Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό επίκαιρα στις 23/10/2011
Στα μέσα της δεκαετίας του ’80, σε ένα από τα κόμιξ της σειράς Μπάτμαν, ο Τζόκερ συλλαμβάνει ένα πανούργο σχέδιο: Αφού γνωρίζεται με τον Αγιατολάχ Χομεινί γίνεται πρέσβης του Ιράν στα Ηνωμένα Έθνη και από εκεί σχεδιάζει να δολοφονήσει σειρά πρεσβευτών ξένων χωρών, στην καρδιά της Νέας Υόρκης. Ευτυχώς για την ανθρωπότητα ο Μπάτμαν (με τη βοήθεια και του Σούπερμαν) καταφέρνουν να αποτρέψουν τα σχέδια του πάντα χαμογελαστού κακοποιού.
Την ιστορία αυτή θυμήθηκε ο Πολ Μάτερ, αναλυτής του περιοδικού Foreign Policy όταν κλήθηκε, πριν από μερικές ημέρες, να σχολιάσει τις καταγγελίες που εξαπέλυσαν οι ΗΠΑ εναντίον του Ιράν για τα υποτιθέμενα σχέδια δολοφονίας του Σαουδάραβα πρέσβη στην Ουάσινγκτον. Το σενάριο που παρουσίασε η Ουάσινγκτον φαντάζει τόσο εξωπραγματικό ώστε ακόμη και η ιστορία με τον Τζόκερ, τον Μπάτμαν και τον Σούπερμαν αρχίζει να φαντάζει… ρεαλιστική. Αξίζει να διηγηθεί κανείς το “κατηγορητήριο” καθώς μεταξύ άλλων αποτελεί και ένα συναρπαστικό ανάγνωσμα….
Ως πρωταγωνιστής της ιστορίας εμφανίζεται ο Μανσόρ Αρμπαμπσιάρ ένας Αμερικανός υπήκοος ιρανικής καταγωγής ο οποίος κατοικεί στο Τέξας και εργάζεται ως πωλητής μεταχειρισμένων αυτοκινήτων. Τα δυο βασικότερα χαρακτηριστικά του Αρμπαμπσιάρ, όπως προκύπτουν από δημοσιογραφικές πληροφορίες, είναι ότι οι φίλοι του τον αποκαλούσαν “Γκούφι” λόγω της όχι και τόσο αναπτυγμένης ευφυίας του και πως οι αρχές της πολιτείας είχαν σχηματίσει σε βάρος του δικογραφία για σειρά οικονομικών εγκλημάτων. Σύμφωνα πάντα με την αμερικανική κυβέρνηση ο Αμερικανο-ιρανός επικοινώνησε με συγγενή του στο Ιράν και συνομίλησαν μέσω τηλεφώνου για την αγοραπωλησία μιας κάντιλακ – στην πραγματικότητα όμως οργάνωναν σειρά επιθέσεων εναντίον της πρεσβείας της Σαουδικής Αραβίας και του Ισραήλ στις ΗΠΑ αλλά και στην Αργεντινή. Ο Ιρανός σύνδεσμος σύμφωνα πάντα με το κατηγορητήριο, εργαζόταν για λογαριασμό της διαβόητης Quds του τμήματος μυστικών επιχειρήσεων των Φρουρών της Επανάστασης.
Προκειμένου μάλιστα να καλυφθούν τα πρώτα έξοδα της επιχείρησης οι ιρανικές μυστικές υπηρεσίες έστειλαν στον Αρμπαμπσιάρ το ποσό των 100.000 δολαρίων (ως προκαταβολή σε συνολική αμοιβή 1.5 εκ δολαρίων) χρησιμοποιώντας ένα λογαριασμό ο οποίος συνδέεται με τον επικεφαλής της Quds στρατηγό Κασέμ Σολεϊμανί.
Ήδη μέχρι αυτό το σημείο η επίσημη εκδοχή της αμερικανικής κυβέρνησης θυμίζει ερασιτεχνικό σχέδιο παιδικής τρομοκρατικής οργάνωσης, ακόμη όμως δεν έχει έρθει το καλύτερο… Ο Αρμπαμπσιάρ αποφάσισε να αναθέσει τη δολοφονία του Σαουδάραβα πρέσβη σε ένα μέλος μεξικανικού καρτέλ ναρκωτικών το οποίο εμφανιζόταν ως ειδικός σε εκρηκτικά. Το σχέδιο προέβλεπε ότι ο δράστης θα αν τίναζε το εστιατόριο στο οποίο τρώει ο πρέσβης σκοτώνοντας όχι μόνο τον ίδιο αλλά και άλλα μέλη της διπλωματικής αποστολής και σίγουρα αρκετούς Αμερικανούς πολίτες οι οποίοι θα βρίσκονταν στον ίδιο χώρο. Ο “εκτελεστής” όμως αποδείχθηκε πληροφοριοδότης της αμερικανικής υπηρεσίας καταπολέμησης ναρκωτικών DIAκαι όπως ήταν φυσικό “κάρφωσε” το σχέδιο στους ανωτέρους του.
Η Τεχεράνη στο στόχαστρο
Σύμφωνα πάντα με την αμερικανική εκδοχή των γεγονότων η επιχείρηση θα πραγματοποιούνταν εν γνώση των “ανώτατων κλιμακίων” της ιρανικής ηγεσίας γεγονός που φωτογραφίζει τον πρωθυπουργό Αχμεντινετζάντ και πολύ περισσότερο τον ανώτατο θρησκευτικό ηγέτη της χώρας Αλί Χαμενεϊ.
Η ιστορία που διηγήθηκε η Ουάσινγκτον προκάλεσε ποικίλα σχόλια μεταξύ αρχηγών κρατών, ειδικών σε θέματα τρομοκρατίας και αναλυτών διεθνών σχέσεων, οι περισσότερες εκτιμήσεις όμως θα μπορούσαν να συμπυκνωθούν στη φράση “καλά, για πόσο ηλίθιους περνάτε τους Ιράνούς”. Σχολιάζοντας τις ανακοινώσεις ο Ρέι Κλόουζ, πρώην αναλυτής της CIA σε θέματα Μέσης Ανατολής αναρωτιόταν “γιατί στο διάολο (ο Αρμπαμπσιάρ) να αποκαλύψει στον εκτελεστή του μεξικανικού καρτέλ ότι τα χρήματα προέρχονταν από το Ιράν”. Ο ίδιος αναλυτής μάλιστα σημείωνε με νόημα ότι γνωρίζει μόνο μια χώρα στη Μέση Ανατολή που θα ήθελε να να προκαλέσει τέτοια ένταση στις σχέσεις Ουάσινγκτον Τεχεράνης – φωτογραφίζοντας με αυτό τον τρόπο το Ισραήλ.
Άλλοι αναλυτές σχολίαζαν ότι κανένα καρτέλ δεν θα δεχόταν να αναλάβει μια τέτοια αποστολή έναντι 1.5 εκατομμυρίου δολαρίων καθώς έτσι θα διακινδύνευε να τινάξει στον αέρα δίκτυα διακίνησης ναρκωτικών με τζίρο εκατοντάδων εκατομμυρίων. Κανένας επίσης δεν μπορούσε να πιστέψει ότι οι διαβόητες ιρανικές υπηρεσίες θα χρησιμοποιύσαν πολίτες ιρανικής καταγωγής ως μεσάζοντες και πολύ περισσότερο ότι οι τραπεζικοί λογαριασμοί που χρησιμοποιήθηκαν θα συνδέονταν άμεσα με τον επικεφαλής της Quds.
Είναι χαρακτηριστικό ότι για πρώτη φορά, από την εποχή που το Στέιτ Ντιπάρτμεντ παρουσίασε τις υποτιθέμενες πληροφορίες για τα όπλα μαζικής καταστροφής του Ιράκ, ανώτατοι αξιωματούχοι των ΗΠΑ εξέφραζαν ανοιχτά σε δημοσιογράφους τις “επιφυλάξεις” τους για την επίσημη εκδοχή των γεγονότων. “Η άμεση αντίδραση του Λευκού Οίκου στις πληροφορίες προκαλεί καχυποψία” έλεγε χαρακτηριστικά άνθρωπος των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών που μίλησε στο πρακτορείο Ρόιτερς υπό καθεστώς ανωνυμίας.
Ζητείται ερασιτέχνης βομβιστής
Αφού όμως το σενάριο δεν έγινε πιστευτό ούτε στο εσωτερικό των ΗΠΑ γιατί ο Λευκός Οίκος έσπευσε να απειλήσει την Τεχεράνη με νέες κυρώσεις, αφήνοντας να διαρρεύσει ότι μπορεί να μπλοκάρει ακόμη και τις συναλλαγές της ιρανικής κεντρικής τράπεζας – γεγονός που θα σήμαινε αυτομάτως μπλοκάρισμα και των εμπορικών συναλλαγών των ΗΠΑ με τη Ρωσία και την Κίνα; Η απλούστερη εκδοχή, όπως εξηγούσε και ο πρώην αναλυτής της CIA Πολ Πιλάλ, είναι ότι η κυβέρνηση Ομπάμα προετοιμάζεται για τις προεδρικές εκλογές του 2010 και χρειάζεται να παρουσιάσει ένα σκληρό προφίλ εξωτερικής πολιτικής με το οποίο θα αντιμετωπίσει τις απώλειες προς τους ρεπουμπλικάνους ενώ θα ικανοποιήσει και το ισραηλινό λόμπι στις ΗΠΑ. Όσο αληθοφανής και αν είναι όμως αυτή η εκδοχή δύσκολα μπορεί κανείς να πιστέψει ότι η αμερικανική κυβέρνηση θα έστηνε από μόνη της μια τέτοια προβοκάτσια από την οποία δεν μπορεί να υποχωρήσει ούτε η ίδια χωρίς να εκτεθεί ανεπανόρθωτα.
Αναλυτές όπως ο Ρέι ΜακΓκόβερν θεωρούσαν πολύ πιο πιθανή μια παρέμβαση του στρατηγού Πετρέους ο οποίος και στο παρελθόν (αλλά και από τη νέα του θέση ως διευθυντής της CIA) έχει δείξει ότι είναι έτοιμος να κατηγορήσει το Ιράν βασιζόμενος σε ανύπαρκτα ή και κατασκευασμένα στοιχεία. Χαρακτηριστικό ήταν το παράδειγμα μεγάλης ποσότητας όπλων που είχε εντοπιστεί στο Ιράκ και τα οποία ο ίδιος ο Πετρέους συνέδεσε με το Ιράν χωρίς ποτέ να καταφέρει να παρουσιάσει τις αποδείξεις που είχε υποσχεθεί στα μέσα ενημέρωσης.
Αναζητώντας την άκρη του νήματος, ο συγγραφέας και αναλυτής του περιοδικού Nation, Ρόμπερτ Ντρέιφους, ο οποίο ειδικεύεται στις αμερικανο-ιρανικές σχέσεις, έδινε βάση στο επίσης αμερικανικό - αλλά πολύ πιο σοβαρό - σενάριο ότι η επιχείρηση σχεδιάστηκε από κατώτερους αξιωματούχους των ιρανικών μυστικών υπηρεσιών οι οποίοι δεν θα είχαν κανένα πρόβλημα να προκαλέσουν μια διεθνή κρίση και να εκμεταλλευτούν την αναταραχή για να προωθήσουν τη δική τους ατζέντα απέναντι στην ηγεσία της Τεχεράνης.
Άλλοι αναλυτές φωτογράφιζαν είτε το Τελ Αβίβ, το οποίο χρησιμοποιεί τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές για να εξαναγκάσει την Ουάσινγκτον σε ακόμη πιο σκληρή γραμμή απέναντι στην Τεχεράνη, είτε τη Σαουδική Αραβία η οποία βρίσκεται σε ακήρυχτο πόλεμο δι’ αντιπροσώπων με το Ιράν στην Υεμένη, το Λίβανο, το Ιράκ, το Μπαχρέιν και το Αφγανιστάν.
Ενδεχομένως η απάντηση στο ερώτημα ποιος έστησε μια τόσο πρόχειρη επιχείρηση, η οποία ήταν εξ΄αρχής καταδικασμένη σε αποτυχία, ίσως τελικά να μην θυμίζει τα κόμιξ του Μπάτμαν αλλά το μυθιστόρημα “Έγκλημα στο Όριεντ Εξπρές”, όπου δράστες είναι όλοι οι πρωταγωνιστές της ιστορίας. Η ένταση που δημιουργείται στις σχέσεις της Ουάσινγκτον με την Τεχεράνη εξυπηρετεί κέντρα εξουσίας και στις δυο χώρες ενώ παράλληλα δημιουργεί ένα νέο καθεστώς πόλωσης σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή. Τη στιγμή που η Αραβική Άνοιξη αλλάζει με δραματικό τρόπο τις ισορροπίες δυνάμεων στην περιοχή οι παραδοσιακοί πρωταγωνιστές είναι λογικό να θέλουν να συσπειρώσουν τις δυνάμεις τους επιστρέφοντας σε παλιές και δοκιμασμένες συνταγές αντιπαράθεσης. Ανεξαρτήτως λοιπόν του ποιος έστησε το σκηνικό της δολοφονίας του Σαουδάραβα πρέσβη, πολλοί παίκτες είχαν κάθε λόγω να το χρησιμοποιήσουν για τους δικούς τους στόχους.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου