίες δορυφορικής πλοήγησης παρέχουν χρήσιμες υπηρεσίες σε
ευρύ φάσμα τομέων. π.χ. τα συστήματα δημοσίων συγκοινωνιών, τα δημόσια
έργα και τα έργα πολιτικού μηχανικού, η μετανάστευση και ο συνοριακός έλεγχος,
η αστυνομία, η παρακολούθηση κρατουμένων, η παραγωγή βιομάζας και η
διαχείριση πρώτων υλών, η διαχείριση του περιβάλλοντος, οι ιατρικές εφαρμογές
και τα άτομα με αναπηρίες, η επιστημονική έρευνα, το
κυνήγι, τα σπορ, ο τουρισμός, η διάθεση αποβλήτων και πολλά άλλα.
δ. Στρατιωτικές Εφαρμογές.
Παρά του ότι δεν σχεδιάστηκε για να καλύπτει στρατιωτικές
ανάγκες, έχει πολλά χαρακτηριστικά που το καθιστούν κατάλληλο για τέτοιες
εφαρμογές:
(1) Επιχειρήσεις:
(α) Χερσαίες:
1/ Πλοήγηση και ορθή τήρηση κατεύθυνσης.
2/ Ασφαλής προσανατολισμός δυνάμεων.
3/ Εύρεση συντομότερου και καταλληλότερου
δρομολογίου.
4/ Εντοπισμός ΑΝΣΚ σε κακές καιρικές συνθήκες
5/ Εξαγωγή τοπογραφικού προσδιορισμού με σκοπό
την αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων του εδάφους.
6/ Κατανόηση και δυνατότητα εφαρμογής της αλλαγής
των σχεδίων ανάλογα την τακτική κατάσταση.
7/ Προειδοποίηση για εδαφικό κίνδυνο.
8/ Επιχειρήσεις τμημάτων αναγνώρισης.
9/ Τάξη πυροβολικού.
10/ ΠΑΠ-Συντονισμός και εκτέλεση πυρών υποστήριξης
11/ Παροχή ακριβής ώρας για συντονισμό.
12/ Ραδιογωνιομέτρηση.
13/ Εγγύς υποστήριξη από αέρα.
14/ Εντοπισμό και διάσωση φίλιου προσωπικού.
15/ Ακριβής χαρτογράφηση και άρση ναρκοπεδίων.
16/ Επιτήρηση UAV’S.
17/ Ακριβής καθορισμός Ζ/Ρ - Ζ/Π.
18/ Αποστολές εφοδιασμού κατά την νύκτα και ημέρα
ακόμα και σε κακές καιρικές συνθήκες.
19/ Χωροθέτηση μονάδων εφοδιασμού ώστε να
εξυπηρετούν καλύτερα ασφαλέστερα και ταχύτερα τις ανάγκες των σχηματισμών.
(β) Αεροπορικές:
1/ Πλοήγηση Α/Φ.
2/ Προσέγγιση ακριβείας αεροδρομίων από τα Α/Φ-Ε/Π.
3/ Εκτέλεση αποστολών έρευνας και διάσωσης.
4/ Ακριβής εντοπισμός στόχων.
5/ Ασφαλής προσανατολισμός κατά τις πτήσεις.
6/ Ανεφοδιασμός στον αέρα.
7/ Υποβοήθηση των Α/Φ βομβαρδισμού.
8/ Εγγύς υποστήριξη από αέρα χερσαίων δυνάμεων.
9/ Πλοήγηση των μεταφορικών Α/Φ και προσέγγιση
ακριβείας των Ζ/Ρ.
10/ Εκτέλεση έργου των Α/Φ ΝΣ.
(γ) Ναυτικές:
1/ Ναυσιπλοΐα.
2/ Έρευνα και διάσωση.
3/ Παροχή συντεταγμένων στόχων.
4/ Ακριβής χαρτογράφηση, σήμανση, πόντιση και άρση
ναρκοπεδίων, παρακολούθηση ναυτικών έργων / οχυρώσεων ακτογραμμής.
5/ Προσέγγιση Ε/Π σε φρεγάτες.
6/ Υποβρύχιες καταστροφές.
7/ Υδρογραφική υπηρεσία (κατασκευή ανάγλυφου
εχθρικών ακτών).
8/ Ενλιμενισμός πλοίων.
9/ Έλεγχος πλοίων στόλου.
10/ Πόντιση κωλυμάτων.
(δ) Ανθρωπιστικές.
ΑΝΑΠΤΥΞΗ - ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ-ΘΕΣΕΙΣ
1. Ιστορικό.
Το GALILEO προορίζεται να είναι το ευρωπαϊκό σύστημα δορυφορικής
πλοήγησης νέας γενιάς, με εφαρμογές που θα καλύπτουν όλα τα συστήματα
μεταφορών (οδικές, αεροπορικές, θαλάσσιες, κ.λ.π.), αλλά και άλλους τομείς της
οικονομίας (Ανακοίνωση της Ε. Επιτροπής, 10/02/99). Το Συμβούλιο Μεταφορών,
στις 17/06/99, ενέκρινε Ψήφισμα σχετικά με την φάση ορισμού του συστήματος
GALILEO. Στο ίδιο Ψήφισμα προβλέπεται, επίσης, η ίδρυση και λειτουργία μιας
Διευθύνουσας Επιτροπής (Steering Committee)15, με τη συμμετοχή εθνικών
εμπειρογνωμόνων από όλα τα κράτη-μέλη.
2. Σκοπός Ανάπτυξης.
Το σύστημα GALILEO είναι εμβληματικό για την ευρωπαϊκή πολιτική
διαστήματος. Στόχοι του, μεταξύ άλλων, είναι να ικανοποιηθούν οι ανάγκες των
χρηστών, να εξυπηρετηθούν άλλες κοινοτικές πολιτικές, να τεθούν στο επίκεντρο
οι διαστημικές εφαρμογές και να βελτιωθεί η ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα. Το
Galileo είναι το τέλειο εργαλείο για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι. Το GALILEO
εξετάζεται επίσης μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο του κοινοτικού θεματολογίου
3. Οι προκλήσεις
Στον τομέα της δορυφορικής πλοήγησης, οι προκλήσεις είναι
σημαντικές και πολλαπλές. Δύο είναι τα ανταγωνιστικά συστήματα σήμερα: το
αμερικανικό GPS, που δεσπόζει στην αγορά, και το ρωσικό GLONASS.
15 Ο ρόλος της Διευθύνουσας Επιτροπής είναι η διερεύνηση και επίλυση όλων των τεχνικών θεμάτων
που συνδέονται με τη λειτουργία του GALILEO. Οι εργασίες προχωρούν με ταχύτατους ρυθμούς
(περίπου δύο συναντήσεις το μήνα), ενώ παίρνονται αρκετά σημαντικές αποφάσεις για το σχεδιασμό του
GALILEO. Στο πλαίσιο της εν λόγω Επιτροπής αποφασίστηκε επίσης η ίδρυσης μιας υπο-επιτροπής
ασφάλειας, η οποία άρχισε να συνεδριάζει στις 27/09/99.
Η σημερινή εξάρτηση, ιδίως έναντι του GPS, εγείρει ζητήματα στρατηγικού
χαρακτήρα, δεδομένου ότι τα χρησιμοποιούμενα συστήματα δεν τελούν υπό
ευρωπαϊκό έλεγχο. Επομένως, το ζητούμενο είναι να καλυφθούν οι ευρωπαϊκές
στρατηγικές ανάγκες, λ.χ. όσον αφορά την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική
ασφαλείας, χωρίς κίνδυνο ούτε υπερβολικό κόστος.
Η δορυφορική πλοήγηση προσφέρει προφανή πλεονεκτήματα για τη
διαχείριση των μεταφορών. Επιτρέπει την ενίσχυση της ασφάλειας, τη βελτίωση
της ροής της κυκλοφορίας, τη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης και των
οχλήσεων του περιβάλλοντος, καθώς και την ενίσχυση της διατροπικότητας στις
μεταφορές.
Τα σημερινά συστήματα16 GPS και GLONASS, απ'ό,τι φαίνεται, δεν
προσφέρουν την αξιοπιστία και τη διαθεσιμότητα που είναι αναγκαίες για τη
μεταφορά κυρίως των προσώπων. Τα μειονεκτήματα αυτά μπορεί να
αντιμετωπισθούν με την εφαρμογή του ευρωπαϊκού συστήματος Galileo.
Οι προκλήσεις είναι επίσης οικονομικές και βιομηχανικές. Πράγματι, σε μια
δυνητική παγκόσμια αγορά εκτιμώμενη σε 40 δισ. ευρώ μέχρι το 2005, το
ζητούμενο είναι η κατάκτηση ενός δίκαιου μεριδίου της αγοράς της δορυφορικής
πλοήγησης και των αντίστοιχων θέσεων εργασίας. Οι σημερινές εκτιμήσεις είναι οι
ακόλουθες: η ανάπτυξη της υποδομής Galileo αναμένεται να δημιουργήσει 20.000
θέσεις εργασίας, ενώ η εκμετάλλευσή της αναμένεται να δημιουργήσει 2.000
μόνιμες θέσεις εργασίας, χωρίς να συνυπολογίζονται οι δυνατότητες στον τομέα
των εφαρμογών.
Τέλος, δεν είναι αμελητέες οι κανονιστικές πτυχές. Η προσφυγή σε
συστήματα πληροφοριών που στηρίζονται σε σήματα εντοπισμού και
συγχρονισμού μπορεί να επιτρέψει την παρακολούθηση της τήρησης ορισμένων
κοινοτικών κανονιστικών διατάξεων σε θέματα αλιείας, λ.χ., ή και προστασίας του
περιβάλλοντος.
Ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες προηγούνται σταθερά, είναι απαραίτητο, με βάση
τα όσα διακυβεύονται, να ληφθεί τάχιστα μια απόφαση από την Ευρώπη όσον
αφορά τη συμμετοχή της στην προσεχή γενεά συστημάτων εντοπισμού,
πλοήγησης και χρονομέτρησης μέσω δορυφόρων.
4. Οι στρατηγικές επιλογές
16 http://europa.eu/scadplus/leg/el/lvb/l24205.htm
Η ανάπτυξη ενός GNSS (global navigation satellite system -
παγκόσμιου δορυφορικού συστήματος πλοήγησης) πρέπει να είναι συντονισμένη.
Μετά την εντολή του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Μαρτίου του 1998 προς την
Επιτροπή, για τη διερεύνηση των δυνατοτήτων ανάπτυξης ενός κοινού
συστήματος με τις Ηνωμένες Πολιτείες, διεξήχθησαν συζητήσεις οι οποίες
επέτρεψαν την αποσαφήνιση των υφισταμένων δυνατοτήτων. Δεδομένου ότι οι
Αμερικανοί δεν είναι έτοιμοι, για στρατιωτικούς λόγους, να εξετάσουν το
ενδεχόμενο από κοινού ιδιοκτησίας ούτε ουσιαστικής συμμετοχής της Ευρώπης
στον έλεγχο του συστήματος GPS, η συνεργασία με τις ΗΠΑ θα πρέπει να
στηρίζεται:
είτε στο υφιστάμενο σύστημα GPS, υπό τον έλεγχο των ΗΠΑ·
είτε στην ανάπτυξη ενός GNSS βασιζόμενου σε δύο συμπληρωματικά
και διαλειτουργικά δορυφορικά συστήματα πλοήγησης: το GPS και το Galileo.
Η τελευταία αυτή λύση είναι και αυτή που προέκρινε η Επιτροπή,
απορρίπτοντας, κατ' αυτό τον τρόπο, την λύση «0» που συνίστατο στην άρνηση
κάθε ευρωπαϊκής συμμετοχής στην κύρια διαστημική συνιστώσα του μελλοντικού
GNSS.
Η Επιτροπή θεωρεί ότι το σύστημα Galileo πρέπει να είναι ανοικτό και
στη συμμετοχή άλλων εταίρων, με τους οποίους έχουν ήδη πραγματοποιηθεί
επαφές, όπως είναι:
η Ρωσική Ομοσπονδία: το σύστημα GLONASS θα μπορούσε να
ενσωματωθεί σταδιακά στο σύστημα Galileo·
η Ιαπωνία, η οποία θα μπορούσε, ιδίως, να συμμετάσχει χρηματοδοτικά
στην ανάπτυξη του Galileo·
άλλες χώρες ή περιφέρειες (ΧΚΑΕ, ΕΖΕΣ, Τουρκία κ.λπ.), στις οποίες η
Επιτροπή οφείλει να προαγάγει το GNSS.
Τέλος, το Galileo θα πρέπει να αξιοποιήσει τις δυνατότητες που προσφέρει η
εφαρμογή ενός δορυφορικού συστήματος πλοήγησης στις μη στρατιωτικές
ανάγκες, καλύπτοντας τα κενά του GPS και ενισχύοντας την αξιοπιστία του GNSS.
Θα πρέπει, ευθύς εξ αρχής, να παρέχει παγκόσμια κάλυψη.
5. Τεχνικές απαιτήσεις και χαρακτηριστικά
Το σύστημα πρέπει να είναι σχεδιασμένο κατά τρόπον ώστε να
εξασφαλίζει πλανητικής κλίμακας κάλυψη και να επιτρέπει ευρείες εφαρμογές, με
υψηλά επίπεδα ασφαλείας για τις ευρωπαϊκές μεταφορές, καθώς και με την
ελάχιστη δυνατή διαστημική υποδομή. Από την άλλη πλευρά, το σύστημα Galileo
πρέπει να είναι σε θέση να εξασφαλίζει οριζόντια ακρίβεια μικρότερη των 10
μέτρων.
Από πλευράς ασφαλείας, το σύστημα πρέπει να εξασφαλίζει την υλική
προστασία των ζωτικών υποδομών, καθώς και την αποστολή σημάτων μεγάλης
ακριβείας σε περίπτωση κρίσεως ή πολέμου. Κάθε μη προβλεπόμενη χρήση ή
υποκλοπή σήματος, ή, ακόμη, η πρόσβαση στο σύστημα, σε περίοδο πολέμου,
από τον εκάστοτε εχθρό, πρέπει να καταστεί απολύτως αδύνατη. Για την κάλυψη
των εν λόγω απαιτήσεων ασφαλείας, οι εμπειρογνώμονες συνιστούν τη θέσπιση
ελεγχόμενης πρόσβασης.
6. Χρηματοδοτικές πτυχές17
Το συνολικό κόστος του συστήματος Galileo για την περίοδο 1999-
2008 υπολογίζεται σε 2,2 έως 2,95 δισ. ευρώ, ανάλογα με την έκταση της
συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες και της χρήσης επίγειων συστημάτων.
Η σημερινή αμερικανική πολιτική συνίσταται στη δωρεάν χορήγηση του
βασικού σήματος GPS. Η υιοθέτηση της προσέγγισης αυτής για το σύστημα
Galileo θα δημιουργήσει ανάγκες σημαντικής δημόσιας χρηματοδότησης,
δεδομένου ότι ο ιδιωτικός τομέας δεν είναι σε θέση να αντέξει, από μόνος του, το
κόστος που συνεπάγεται η δωρεάν παροχή υπηρεσίας για τους χρήστες.
Δεδομένου ότι το σύστημα Galileo θεωρείται ως ζωτικής σημασίας στοιχείο
του διευρωπαϊκού δικτύου και της κοινής πολιτικής μεταφορών, είναι
δικαιολογημένη μια ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Η χρηματοδότηση αυτή θα
καταστεί δυνατή χάρις ιδίως στον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης και,
ειδικότερα, στον προϋπολογισμό για τα διευρωπαϊκά δίκτυα, τον προϋπολογισμό
της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος και του 5ου προγράμματος πλαισίου
Ε&Α.
Επιπλέον, μπορούν να δημιουργηθούν ειδικά έσοδα, μέσω κανονιστικών
διατάξεων, όπως η καθιέρωση ορισμένων υπηρεσιών ελεγχόμενης προσβάσεως
για τους συνδρομητές ή η φορολόγηση των αποδεκτών σήματος. Τέλος, θα πρέπει
να ενθαρρυνθεί η συνεργασία δημοσίου-ιδιωτικού τομέα.
17 http://europa.eu/scadplus/leg/el/lvb/l24205.htm
7. ΖΗΤΗΜΑΤΑ ∆ΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ Ι∆ΙΩΤΙΚΗΣ ΖΩΗΣ
Η ικανότητα της τεχνολογίας δορυφορικής πλοήγησης να εντοπίζει
και να ιχνηλατεί τη θέση ανθρώπων και εμπορευμάτων έχει συνέπειες σε θέματα
ιδιωτικής ζωής. Η προστασία των προσωπικών δεδομένων και η ιδιωτική ζωή είναι
κοινό μέλημα όλων των πολιτών.
Το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή αποτελεί θέμα ευρέως ανεπτυγμένο από
νομική άποψη στην Ευρώπη. Όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν
υπογράψει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων ∆ικαιωμάτων, η οποία εγγυάται
σεβασμό της "ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής, της κατοικίας και της
αλληλογραφίας".
Τα περισσότερα θέματα ιδιωτικής ζωής που συνδέονται με τη δορυφορική
πλοήγηση καλύπτονται από το υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο: η οδηγία 95/46/EΚ
ρυθμίζει την επεξεργασία και χρήση “προσωπικών δεδομένων” όσον αφορά τη
"διαφάνεια, το νομότυπο σκοπό και την αναλογικότητα" και η οδηγία 2002/58/EΚ
έχει ως αντικείμενο τη χρήση των προσωπικών δεδομένων και την προστασία της
ιδιωτικής ζωής στον τομέα των τηλεπικοινωνιών.
8. ∆ΡΑΣΗ ΤΟΥ ∆ΗΜΟΣΙΟΥ ΤΟΜΕΑ18
Παράλληλα με την ανάπτυξη των υποδομών δορυφορικής
πλοήγησης, οι αρχές του δημοσίου τομέα σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο
υποστηρίζουν την ανάπτυξη των τεχνολογιών δορυφορικής πλοήγησης.
Οι δημόσιες αρχές έχουν αναλάβει δράση σε ορισμένα πεδία, στα οποία
συμπεριλαμβάνεται η στήριξη της έρευνας, η θέσπιση κατάλληλου κανονιστικού
πλαισίου κλπ. Το δυνητικό φάσμα των δημοσίων δράσεων περιγράφεται στη
συνέχεια.
8.1. Έρευνα και καινοτομία
Όπως τονίζεται στην στρατηγική της Λισαβόνας, η έρευνα
αναγνωρίζεται ως θεμελιώδες εργαλείο για την προώθηση της καινοτομίας και τη
δημιουργία οικονομικής ευημερίας. Μολονότι η ΕΕ απέχει ακόμη από το στόχο της
18 Πράσινη βίβλος για τις εφαρμογές της δορυφορικής πλοήγησης.
να επενδύσει το 3% του ΑΕΠ στην έρευνα και την ανάπτυξη έως το 2010 – τα
τελευταία στοιχεία παρουσιάζουν επένδυση 1,9% του ΑΕΠ υπάρχουν .πάντως
κάποια ενθαρρυντικά σημάδια διότι επιχειρήσεις και κυβερνήσεις αυξάνουν τις
δαπάνες τους στην έρευνα.
Μέχρι σήμερα, στην Ευρώπη οι συνολικές ετήσιες δαπάνες του
δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα για την έρευνα στις εφαρμογές δορυφορικής
πλοήγησης έχουν ανέλθει σε 100 εκατομμύρια ευρώ. Το ποσό αυτό είναι πιθανόν
να πενταπλασιασθεί όταν το GALILEO τεθεί σε πλήρη λειτουργία.
8.2. Μικρομεσαίες επιχειρήσεις – κέντρα αριστείας
Ο ρόλος των ΜΜΕ θεωρείται καίριος για την επίτευξη των στόχων της
στρατηγικής της Λισαβόνας να καταστεί η ΕΕ η πλέον ανταγωνιστική οικονομία της
γνώσης.
Η συνεργασία και η δικτύωση των ΜΜΕ σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχει
προωθηθεί μέσω του 6ου προγράμματος πλαισίου της ΕΕ για την έρευνα, με τη
διάθεση τουλάχιστον του 8% της χρηματοδότησης προς το σκοπό αυτό.
Εκπονήθηκαν μελέτες για τους δέκτες χαμηλής κατανάλωσης ενέργειας, τις
μεθόδους εντοπισμού σε εσωτερικούς χώρους, το σχεδιασμό κεραιών πολλαπλών
συχνοτήτων, την παρακολούθηση της πανίδας και άλλα.
Σε πολλές περιφέρειες της Ευρώπης έχουν αναγνωρισθεί τα οφέλη από την
απόκτηση γνώσεων μέσω της δορυφορικής πλοήγησης. Η συνεγκατάσταση
εταιρειών, ερευνητικών εργαστηρίων και ιδρυμάτων, όπως και η σύμπραξη
πανεπιστημίων, σχολών και σχολείων, έχουν παραγάγει κοινούς πόρους
δεξιοτήτων στην δορυφορική πλοήγηση, . Η ευρωπαϊκή πολιτική συνοχής το
διάστημα 2007-2013 θα ενθαρρύνει τις περιφέρειες να ανταλλάσσουν μεθόδους
βέλτιστης πρακτικής στην ανάπτυξη εφαρμογών Galileo μέσω της πρωτοβουλίας
'Περιφέρειες για την οικονομική αλλαγή.
8.3. ∆ιεθνής συνεργασία
Το GALILEO προσφέρει ασυναγώνιστης ποιότητας διεθνή δημόσια
υπηρεσία, όπως αποδείχθηκε σε ορισμένες χώρες που επιθυμούν τη συνεργασία.
Η συνεργασία με χώρες μη μέλη της ΕΕ, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και οι
αναπτυσσόμενες χώρες, είναι ουσιαστικής σημασίας για να υλοποιηθούν όλα τα
οφέλη του GALILEO, να προωθηθεί η βιομηχανική τεχνογνωσία, να τονωθούν οι
κοινοτικές και μη εφαρμογές, να υιοθετηθούν παγκόσμια πρότυπα, να υπάρξει
παρουσία στις διεθνείς αγορές και να προωθηθεί το GALILEO σε διεθνείς φορείς.
Τα σχήματα συνεργασίας καλύπτουν τις κανονιστικές πτυχές, την πιστοποίηση και
τις συχνότητες, όπως επίσης τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, την
επιστημονική έρευνα και τη βιομηχανική δράση.
Η συμβατότητα μεταξύ GALILEO και GPS θα εξασφαλίσει τη διάθεση δεκτών
εξαιρετικών επιδόσεων. Η εν λόγω συμβατότητα θα μπορούσε να αποκατασταθεί
με έναν τρίτο σχηματισμό δορυφόρων, μόλις ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις
μεταξύ Ευρώπης και Ρωσίας για ένα εξελιγμένο πρόγραμμα GLONASS.
8.4. Πρότυπα, πιστοποίηση και αστική ευθύνη
Για να διευκολυνθεί η πλήρης διείσδυση των υπηρεσιών του
GALILEO στην αγορά, ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας επιδίδονται ήδη σε
δραστηριότητες τυποποίησης ειδικά για το GALILEO. Έχουν καταρτισθεί πρότυπα
επιδόσεων για τους δέκτες και έχουν αναληφθεί συγκεκριμένες ενέργειες στον
αεροναυτικό και τον ναυτιλιακό τομέα στο πλαίσιο της ∆ιεθνούς Οργάνωσης
Πολιτικής Αεροπορίας και του ∆ιεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού. Οι αρμόδιοι
σιδηροδρομικών και οδικών μεταφορών επιτελούν έργο προκειμένου να
ανταποκριθούν σε ειδικές ανάγκες τυποποίησης. Άλλοι φορείς παροχής
υπηρεσιών που βασίζονται στον προσδιορισμό θέσης συμμετέχουν επίσης στην
ανάπτυξη προτύπων του GALILEO.
Για εφαρμογές στις οποίες υπεισέρχονται πτυχές ασφάλειας και αστικής
ευθύνης, η πιστοποίηση εξοπλισμού και υπηρεσιών αποτελεί προϋπόθεση.
Πρέπει να πραγματοποιηθούν εκτιμήσεις όσον αφορά τα συστήματα εντοπισμού
θέσης και u964 τις επιδόσεις των εφαρμογών με μεθοδολογίες "αξιολόγησης της
ασφάλειας". Τόσο ο σχεδιασμός συστημάτων όσο και η επιχειρησιακή λειτουργία
τους πρέπει να πιστοποιηθούν ώστε να βεβαιώνεται η συμμόρφωση με τις
απαιτήσεις ασφάλειας για τις εφαρμογές.
Το σύστημα Egnos θα πιστοποιηθεί σύμφωνα με τους κανονισμούς για τον
ενιαίο ευρωπαϊκό ουρανό. Για το GALILEO, η ευρωπαϊκή εποπτική αρχή του
GNSS θα ορίσει οργανισμό πιστοποίησης, ο οποίος θα συμβουλεύεται τις
διάφορες ρυθμιστικές αρχές που ασχολούνται με τις χρήσεις ασφάλειας της
ανθρώπινης ζωής, όπως είναι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της
Αεροπορίας.
8.5. Συχνότητες
Η κατανομή του διεθνούς φάσματος ραδιοσυχνοτήτων είναι σε
πλήρη συμφωνία με τους κανονισμούς της ∆ιεθνούς Ένωσης Τηλεπικοινωνιών και,
στην Ευρώπη, με την απόφαση για το ραδιοφάσμα. Η διαφύλαξη του φάσματος
ραδιοσυχνοτήτων και η προώθηση κατανομής νέων ζωνών ραδιοσυχνοτήτων είναι
ο πρωταρχικός στόχος για να εξασφαλισθούν επιδόσεις εξυπηρέτησης ασφαλείς
και εγγυημένες για όλους τους χρήστες. Επισημαίνεται ότι τα θέματα αυτά είναι
αντικείμενο ευρύτερης συζήτησης με αφορφή την επανεξέταση του κοινοτικού
κανονιστικού πλαισίου για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες16. Η συνεχής βελτίωση
των επιδόσεων εξαρτάται από την κατανομή του φάσματος ραδιοσυχνοτήτων.
8.6. ∆ικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας
Οι δυνατότητες δημιουργίας εσόδων από τη δορυφορική
πλοήγηση εξαρτάται από το τμήμα χρηστών, προβλέπεται μάλιστα ότι ο αριθμός
των χρηστών θα αυξηθεί ουσιαστικά. Τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας θα καλύπτουν
ενδεχομένως εφευρέσεις σχετιζόμενες με τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται
στους δέκτες GNSS για τη λήψη και την αποδιαμόρφωση των σημάτων και στους
σχετικούς αλγορίθμους επεξεργασίας. Μπορούν επίσης να καλύπτουν το
περιεχόμενο σήματος και τα πλινθιοσύνολα για την κατασκευή των δεκτών GNSS.
Η προστασία που παρέχουν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας μπορεί να
αποδειχθεί μεγάλης σημασίας σε ορισμένα πεδία, ιδιαίτερα στην επεξεργασία και
το περιεχόμενο σημάτων.
8.7. Εθνικές νομοθεσίες και συστήματα, οδηγίες και κανονισμοί της
ΕΕ
Οι νέες τεχνολογίες και η καινοτομία είναι καίρια στοιχεία της σύγχρονης
κοινωνίας. Οι νομοθέτες χρειάζεται να εξασφαλίσουν ότι τα παραγόμενα οφέλη
έχουν κατάλληλη ανταπόκριση στην κοινωνία και ότι οι πληροφορίες διατίθενται
προς χρήση και ότι αξιοποιείται πλήρως η καινοτομία.
Για τη χρήση της δορυφορικής πλοήγησης έχει ήδη δοθεί εντολή σε τοπικό,
περιφερειακό ή εθνικό επίπεδο. Ευρωπαϊκή νομοθεσία έχει εκδοθεί σε διάφορους
τομείς τα τελευταία χρόνια, στη βάση του γεγονότος ότι το GNSS διευκολύνει και
εξορθολογεί τις δραστηριότητες, αναβαθμίζει το επίπεδο εξυπηρέτησης του πολίτη
και μειώνει το κόστος.
Με τον όρο “ασφάλεια” του συστήματος νοείται η διασφάλιση της
απρόσκοπτης και συνεχούς λειτουργίας του, καθώς και η προστασία του από
ενδεχόμενες καταχρήσεις, εκ μέρους των διαφόρων κατηγοριών χρηστών 19. Οι
χρήστες, σύμφωνα με τις προδιαγραφόμενες λειτουργίες του συστήματος θα είναι
μεμονωμένα άτομα, επιχειρήσεις, κυβερνητικοί φορείς κ.λ.π. Είναι αυτονόητο ότι οι
υπηρεσίες που θα απευθύνονται σε κυβερνητικούς φορείς θα να είναι οι πλέον
προστατευμένες.
9. Οργανωτικό πλαίσιο
Για τον σχεδιασμό, την ανάπτυξη και την εκμετάλλευση του
συστήματος Galileo, η Επιτροπή προτείνει ένα οργανωτικό σχήμα στο οποίο
συμμετέχουν, κατά κύριο λόγο, η ομάδα υψηλού επιπέδου GNSS, η Επιτροπή, η
Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος και το σύνολο των επενδυτών. Θα μπορούσε
επίσης να συσταθεί μια μικρή διοίκηση .
Πρωτίστως, είναι απαραίτητη η πολιτική στράτευση, ούτως ώστε να δοθεί η
αναγκαία ώθηση για τις βιομηχανικές επενδύσεις, για την διαπραγμάτευση των
χαρακτηριστικών του συστήματος με τους διεθνείς εταίρους και για την ενίσχυση
της επιρροής της Ευρώπης στον στρατηγικό αυτόν τομέα. Το Ευρωπαϊκό
Συμβούλιο θα μπορούσε να χαράξει εν προκειμένω κατευθυντήριες γραμμές.
10. Πλαίσιο19
19 http://europa.eu/scadplus/leg/el/lvb/l24205.htm
Μετά από μια πρώτη ανακοίνωση, τον Ιανουάριο του 1998, το
Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (Μάρτιος 1998) κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει
συστάσεις για μια ευρωπαϊκή προσέγγιση του ζητήματος της παγκόσμιας
δορυφορικής πλοήγησης. Η ανακοίνωση αυτή αποτελεί την απόκριση στο αίτημα
του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Την ανακοίνωση αυτή ακολούθησαν, το 2002, η
δημιουργία της κοινής επιχείρησης Galileo και ο κανονισμός περί της
εγκατάστασης και εκμετάλλευσης του προγράμματος.
Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του
Συμβουλίου, της 14ης Ιουλίου 2004, για τη θέση σε εφαρμογή των φάσεων
εγκατάστασης και εκμετάλλευσης του ευρωπαϊκού προγράμματος
ραδιοναυσιπλοΐας μέσω δορυφόρου .
Το πρόγραμμα Galileo έχει φτάσει σε προχωρημένο στάδιο ωριμότητας
και υπερβαίνει σήμερα κατά πολύ το πλαίσιο ενός απλού ερευνητικού έργου. Ο
προτεινόμενος κανονισμός έχει στόχο να στηρίξει το πρόγραμμα Galileo σε ένα
ειδικό νομικό κείμενο, το οποίο μπορεί να ικανοποιήσει καλύτερα τις βιομηχανικές
και εμπορικές ανάγκες του και να ανταποκριθεί καλύτερα στην απαίτηση της
χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης.
Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 876/2002 του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου
2002, για τη δημιουργία της κοινής επιχείρησης Galileo.
Με τον κανονισμό αυτό δημιουργήθηκε κοινή επιχείρηση επιφορτισμένη
με τη διαχείριση της φάσης ανάπτυξης (2002-2005) του προγράμματος Galileo. Η
εν λόγω κοινή επιχείρηση θα αναλάβει, πέραν της διαχείρισης της φάσης
ανάπτυξης μέχρι το 2005, και την προετοιμασία των μεταγενέστερων φάσεων του
προγράμματος (εγκατάσταση και εκμετάλλευση).
Ψήφισμα του Συμβουλίου της 3ης Αυγούστου 1999 [Επίσημη
Εφημερίδα C 221 της 3ης Αυγούστου 1999]
Στις 19 Ιουλίου 1999, το Συμβούλιο εξέδωσε ψήφισμα σχετικά με τη
συμμετοχή της Ευρώπης σε μία νέα γενιά υπηρεσιών δορυφορικής πλοήγησης -
Galileo - Φάση ορισμού, στο οποίο καλεί την Επιτροπή να του υποβάλει σχέδια
εντολών διαπραγμάτευσης που καθιστούν δυνατή τη διερεύνηση όλων των
δυνατοτήτων συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Ρωσική Ομοσπονδία.
Την καλεί επίσης να του υποβάλει εις βάθος ανάλυση
κόστους/πλεονεκτημάτων, με τη μελέτη, ιδίως, των πιθανών πηγών εσόδων, των
προβλεπομένων εταιρικών σχέσεων μεταξύ του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και
των δυνατοτήτων χρηματοδότησης από πλευράς ιδιωτικού τομέα.
11. Προβλήματα20
«Ακόμα 2,6 δισ. Ευρώ Νέα κονδύλια ζητά η Κομισιόν για το
σύστημα πλοήγησης Galileo».
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάλεσε την Τετάρτη τις χώρες-μέλη της
ΕΕ να χρηματοδοτήσουν εξ' ολοκλήρου το δορυφορικό σύστημα προσδιορισμού
στίγματος Galileo».
Το έργο φαίνεται να βαλτώνει εδώ και πέντε χρόνια, καθώς η ιδιωτική
κοινοπραξία που το είχε αναλάβει αδρανεί και βρίσκεται σε εσωτερική διαμάχη για
την κατανομή των αρμοδιοτήτων.
«Εχουν υπάρξει καθυστερήσεις και δεν πρέπει να υπάρξουν άλλες»
δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο επίτροπος Μεταφορών Ζακ Μπαρό».
Σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό, οι Ευρωπαίοι
φορολογούμενοι θα κάλυπταν μόνο το ένα τρίτο του κόστους του Galileo, γύρω
στα 2,5 δισ. ευρώ. Αν η νέα πρόταση γίνει τελικά δεκτή, η κοινοτική δαπάνη θα
αυξηθεί κατά 2,4-2,6 δισ. ευρώ, εκτιμά η Επιτροπή.
Οι 30 δορυφόροι του Galileo θα πρέπει να έχουν ξεκινήσει τη λειτουργία τους
έως το 2012. Το σύστημα προορίζεται να ανταγωνιστεί το αμερικανικό GPS, ένα
δορυφορικό δίκτυο που χρησιμοποιείται δωρεάν σε αυτοκίνητα, πλοία και
αεροσκάφη, καθώς και για επιστημονικές έρευνες.
20 http://www.in.gr/news/article.asp?lngEntityID=802239&lngDtrID=252
Η ΕΕ ανησυχεί τώρα ότι το Galileo δεν θα είναι έτοιμο όταν ξεκινήσει τη
λειτουργία του το αντίστοιχο κινεζικό σύστημα Beidou, το οποίο θα καλύπτει χώρες
της Ασίας από το 2008 και αργότερα όλο τον κόσμο. Ανταγωνισμός αναμένεται και
από το ρωσικό Glonass καθώς και από το GPS III, που προγραμματίζεται να
ενεργοποιηθεί το 2013.
Αν οι «27» της ΕΕ δεν δεχθούν να καλύψουν ολόκληρο το κόστος, η
Επιτροπή προτείνει ως εναλλακτική λύση τη δημόσια χρηματοδότηση των πρώτων
18 από τους 30 δορυφόρους του Galileo, ενώ η κοινοπραξία θα αναλάβει
αργότερα τους υπόλοιπους.
12. Θέσεις
α. ΗΠΑ
(1) Το ζήτημα της ανάπτυξης από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσων
ικανών να υποστηρίξουν τον νέο ρόλο που διεκδικεί στη διεθνή σκηνή φαίνεται να
προκαλεί τουλάχιστον σοβαρές διαφωνίες τόσο μεταξύ της Ευρώπης και των ΗΠΑ
όσο και μεταξύ των ευρωπαίων εταίρων. Η προσπάθεια αυτή της Ευρώπης
προβληματίζει τις ΗΠΑ, οι οποίες διαθέτουν ήδη το GPS21.
(2) Το αμερικανικό Υπουργείο Άμυνας εξέφρασε τις ανησυχίες
του για θέματα ασφαλείας που σχετίζονται με την μελλοντική χρήση του, τον
έλεγχο του , την διαθεσιμότητά του την σκοπιμότητα του εγχειρήματος όσο και για
τις επιπτώσεις που μπορεί να υπάρξουν από την ταυτόχρονη χρήση κοινών
συχνοτήτων από τα δύο συστήματα (GALILEO και GPS). Ήδη ο σχετικός
προβληματισμός βρήκε εύφορο έδαφος σε ορισμένες χώρες του ΝΑΤΟ, οι οποίες
βασίζουν μέχρι σήμερα την υποστήριξη των δυνάμεών τους στην χρήση του GPS.
Η αμερικανική αυτή κίνηση θεωρήθηκε ότι είχε ως στόχο να αποτρέψει την
ανάπτυξη του. Ειδικότερα:
(3) Εφόσον το σύστημα είναι πολιτικό, οι ΗΠΑ συμπεραίνουν ότι
τα υψηλής ακριβείας σήματά του θα μπορεί να χρησιμοποιηθούν για εχθρικές
ενέργειες κατά των ΗΠΑ, ακόμα δε να εκμεταλλευτούν και από τρομοκράτες 22.
Σημειώνεται ότι με την χρήση τέτοιων συντεταγμένων ακριβείας, είναι δυνατή η
21 Κ. Χατζηαντωνίου, ΙΑΑ Ενημερωτικό Έντυπο, τ. 465, GALILEO vs GPS , Φεβ 2002.
22 JED, The Journal of Electronic Defense, February 2005.
προσβολή στόχων από αποστάσεις της τάξης των 3.000 χλμ 23. Συνεπώς οι ΗΠΑ
επιθυμούν να έχουν τη δυνατότητα παρεμβολών στα σήματα αυτά.
(4) Ο περιορισμένος αριθμός των διαθέσιμων συχνοτήτων έχει
οδηγήσει την Ευρώπη να επιδιώξει την κοινή χρήση των συχνοτήτων με το GPS.
Οι διεθνείς κανονισμοί επιτρέπουν την χρήση από το GALILEO των ιδίων
συχνοτήτων με αυτές που χρησιμοποιεί το στρατιωτικό σήμα του GPS, εφόσον δεν
προκαλεί προβλήματα24.
Προσπαθώντας να βρουν μια κοινά αποδεκτή λύση οι Η.Π.Α. και Ε.Ε.
υπέγραψαν συμφωνία συνεργασίας (Ιρλανδία, 27-6-04) με την οποία
εξασφαλίζεται ότι τα συστήματα θα είναι συμβατά. Η συμφωνία προσδιορίζει κοινές
προδιαγραφές για τα δύο συστήματα, αυξάνει την ακρίβεια τους και εξασφαλίζει ότι
τα σήματα του GALILEO δεν θα παρεμβάλλονται στις συχνότητες του GPS που
χρησιμοποιούνται από τον στρατό καθώς και δίνει την δυνατότητα σε κάθε πλευρά
να εμποδίζει στις εχθρικές δυνάμεις να έχουν πρόσβαση σ’αυτά.
(5) Οι ΗΠΑ έχουν ζητήσει διευκρινήσεις για το εάν θα έχει
στρατιωτικές δυνατότητες. Αν δεν είναι στρατιωτικό και εμπλέκεται ο ιδιωτικός
τομέας, οι ΗΠΑ ανησυχούν για το ποιος θα χειρίζεται τα θέματα ασφαλείας. Εδώ η
Ε.Ε. απαντά ότι αν και το σύστημα θα είναι πολιτικό και θα λειτουργήσει από τον
ιδιωτικό τομέα, θα υπάρξουν οι κατάλληλες διευθετήσεις για κρατικό έλεγχο του.
(6) Η έτοιμη λύση του εμπορικά αναβαθμισμένου GPS θα
δυσχεράνει την ανταγωνιστικότητα του GALILEΟ, κυρίως αν το πρώτο συνεχίσει
να διατίθεται δωρεάν. Το γεγονός αυτό από μόνο του αναιρεί στην πράξη πολλά
από τα επιχειρήματα ανάπτυξης του, το οποίο θα προσφέρει 5-10 μέτρα ακρίβεια,
έναντι όμως ακαθορίστου μέχρι στιγμής τιμήματος. Μάλιστα οι ΗΠΑ εκτιμούν ότι το
νέο βελτιωμένο GPS, το οποίο θα να είναι έτοιμο το 2008, θα είναι ίδιο ή και
καλύτερο από το GALILEO, οπότε οι ΗΠΑ αναρωτιούνται γιατί χρειάζεται να
αναπτύσσονται μέσα, οι λειτουργίες των οποίων επικαλύπτονται. Η Ευρώπη
απαντά ότι δεν θέλει να μείνει πίσω σε μία τέτοια βασική τεχνολογία, εξαρτώμενη
από τις ΗΠΑ.
(7) Τέλος η Αμερικανική πλευρά ισχυρίζεται ότι η πολυπόθητη
αποκόμιση κερδών θα επιτευχθεί μετά από 20 χρόνια και όχι από την στιγμή της
23 Κ. Χατζηαντωνίου, ΙΑΑ Ενημερωτικό Έντυπο, τ. 465, GALILEO vs GPS , Φεβ 2002.
24 Κ. Χατζηαντωνίου, ΙΑΑ Ενημερωτικό Έντυπο, τ. 465, GALILEO vs GPS , Φεβ 2002
επιχειρησιακής του λειτουργίας25. Η Ευρώπη απαντά με μελέτες διεθνών οίκων οι
οποίες δείχνούν το αντίθετο.
Συγκριτικός Πίνακας Μελλοντικών Εσόδων26 (σε εκατομμύρια € )
Μελέτη PwC GEMINUS Study GALA Study
Έτη 2010 2015 2020 2010 2015 2020 2010 2015 2020
Έσοδα
6 70 200 65 125 165 25 80 305
Υπηρεσιών*
Έσοδα
60 300 315 10 60 215 30 75 109
Αγορών*
Σύνολο 66 370 515 75 185 380 55 155 414
* τιμές 2001
β. Θέσεις Κρατών-Μελών.
1. Η Γαλλία είναι το μόνο επισπεύδον κράτος-μέλος για την
πραγματοποίηση του GALILEO, γιατί έχουν εμπλακεί, εταιρείες γαλλικών
συμφερόντων ( Alcatel, Matra). Παράλληλα, διαισθανόμενη ίσως, τις δυσκολίες στο
εμπορικό επίπεδο του προτεινόμενου συστήματος, προσπαθεί να προσδώσει και
έναν υπολανθάνοντα πολιτικο-στρατιωτικό χαρακτήρα, υποστηρίζοντας ότι οι
αμυντικές εφαρμογές του δεν μπορούν να αποκλεισθούν και εξυπηρετώντας
ταυτόχρονα και φιλοδοξίες της να ελέγξει αυτή την πλευρά της Ε.Ε., όταν
διαμορφωθεί. Για τους παραπάνω λόγους, η Γαλλία δίνει μεγάλη προτεραιότητα
στο θέμα και πιέζει τα κράτη-μέλη για πολιτική δέσμευση, παρά τις σημαντικές
εκκρεμότητες. Όμως η γαλλική αυτή στάση είναι συνεπής με την αρχική αιτιολογία
δημιουργίας του συστήματος, αλλά και συμβατή με το status της κορυφαίας
διαστημικής δύναμης στην Ευρώπη.
2. Η πλειοψηφία των περισσοτέρων χωρών, με προεξέχουσες
την Βρετανία και την Ολλανδία , υποστηρίζουν ότι το σύστημα θα πρέπει να είναι
αμιγώς πολιτικό και ο έλεγχός του να ασκείται από πολιτικό φορέα. Επίσης η
Αγγλία ισχυρίζεται ότι το σύστημα δεν έχει την δυνατότητα να αυτουποστηριχθεί
οικονομικά και ότι στο μέλλον θα μπορέσει να αποδώσει μόνο το 40% των
υπολογιζόμενων κερδών27.
25 JED, The Journal of Electronic Defense, February 2005.
26 Inception study to support the development of a business for the Galileo programme, PWC, Nov
2001.
27 JED, The Journal of Electronic Defense, February 2005.
3. Επιφυλάξεις διατυπώνουν επίσης η Γερμανία και η Αυστρία,
ως προς το χρηματοδοτικό σκέλος. Οι βόρειες χώρες (Σουηδία, Φινλανδία) έχουν
εκφράσει έντονα το αίτημα για πλήρη κάλυψη των εδαφών τους από το
σχεδιαζόμενο σύστημα, χωρίς πρόσθετες επενδύσεις και για τον ίδιο λόγο
υποστηρίζουν την τήρηση διαφορετικών συστημάτων οικονομικής διαχείρισης των
EGNOS / GALILEO.
4. Η ενδεχόμενη αποκλειστική πολιτική / εμπορική χρήση του
GALILEO αναιρεί τον σκοπό ανάπτυξης του συστήματος αφού διατηρεί την
υφιστάμενη κατάσταση εξάρτησης από στρατιωτικά συστήματα άλλων χωρών.
Επειδή όπως σημειώθηκε ανωτέρω, ένας κύριος λόγος δημιουργίας του είναι και η
υποστήριξη της Ευρωπαϊκής αεροδιαστημικής βιομηχανίας, πιθανά οι όποιες
εθνικές αντιρρήσεις για τις στρατιωτικές χρήσεις του, πέραν των πολιτικών τους
διαστάσεων, ίσως να σχετίζονται και στον περιορισμό των οικονομικών
ωφελημάτων του συστήματος λόγω των ιδιαίτερων απαιτήσεων που αναμφίβολα
έχει η στρατιωτική χρήση του συστήματος.
γ. Θέσεις ΝΑΤΟ.
Το GALILEO παρουσιάζει πολλές δυνατότητες κατά την άποψη
του ΝΑΤΟ. Από την μία πλευρά ο συνδυασμός με το GPS θα παρέχει μεγαλύτερη
αξιοπιστία και ακρίβεια στους στρατιωτικούς χρήστες δίνοντας την δυνατότητα στα
κράτη μέλη του και κυρίως αυτά της Ε.Ε., να έχουν ένα πιο αποτελεσματικό ρόλο
στην διεξαγωγή των επιχειρήσεων του, κυρίως σε αστικές περιοχές ή κάτω από
ισχυρό φύλλωμα, ενώ από την άλλη πλευρά εγείρει ανησυχίες, όμοιες με αυτές
των ΗΠΑ, σχετικά με τον έλεγχο, την ασφάλεια, την υποκλοπή και παρεμβολή από
τους αντιπάλους. Θα πρέπει να επιλυθούν τα θέματα αυτά ώστε να επιτευχθεί η
υποστήριξη των μελών του ΝΑΤΟ.
δ. Θέσεις άλλων Χωρών.
Η Ρωσία επιθυμεί να αναπτύξει τον συνδυασμό GLONASS/GA-
LILEO και γι’ αυτό συνομιλεί με την Ε.Ε. και επενδύει στο πρόγραμμα ενώ η Κίνα
επενδύει $260εκατ. και επιθυμεί την απόκτηση του M-code. Ισραήλ και Ινδία έχουν
συνάψει συμφωνίες και επενδύουν με σκοπό την μελλοντική εκμετάλλευση του
προγράμματος ενώ η Ε.Ε. διεξάγει συζητήσεις με τις Ιαπωνία, Β. Κορέα, Βραζιλία,
Μαρόκο και Αργεντινή. Οι συνεργασίες που μπορεί να προκύψουν θα δώσουν νέα
πνοή ανάπτυξης στο πρόγραμμα αλλά θα προσφέρουν στα κράτη μέλη του
προγράμματος, νέα στρατηγική προοπτική28.
ε. Προοπτικές.
α. Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη στα θέματα
άμυνας και ασφάλειας, σε συνάρτηση με τις πολλαπλές δυνατότητες χρήσης του
διαστήματος, έχουν δημιουργήσει την ανάγκη επανεκτίμησης του ρόλου της Ε.Ε.
σε σχέση με την εκμετάλλευση του. Το γεγονός ότι τόσο κατά την διάρκεια
συνεδρίου τον Ιούνιο του 2002 με θέμα ‘’European Space Security Policy- Defense
and opportunities ‘’ παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το κείμενο με τίτλο ‘’ Com-
mon Operational Requirements for Global European Earth Observation System by
Satellites29‘’ που προορίζεται για σκοπούς ασφαλείας και άμυνας 30 όσο και το
σχέδιο δράσης εκδόθηκε από την Ε. Επιτροπή το 2003 με τη μορφή μιας Λευκής
Βίβλου31 δείχνουν ότι υπάρχουν σκέψεις, προβληματισμοί και διεργασίες ώστε το
σύστημα να έχει και στρατιωτική χρήση.
β. Το σύστημα, ύστερα από μελέτες μπορεί να προσφέρει
έσοδα κυμαινόμενα από 66εκατ. € το 2010 έως πάνω από 500 εκατ. € το 2020 32
όπως απεικονίζετε στον πίνακα πρόβλεψης της PwC33
28 Communication from the Commission to the European Parliament and Council-State of progress of the
Galileo. Official Journal C248, 15 October 2002, p. 11.
29 Πρόκειται για μια πολυεθνική στρατιωτική πρωτοβουλία που αναφέρεται στα κοινά επιχειρησιακά
χαρακτηριστικά και απαιτήσεις, που αποτελούν προϋπόθεση για την ανάπτυξη ενός στρατιωτικού
δορυφορικού συστήματος παγκόσμιας παρατήρησης
30 Το κείμενο συντάχθηκε με βάση τις αποφάσεις που ελήφθησαν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον
Ιούνιο 1999 και το Δεκέμβριο 1999 και υπογράφηκε από τα ΓΕΕΘΑ των Γαλλία, Γερμανία Ισπανία,
Βέλγιο και Ελλάδα. Σκοπός είναι η ανάπτυξη ενός ευρωπαϊκού συστήματος παγκόσμιας ανίχνευσης και
αναγνώρισης, το οποίο θα παρέχει αυτονομία στην λήψη αποφάσεων και στη δυνατότητα δράσεων που
απαιτούν απόκτηση στον κατάλληλο χρόνο και εκμετάλλευση αξιόπιστων πληροφοριών, καθώς και
συνεισφορά στους σκοπούς άμυνας και ασφάλειας.
31 COMMISSION OF THE EUROPEAN UNION, 11 Nov 2003, Πρόκειται για ένα κείμενο το οποίο
αναφέρεται στο σύνολο της διαστημικής πολιτικής της Ε.Ε. και ειδικά στον τομέα της άμυνας και
ασφάλειας και στην συμβολή του διαστήματος στην ΚΕΠΠΑ και ΕΠΠΑ καθώς και στην πρόληψη και
παρακολούθηση ανθρωπιστικής φύσεως κρίσεων.
32 http:// www.pwcglobal.com/uk/eng/about/svcs/pfp/pwc-Galileo-Information.pdf.
33 PricewaterhouseCoopers
γ. Ο τομέας της Ευρωπαϊκής διαστημικής βιομηχανίας
απασχολεί περί τους 30.000 εξειδικευμένους υπαλλήλους και πάνω από 2.000
εταιρίες οι οποίες καλύπτουν τις ανάγκες κατασκευής του προγράμματος 34.
Υπολογίζεται ότι θα δημιουργηθούν περίπου τις 100.000 θέσεις εργασίας,
δημιουργώντας μια, αγορά της τάξεως των 10 δις € ανά έτος. Εκτιμάται ότι το
κέρδος των $13 δις ανά έτος σε αυτόν τον τομέα της αγοράς θα ανέβει στα $390
δις το 202035.Επίσης θα προσφέρει βιομηχανικές ευκαιρίες, θα εντατικοποιήσει και
αναπτύξει την έρευνα.
δ. Υπάρχει μια ομάδα κρατών-μελών (Αγγλία, Ελλάδα,
Γερμανία, Πορτογαλία, Ολλανδία, Αυστρία) που υποστηρίζει ότι θα χρειαστεί
αργότερα μια πολιτική επαναβεβαίωση εκ μέρους του Συμβουλίου, όταν τα
δεδομένα θα είναι ξεκάθαρα, ενώ η Προεδρία, το Βέλγιο και η Ε. Επιτροπή
επιθυμούν να δεσμεύσουν οριστικά τα κράτη-μέλη. Τα παραπάνω κράτη-μέλη
θεωρούν ότι η προτεινόμενη ενδιάμεση δομή δίνει πολλές αρμοδιότητες στην Ε.
Επιτροπή και την ESA, σε βάρος των κρατών-μελών. Αντιπρόταση είναι είτε το
σχήμα να προβλέπει πιο αποφασιστική συμμετοχή των κρατών-μελών, είτε να
παίξει το ρόλο αυτό η σημερινή Διευθύνουσα Επιτροπή, με αναβαθμισμένο το
καθεστώς λειτουργίας της.
ε. Το συνολικό κόστος ανάπτυξης του συστήματος είναι
τεράστιο και ίσως αποτελέσει εμπόδιο στην τελική ανάπτυξη του. Πάντως αυτή τη
στιγμή οι Ευρωπαίοι αρμόδιοι είναι αισιόδοξοι για την τελική έκβαση του μεγάλου
εγχειρήματος και εκτιμούν ότι θα επιφέρει τεχνολογική επανάσταση, ανάλογη προς
εκείνη της κινητής τηλεφωνίας.
Υπόσχεται, επίσης, την ανάπτυξη μιας νέας γενεάς προηγμένων υπηρεσιών
στους τομείς μεταφορών, της γεωργίας και της αλιείας. Περισσότεροι από 6εκ
Ευρωπαίοι ήταν χρήστες συστήματος δορυφορικής πλοήγησης το 2001, ενώ
34 Green Paper, European Space Policy, p. 11, 21 January 2003.
35 JED, The Journal of Electronic Defense, February 2005.
ραγδαία αύξηση προβλέπεται μέχρι το 2020, φτάνοντας τα 250εκ., αριθμό που
ίσως φαντάζει υπερβολικός, όχι όμως αν σκεφτούμε ότι τότε , όλα σχεδόν τα
αυτοκίνητα στην Ευρώπη θα είναι εφοδιασμένα με μια τέτοια συσκευή. Η
Ευρωπαϊκή νομοθεσία θα μπορεί να κάνει χρήση της νέας αυτής δυνατότητας,
επιβάλλοντας μέτρα στην αυστηρότερη μεταφορά επικινδύνων φορτίων, θέτοντας
υποχρεωτικό τον εξοπλισμό με δέκτη GALILEO, ώστε να παρακολουθούνται ανά
πάσα στιγμή.
στ. Ελληνικές Θέσεις.
Σε οποιαδήποτε φάση εξέτασης ή πραγματοποίησης του
συστήματος θεωρούμε ότι οι πολιτικές αποφάσεις θα πρέπει να συζητιούνται και
να παίρνονται μόνο στο επίπεδο της Ε.Ε., επειδή η εμπλοκή της ESA θα στερήσει
την Ελλάδα από συμμετοχή στις πολιτικές αποφάσεις. Χρειαζόμαστε
ικανοποιητικές λύσεις στα εκκρεμή ζητήματα, όπως η τεχνική λύση με αντίστοιχη
οικονομική ανάλυση του κόστους της ενσωμάτωσης του EGNOS στο GALILEO
καθώς και ολοκληρωμένη πρόταση για την επίλυση των θεσμικών και νομικών
ζητημάτων. Αποδίδουμε ιδιαίτερη σημασία στη διεθνή συνεργασία, με Η.Π.Α. και
κυρίως με τη Ρωσία, όχι μόνο με την προοπτική της μείωσης του τεράστιου
κόστους που συνεπάγεται η πραγματοποίηση του συστήματος, αλλά και γιατί το
θέμα των συχνοτήτων ρυθμίζεται με τρόπο που να εγγυάται ένα αξιόπιστο
σύστημα. Χρειαζόμαστε ολοκληρωμένες και ρεαλιστικές χρηματοδοτικές
προτάσεις, κυρίως όσον αφορά τη συμμετοχή ιδιωτικών κεφαλαίων και τις
αντίστοιχες δεσμεύσεις που θα πάρει ο ιδιωτικός τομέας.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Βιβλία
Κολοβός Αλεξ.«Διάστημα και Εθνική Ασφάλεια» (Αθήνα, Ποιότητα, 2003)
Τζανέτος Γ. , «Η Στρατικοποίηση του Διαστήματος σε Σχέση με το Δικαίωμα της Άμυνας» (Αθήνα, Σάκκουλας,1995).
Κολοβός Αλεξ. «Η ανάγκη για μια εθνική διαστημική πολιτική» (Αθήνα,
Εναλλακτικές Εκδόσεις, 1995).
Άρθρα.
JED, The Journal of Electronic Defense, February 2005.
Κ. Χατζηαντωνίου, ΙΑΑ Ενημερωτικό Έντυπο, τ. 465, GALILEO vs GPS ,
Φεβρουάριος 2002.
Δ. Σιμόπουλος, Γεωτρόπιο, Δορυφόροι Ερευνητές, Απρίλιος 2005.
Ιωάννης Δαγκλής, Popular Science, Στρατηγικές Επιλογές της Ευρώπης στο
Διάστημα, Οκτώβριος 2004.
Β. Παγώτσης, Στρατηγική, Ο Γαλιλαίος της Ευρώπης στο Διάστημα, τ.91.
Michael Rosenwald, Popular Science, τ. 262.
Γεωτρόπιο, ESA Η Ευρώπη στο Διάστημα, Μάρτιος 2005
Γ. Κακαβιάτος, Τεχνική Εκλογή, Δορυφορική Πλοήγηση και Εντοπισμός Στίγματος,
τ. 452, Σεπτέμβριος 2004.
Δ. Ρούσος, «Digital TV Sat», GALILEO η Ευρωπαϊκή απάντηση, Νο. 71.
Διαδίκτυο.
html://europa.eu.int/comm./space/doc-pdf/greenpaper-en.pdf
http://www.pwcglobal.com/uk/eng/about/svcs/pfp/pwc-Galileo-Information.pdf.
www.strategy.gr
http://el.wikipedia.org/wiki/GPS
http://news.kathimerini.gr/4dcgi
http://www.geotech.gr
http://www.rssi.r4/SFCSIS/english.html
http://ec.europa.eu/dgs/energy transport/galileo/greenpaper/index eu.htm
http://europa.en/scadplus/leg/el/lub/124205.htm
http://www.in.gr/news/article.asp?lngEntitylD=802239 and lng DtrlD=252
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου