30/12/12

Δικαιώματα σίγουρα. Πνευματικά;


24grammata.com-εάν
γράφει ο Γιώργος  Πρίμπας

«Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή του παρόντος έργου στο σύνολό του ή τμημάτων του με οποιονδήποτε τρόπο, καθώς και η μετάφραση ή διασκευή του ή εκμετάλλευσή του με οποιονδήποτε τρόπο αναπαραγωγής έργου λόγου ή τέχνης, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.2121/1993 και της Διεθνούς Σύμβασης Βέρνης Παρισιού, που κυρώθηκε με το ν.100/1975»
«The copyright of this sound recording is owned by ………. All rights reserved. Unauthorized copying, reproduction, hiring, lending, public performance and broadcasting prohibited».

Αν το βιβλίο ή το δίσκο ή το cd που σας άρεσε και σας το ζήτησε να το ακούσει ή διαβάσει κάποιο συγγενικό ή φιλικό πρόσωπο και του το δανείσατε ή αν σε κάποια συγκέντρωση φίλων, στο χώρος σας, όπου σας ζητήθηκε ή έστω αποφασίσατε να ακούσετε μαζί τους, να μοιραστείτε, κάποια μουσικά κομμάτια χωρίς, τουλάχιστον, να έχετε εξασφαλίσει ότι αυτά τα κομμάτια τα έχουν όλοι τους ήδη νόμιμα προμηθευτεί, με απλά λόγια είστε εγκληματίες. Και είστε εγκληματίες διότι όλα αυτά ακριβώς υπόκεινται στις απαγορεύσεις που προβλέπονται ανωτέρω.

Κάθε φορά λοιπόν που προμηθεύεστε ένα έργο λόγου ή τέχνης το οποίο αναγράφει σε κάποιο σημείο του τους ανωτέρω περιορισμούς ή έστω το γνωστό σήμα © τότε αν θέλετε να μην είστε παράνομοι οφείλετε να διασφαλίσετε ότι κανένας απολύτως τρίτος δεν θα αποκτήσει πρόσβαση στο έργο λόγου ή τέχνης μέσω του συγκεκριμένου αποθηκευτικού μέσου (βιβλίο, δίσκος, cd, dvd κλπ) για την προμήθεια του οποίου εσείς καταβάλατε το αντίτιμο. Ακόμα και αν είναι ο/η σύζυγός σας, ο/η φίλος/ης σας, το ενήλικο παιδί σας κλπ.
Βέβαια ακόμα δεν έχουμε ακούσει για φαινόμενα όπου τα όργανα της τάξης έχουν εισβάλει σε σπίτια όπου γίνονταν πάρτι και απαίτησαν σιωπητήριο ή έλεγξαν ότι τα μουσικά κομμάτια που ακούστηκαν μέχρι τη στιγμή της εφόδου τους στο πιθανό άντρο τέλεσης αξιόποινων πράξεων όλοι οι παριστάμενοι είχαν νόμιμα πληρώσει το δικαίωμα ακρόασης, αλλά… πάντα υπάρχει καιρός να μεριμνήσουν για την πλήρη εφαρμογή του νόμου.

Προς τι όλα αυτά;

Ένας προφανής αντίλογος θα μπορούσε να εστιαστεί στο φαινόμενο της πειρατείας των cd ή dvd ή της οικειοποίησης έργων το λόγου άλλων. Αν το πρόβλημα ήταν αυτό τότε πολύ απλά ο νόμος θα έπρεπε να απαγορεύει την «αντιγραφή και διανομή ή αναπαραγωγή του έργου ή μέρους του έργου με στόχο το οικονομικό κέρδος του αντιγραφέα» και την «οικειοποίηση του έργου ή μέρους του έργου» όπου ο αντιγραφές αντί να αναφέρει ποιου είναι (ή αν θέλουμε να το πούμε με ποιο ποιητικούς όρους: μέσω ποιού συγγραφέα ή καλλιτέχνη δόθηκε στους πολίτες) το απόσπασμα που μεταφέρει και ενσωμάτωσε στο έργο του, αυτός το εμφανίζει ως δικό του έργο.


Για παράδειγμα και μόνο το γεγονός ότι νομικά ως πράξη είναι το ίδιο ποινικά κολάσιμα:
1. να ενσωματώσει, χωρίς άδεια, ένας συγγραφέας στο έργο του ένα απόσπασμα αναφέροντας την πηγή με

2. να το αντιγράψει μη κάνοντας καμία μνεία στην πηγή και δίνοντας την εντύπωση ότι πρόκειται για δικό του έργο,μας αποκαλύπτει ότι ο νομοθέτης δεν ενδιαφέρεται να προστατέψει τα πνευματικά δικαιώματα, αλλά μόνο τα οικονομικά δικαιώματα αντιμετωπίζοντας το έργο της τέχνης ή του λόγου όπως ένα περιουσιακό στοιχείο στο πλαίσιο της καπιταλιστικής κοινωνίας.

