Παρθενώνας

Ο ναός που οι Αθηναίοι αφιέρωσαν στην προστάτιδα της πόλης τους, Αθηνά Παρθένο, είναι το λαμπρότερο δημιούργημα της αθηναϊκής δημοκρατίας στην περίοδο της μεγάλης ακμής της και το αρτιότερο ως προς τη σύνθεση και την εκτέλεση από τα οικοδομήματα του Ιερού Βράχου. Κτίσθηκε κατά τα έτη 447-438 π.Χ., στο πλαίσιο του ευρύτερου οικοδομικού προγράμματος που συντελέσθηκε στην Ακρόπολη με πρωτοβουλία του Περικλή, και πάνω στη θέση παλαιότερων ναών αφιερωμένων στην Αθηνά. Ο Περίκλειος Παρθενών (Παρθενών ΙΙΙ) διαδέχθηκε έναν προηγούμενο ναό, το μαρμάρινο Προπαρθενώνα (Παρθενών ΙΙ), που άρχισε να κτίζεται μετά τη νίκη στο Μαραθώνα, περίπου το 490 π.Χ., αλλά δεν ολοκληρώθηκε ποτέ γιατί καταστράφηκε το 480 π.Χ. από τους Πέρσες. Αυτός με τη σειρά του είχε οικοδομηθεί στη θέση παλαιοτέρου ναού, του πρωταρχικού Παρθενώνα (Παρθενών Ι), που κτίσθηκε γύρω στο 570 π.Χ. Σήμερα ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει το μαρμάρινο Παρθενώνα των χρόνων του Περικλή, σχεδιασμένο από τον Ικτίνο με συνεργάτη τον Καλλικράτη. Την ευθύνη του γλυπτού διακόσμου και του χρυσελεφάντινου αγάλματος της Αθηνάς, που βρισκόταν στο εσωτερικό του, καθώς και όλου του οικοδομικού προγράμματος του ναού, είχε ο διάσημος γλύπτης Φειδίας.

Iknow...

...κλείσε την ελληνική τηλεόραση...σταμάτα να μπαίνεις στο Facebook για να κρυφοκοιτάς τις ζωές των άλλων...ζήσε την στιγμή ... δέν χρειάζεται να την τραβήξεις σε βίντεο, να την ανεβάσεις στο internet για να επιβεβαιώθείς από τους δικτυακούς φίλους σου ότι πράγματι ζείς...σταμάτα επιτέλους να αναπαράγεις τις δήθεν ειδήσεις και μπουρδολογίες που ξεκινούν από το πληκτρολόγιο του κάθε μαλάκα και στρατευμένου στο ιντερνετ...μήν δέχεσαι την άποψη του κάθε τυχάρπαστου περαστικού και ότι γράφει στο twitter σαν είδηση...μην δέχεσαι να στο επιβάλει ο ο 30φυλλόπουλος ή ο κάθε Ευαγγελάτος αυτό... βγές από αυτό το blog τώρα...επιλεκτική αναπαραγωγή άρθρων κάνει... και επιτέλους ξεκίνα να διαβάζεις και κανένα βιβλίο...κατά προτίμηση όχι άρλεκιν ή μυθιστόρημα που βασίστηκε η τελευταία ταινία του κατα τα άλλα συμπαθή Batman...Μιά οθόνη μας κλείνει τον ορίζοντα, παίρνει δωρεάν τον χρόνο μας και τον πουλάει σε διαφημιστές...χωρίς να μας δίνει ποσοστό...Η ζωή μας έχει ναυαγήσει σε Ξενόφερτα προσωπεία... και εμείς σαν Έλληνες ζούμε τον 'ομαδικό μας ναρκισσισμό'...περιμένοντας με αγωνία και διάχυτο μαζοχισμό τα βραδυνά δελτία ειδήσεων για να δούμε τί σκέφτονται οι ξένοι για εμάς και με ποιό νέο τρόπο θα μας προσβάλλουν για άλλη μια φορά οι 'κουτόφραγκοι'...

Η δολοφονία του Καποδίστρια στις 27 Σεπτεμβρίου 1831

Η δολοφονία του Καποδίστρια στις 27 Σεπτεμβρίου 1831(Ιουλιανό)στο Νάυπλιο από τους Κωνσταντίνο και Γεώργιο Μαυρομιχάλη. (Έργο του Χαράλαμπου Παχή β ήμιση 19ου αιώνα)

Κνωσός

To σημαντικότερο κέντρο του Μινωικού Πολιτισμού, η Κνωσός, αναπτύσσεται πάνω στο ύψωμα της Κεφάλας μέσα σε ελιές, αμπέλια και κυπαρίσσια και βρίσκεται 5 χιλ. νοτιοανατολικά του Ηρακλείου. Δίπλα της ρέει ο ποταμός Καίρατος (ο σημερινός Κατσαμπάς). Σύμφωνα με την παράδοση αποτέλεσε την έδρα του βασιλιά Μίνωα και πρωτεύουσα του κράτους του. Με το χώρο του ανακτόρου της Κνωσού συνδέονται οι συναρπαστικοί μύθοι του Λαβύρινθου με τον Μινώταυρο και του Δαίδαλου με τον Ίκαρο. Αναφορές στην Κνωσό, το ανάκτορό της και το Μίνωα γίνονται στον Όμηρο (ο κατάλογος πλοίων της Ιλιάδας αναφέρει ότι η Κρήτη απέστειλε 80 πλοία υπό τις διαταγές του βασιλιά της Κνωσού, Ιδομενέα. Οδύσσεια, τ 178-9), στο Θουκυδίδη (αναφορά στο Μίνωα), στον Ησίοδο και Ηρόδοτο, στο Βακχυλίδη και Πίνδαρο, στον Πλούταρχο και Διόδωρο το Σικελιώτη. Η περίοδος ακμής της πόλης ανάγεται στη μινωική εποχή (2000 - 1350 π.Χ.) κατά την οποία αποτελεί το βασικότερο και πολυπληθέστερο κέντρο της Κρήτης. Και σε μεταγενέστερες περιόδους διαδραματίζει σημαντικό ρόλο και αναπτύσσεται ιδιαίτερα, όπως στην ελληνιστική εποχή. Η πόλη της Kνωσού κατοικήθηκε συνεχώς από τα τέλη της 7ης χιλιετίας έως και τα ρωμαϊκά χρόνια. Η νεολιθική εποχή χαρακτηρίζεται από το στάδιο της τεχνολογικά εξελιγμένης αγροτικής ζωής (λίθινα εργαλεία και υφαντικά βαρίδια). Οι κάτοικοι από τροφοσυλλέκτες γίνονται οι ίδιοι παραγωγοί (γεωργοί και κτηνοτρόφοι) και παρατηρείται η τάση για μια πιο συστηματική και μόνιμη εγκατάσταση. Οι οικιστικές φάσεις στην Κνωσό διαδέχονται η μια την άλλη, ενώ ο πληθυσμός του οικισμού στα τέλη της Ύστερης Νεολιθικής Εποχής υπολογίζεται σε 1.000 - 2.000 κατοίκους.

Μέγας Αλέξανδρος κατά Δαρείου στη μάχη της Ισσού 333 π.χ.

Η Μάχη της Ισσού, ψηφιδωτό, ρωμαϊκό αντίγραφο Ελληνικού έργου του 4ου αιώνα π.Χ(Μουσείο Νάπολης).

16/3/11

Κριμαϊκός Πόλεμος και Επιπτώσεις του στον Πόντο (Οκτώβριος 1853 - Φεβρουάριος 1856)


1. Η αφορμή για την έναρξη του πολέμου

Ο Κριμαϊκός πόλεμος( Οκτώβριος 1853-Φεβρουάριος 1856) αποτέλεσε την κατάληξη μιας ακόμα κρίσης που ξέσπασε με αφορμή την αυξανόμενη γαλλική επιρροή στα προσκυνήματα των Αγίων Τόπων και την επέμβαση του τσάρου που, υπό τη σημαία της ορθοδοξίας, επιδίωκε να εδραιώσει συμμαχίες με τους χριστιανικούς πληθυσμούς της Αυτοκρατορίας. Η Ρωσία στο πλαίσιο αυτής της πολιτικής ζήτησε νέα προνόμια από την Οθωμανική Αυτοκρατορία με αντάλλαγμα την προστασία των συμφερόντων των Οθωμανών εναντίον των Γάλλων. Αρχικά, ο σουλτάνος δέχτηκε την πρόταση της Ρωσίας αλλά αργότερα, έπειτα από επέμβαση της Αγγλίας, αρνήθηκε να δώσει τα προνόμια που είχε υποσχεθεί. Έτσι η Ρωσία προειδοποίησε την Οθωμανική Αυτοκρατορία ότι, αν δε δεχόταν την πρότασή της, θα εισέβαλλε στην επικράτειά της. Οι ναυτικές δυνάμεις της Αγγλίας στα στενά των Δαρδανελίων ήταν σε ετοιμότητα για κάθε ναυτική επέμβαση της Ρωσίας.

2. Τα γεγονότα

Στις αρχές Ιουλίου, τα ρωσικά στρατεύματα εισέβαλαν από τα δυτικά στις περιοχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η Αγγλία, που δεν περίμενε αυτή την εισβολή, ανάγκασε το σουλτάνο να σταματήσει τον πόλεμο και να δεχτεί τα παλιά θρησκευτικά προνόμια του τσάρου στους Αγίους Τόπους. Οι πρέσβεις των μεγάλων δυνάμεων συναντήθηκαν και στα τέλη Ιουλίου υπέγραψαν το πρωτόκολλο της Βιέννης, σύμφωνα με το οποίο αναγνωρίστηκαν εκ νέου τα προνόμια που είχε αποκτήσει η Ρωσία στις προηγούμενες συνθήκες ειρήνης του Κιουτσούκ-Καϊναρτζή και της Αδριανούπολης.

Ο σουλτάνος δε δέχτηκε τους όρους της συμφωνίας λόγω της λαϊκής δυσαρέσκειας και με τη δικαιολογία ότι η συμφωνία υπογράφηκε χωρίς την παρουσία εκπροσώπου του, στην ουσία όμως επειδή ενισχύθηκε από πολεμικά πλοία της Αιγύπτου. Έτσι, τον Οκτώβριο του 1853, οθωμανικά στρατεύματα ξεκίνησαν την επίθεση προς τις περιοχές που είχαν καταληφθεί από τους Ρώσους. Στη Μικρά Ασία τα οθωμανικά στρατεύματα που παρέμειναν στο Ερζερούμ και το Καρς εισέβαλαν στον Καύκασο. Τα πολεμικά πλοία της Αγγλίας μετά την καταστροφή του οθωμανικού στόλου στη Σινώπη επέστρεψαν στη Μαύρη Θάλασσα για να προστατεύσουν τα οθωμανικά συμφέροντα. Η Ρωσία, από την άλλη μεριά, διέκοψε τις διπλωματικές σχέσεις της με την Αγγλία και τη Γαλλία. Το Μάρτιο του 1854 η Γαλλία με τη σειρά της κήρυξε τον πόλεμο εναντίον της Ρωσίας. Η Πρωσία και η Αυστροουγγαρία συνθηκολόγησαν με τον όρο να αποχωρήσουν τα ρωσικά στρατεύματα από τα οθωμανικά εδάφη στην Ευρώπη. Η ροή του πολέμου άλλαξε όταν υπογράφηκε η συμφωνία μεταξύ Αυστροουγγαρίας και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, σύμφωνα με την οποία η Αυστροουγγαρία αποκτούσε τις παραδουνάβιες ηγεμονίες και ως αντάλλαγμα θα υποστήριζε τους Οθωμανούς στον πόλεμο με τη Ρωσία. Η τελευταία, που δεν ήθελε να ανοίξει άλλο μέτωπο με την Αυστροουγγαρία, αναγκάστηκε να απομακρύνει τα στρατεύματά της από τις ηγεμονίες που είχε καταλάβει. Το Σεπτέμβριο του 1854 τμήμα των δυνάμεων της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Πρωσίας εγκαταστάθηκε στα περίχωρα της Σεβαστούπολης. Αλλά ο χειμώνας διέκοψε κάθε επέμβαση και προκάλεσε μεγάλες απώλειες στις δυνάμεις τους. Το επόμενο καλοκαίρι, του 1855, οι μάχες στην Κριμαία εξελίσσονταν χωρίς αποτέλεσμα. Τελικά, στις αρχές Σεπτεμβρίου, καταλήφθηκε η Σεβαστούπολη έπειτα από περίπου ένα έτος πολιορκίας.1 Οι Ρώσοι από τα ανατολικά προχώρησαν προς το Καρς και αργότερα, στα τέλη Νοεμβρίου, το κατέλαβαν.2

Τελικά, μετά τις πολιτικές διαβουλεύσεις των εμπόλεμων κρατών το Μάρτιο του 1856, υπογράφηκε η συνθήκη του Παρισιού, σύμφωνα με την οποία όλες οι εμπόλεμες χώρες δεσμεύτηκαν να εγκαταλείψουν τις περιοχές που είχαν καταλάβει στη διάρκεια του πολέμου, αναγνωρίζοντας έτσι την επικράτεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Από την άλλη μεριά, δεσμεύτηκαν ότι, αν ανάμεσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και σε μία από τις εμπλεκόμενες χώρες δημιουργηθεί πρόβλημα, οι άλλες θα προσπαθήσουν να το λύσουν. Επίσης, απαγορεύτηκε η διέλευση πολεμικών πλοίων από τα στενά των Δαρδανελίων και επιτράπηκε σε όλες τις χώρες η ελεύθερη ναυσιπλοΐα στον ποταμό Δούναβη. Το πιο σημαντικό για το σουλτάνο ήταν η επιστροφή της Μολδαβίας και της Βλαχίας στην επικράτειά του.

14/3/11

Μονή Παναγίας Σουμελά, Ιστορικό


1. Γεωγραφική θέση και παράδοση κατασκευής της μονής

Το μοναστήρι της Παναγίας στον Εύξεινο Πόντο χτίστηκε σε απόκρημνη θέση πάνω από μια κοιλάδα την οποία διασχίζει το ποτάμι της Παναγίας, στις δυτικές πλαγιές του όρους Μελά, περίπου 40 χιλιόμετρα νότια της Τραπεζούντας και σε υψόμετρο 1.150 μέτρων.1 Η μονή, χτισμένη σε περιοχή μεγάλης φυσικής ομορφιάς, αργότερα έγινε γνωστή ως Σουμελά.

Το χρονικό της κατασκευής του μοναστηριού συνδέεται με παραδόσεις που ανάγονται έως το 10ο αιώνα. Με βάση τις παραδόσεις αυτές, η μονή ιδρύθηκε τον 4ο αιώνα από δύο Αθηναίους μοναχούς, το Βαρνάβα και το Σωφρόνιο.2 Οι μοναχοί αυτοί φέρονται, παρακινημένοι από κάποιο όραμα, να ταξίδεψαν μέχρι το όρος Μελά και να βρήκαν σε κάποιο σπήλαιό του εικόνα της Θεοτόκου, μία από τις τρεις που η παράδοση αποδίδει στον Όσιο Λουκά. Παρόμοιες μακραίωνες παραδόσεις συνοδεύουν την ίδρυση σημαντικών μοναστηριών του Πόντου, μερικά από τα οποία μάλιστα έχουν δημιουργηθεί μέσα σε σπήλαια.3

Η μονή ήταν αυτοκρατορική και επιπλέον πατριαρχική και σταυροπηγιακή. Γύρω στο δεύτερο μισό του 13ου αιώνα το μοναστήρι θα πρέπει να αποτελούνταν από το σπήλαιο, πιθανότατα ακόσμητο, από μία πηγή αγιασμού νοτιοανατολικά του σπηλαίου και από ξύλινα κελιά που «κρέμονταν» ουσιαστικά πάνω από τη χαράδρα την οποία διέσχιζε το ποτάμι της Παναγίας.

2. Η μονή στα χρόνια των Μεγάλων Κομνηνών

Περίοδο μεγάλης ακμής γνώρισε η μονή Σουμελά στους χρόνους των Μεγάλων Κομνηνών της Τραπεζούντας και κυρίως κατά την περίοδο διακυβέρνησης των αυτοκρατόρων Ιωάννη Β΄ Μεγάλου Κομνηνού (1286-1297), Αλεξίου Β΄ (1297-1330), Βασιλείου (1332-1340) και Αλεξίου Γ΄ (1349-1390). Μέχρι το τρίτο τέταρτο του 14ου αιώνα ολόκληρη η κοιλάδα κοντά στο μοναστήρι ανήκε στη δικαιοδοσία της μονής Σουμελά, απόρροια των αποφάσεων των αυτοκρατόρων της Τραπεζούντας.

O αυτοκράτορας Αλέξιος Γ΄ Μέγας Κομνηνός ανέλαβε οικονομικά την ανοικοδόμηση της μονής Σουμελά στα 1360-1365. Έμμετρη επιγραφή που σωζόταν πάνω από την κεντρική θύρα της μονής έως το 16504 ανέφερε ότι οχύρωσε το συγκρότημα του μοναστηριού με τείχη και πύργους, οικοδόμησε καινούρια κελιά, διαμόρφωσε το χώρο του ναού στη μορφή που σώζεται σήμερα και δώρισε στο μοναστήρι μία εικόνα της Θεοτόκου.5

Από ευγνωμοσύνη για τη σωτηρία του από ναυάγιο, ο Αλέξιος Γ΄ εξέδωσε το 1364 ένα χρυσόβουλο6 με αφορμή την ανάγκη να ανανεωθούν προνόμια που η μονή απολάμβανε από παλαιότερα. Με το εν λόγω έγγραφο ο αυτοκράτορας επικύρωνε δωρεές σε κυριότητα και νομή γης που η μονή κατείχε από χορηγίες των αυτοκρατόρων Ιωάννη Β΄, Αλεξίου Β΄ και Βασιλείου Κομνηνών. Επιπλέον αναγνωριζόταν οποιαδήποτε άλλη κτήση της μονής που αποκτήθηκε με αγορά ή δωρεά, είτε αυτή αναφερόταν ρητά στο χρυσόβουλο είτε όχι.7 Επίσης το έγγραφο καθόριζε τις εργασιακές σχέσεις, τις υποχρεώσεις και τα προνόμια που απολάμβαναν οι πάροικοι του μοναστηριού και όριζε ότι όποιος εγκαθίστατο στα εδάφη της μονής προσγραφόταν στους παροίκους της. Με βάση το έγγραφο, η μονή είχε πλήρη απαλλαγή από φόρους και άλλες οφειλές και εξέπιπτε της δικαιοδοσίας και των δικαστικών αρμοδιοτήτων των τοπικών ηγεμόνων της Ματζούκας. Πέρα από τη φοροαπαλλαγή, η μονή απαλλασσόταν και από στρατιωτικές υποχρεώσεις (εξκουσσεία) και υποχρεωνόταν να πληρώνει μόνο το «βασικό τέλος», δηλαδή φόρο για την έγγειο ιδιοκτησία, ο οποίος καταβαλλόταν στο αυτοκρατορικό ταμείο δύο φορές τοχρόνο (Σεπτέμβριο και Μάρτιο).8