Προς τι λοιπόν όλα αυτά;

«Κατά τον Αντόρνο είναι το έργο τέχνης, δηλαδή το αυθεντικό, το ανώτερο έργο τέχνης, που γίνεται ουσιαστικά το τελευταίο απομεινάρι του Λόγου σ’ έναν εξορθολογισμένο κόσμο. Διότι η τέχνη αντιπροσωπεύει έναν τύπο «λογικής» και «σύνθεσης» ο οποίος διαφέρει έκδηλα από τον καταπιεστικό τύπο λογικής και σύνθεσης που χαρακτηρίζει την «ταυτοποιητική» σκέψη.  Η αισθητική σύνθεση που επιτυγχάνεται με το έργο τέχνης διαφέρει από τη σύνθεση της εννοιακής σκέψης κατά το ότι δεν ασκεί βία στο μερικό, στο απωθημένο, στο διαφορετικό. Αυτός είναι ο λόγος που το έργο τέχνης γίνεται κατά τον Αντόρνο το κύριο μέσον μιας μη πραγματοποιημένης γνώσης και, ταυτόχρονα, το υπόδειγμα για μια μη καταπιεστική ενσωμάτωση των συστατικών στοιχείων σε μια ολότητα[…]» (από το βιβλίο «Λόγος, Ουτοπία και Διαλεκτική του Διαφωτισμού» του Albrecht Wellmer σε μετάφραση Γεράσιμου Λυκιαρδόπουλου, εκδόσεις Έρασμος)

Ακριβώς σε αυτό το απόσπασμα μπορούμε να βρούμε την απάντηση.

Ο καπιταλισμός δεν ενδιαφέρεται για την τέχνη ως τέχνη. Ενδιαφέρεται για το χρήμα και τις αγορές και την τέχνη ως προϊόν, άρα ως μη-τέχνη. Και πάνω από όλα για την κατάργηση του κοινού τόπου και την προώθηση του ιδιωτικού διότι μόνο πάνω στο απανταχού ιδιωτικό μπορεί να σταθεί. Ο κοινός τόπος φανερά ή συγκαλυμμένα θα είναι σταθερά υπό δίωξη όπως και η τέχνη που ήταν το τελευταίο προπύργιο που αντανακλούσε έναν μη καπιταλιστικό κόσμο.

Δε μπορώ παρά να σταθώ με σεβασμό στους Σάκη Παπαδημητρίου και Φλώρο Φλωρίδη, όταν στο δίσκο LP (όπως και αργότερα στο cd) πίσω στα 1980, μεταξύ των άλλων επιτρέπεται αναγράφουν:
«Επιτρέπεται η ανατύπωση, η αντιγραφή, μέρους ή όλου, η αποθήκευση σε αρχείο πληροφοριών, ο δανεισμός, η κλοπή, η μαγνητοφώνηση – ερασιτεχνική κι επαγγελματική – και η πειρατική κασετοποίηση του δίσκου.

Επιτρέπεται η ιδιωτική , η κρυφή ή η δημόσια εκτέλεση όλων ή μεμονωμένων «έργων» ή αποσπασμάτων του δίσκου, ιδίως άνευ ενημερώσεως των «συνθετών» […]
Τέλος, επιτρέπεται η χρήση του γενικών «όπου δει» κατά την προσωπική κρίση των ενδιαφερομένων και άνευ επιφυλάξεως οιωνδήποτε δικαιωμάτων – πνευματικών, ψυχικών, σωματικών, χρησικτησίας ή ευρεσιτεχνίας – των δυο αυτοσχεδιαστών.»

Και να κλείσω με ένα ποίημα… μου(;)

 Πνευματικά δικαιώματα.
Πρωτομάστορες
Τέκνα του Αχέροντα
Κουδαρίτικα μιλούν
Οι δρύες στη Δωδώνη
Οι πέτρες, τα νερά, τα χώματα
Στο Βίκο συγχορδίες
Ψηλά στις δρακολίμνες
Να χορεύουνε μπεκιάρι
Στα δύο αντάμα
Ο Αώος καθώς
Στη Γη σεμνά συρτός
Στις πέντε να κατηφορίζει νότες.

Σφαλίστε τα συμβόλαια
Τα κόμματα μετρήστε.
Εκτός απ’  τα Τζουμέρκα
Ποιος να κατέχει το συρτό;

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου